Uluslararası kamuoyunda ‘Durban 2’ diye adlandırılan Birleşmiş Milletler Irkçılık Konferansı, protestolarla başladı. Cenevre’de başlayan konferansın açılış gününde İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’ın konuşması, batılı ülkelerin delegeleri tarafından protesto edildi
Sekiz yıl önce Güney Afrika’da düzenlenen ilk ırkçılıkla mücadele toplantısından sonra kaydedilen ilerlemeyi değerlendirme amacını taşıyan konferans, 20 Nisan pazartesi günü BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon tarafından açıldı. İlk konferansta, ABD ve İsrail, siyonizmin ırkçılık olarak kayda geçirilme çabaları nedeniyle konferansı terk etmişti. Bu yıl da, aralarında ABD, İsrail, Almanya, Kanada’nın bulunduğu bazı ülkeler, İsrail karşıtı bir platforma dönüşebileceği gerekçesiyle konferansı boykot ettiler.
Daha önceleri İsrail’in haritadan silinmesi gerektiğini söyleyen ve Holokost’un hiç yaşanmadığını savunan İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’ın yaptığı konuşma ise büyük tepkilere neden oldu. Yaşanan dünya savaşlarının Batılı ülkelerinin yöneticilerinin suçu olduğunu vurgulayan Ahmedinecad, “Yönetimdekiler, iki dünya savaşının başlamasına neden oldular. Afrika’da ve Asya’da yüz milyonlarca insanın ölmesine sebep oldular,” dedi. BM Güvenlik Konseyi’nin barışı sağlamak için en önemli organ olması gerektiğini savunan Ahmedinecad, bu kurumun sadece ırkçılık, adaletsizlik ve işgal yarattığını dile getirdi.
Mahmud Ahmedinecad, İsrail’i kastederek, Ortadoğu’da “ırkçı bir hükümetin” kurulmasını eleştirdi. Ahmedinecad, “İşgal altındaki Filistin’de ırkçı bir hükümet kurmak için Avrupa’dan ABD’den göçmenler gönderdiler,” dedi.
Ahmedinecad’ın bu sözleri salonda tepkilerle karşılandı. Başta Fransa olmak üzere, Batılı ülkelerin delegeleri salonu terk ettiler.
Sözlerine devam eden İran Cumhurbaşkanı ise, ABD’nin Irak’ı işgalinden dolayı da İsrail’i suçladı ve “İsrail, sattığı silahlar sayesinde bu işgalden faydalandı,” dedi.
Ban Ki-moon da eleştirdi
İlk günün konuşmaları ardından bir basın toplantısı düzenleyen Genel Sekreter Ban Ki-moon, “İran Cumhurbaşkanı’nın oluşturulan bu önemli platformu, suçlamak, bölmek ve hatta kışkırtmak için kullanmasını esefle karşılıyorum. Cumhurbaşkanının bu yaptığı, konferansla elde etmek isteğimiz amaçların tam aksi yönde bir eylemdir ve yapıcı bir çözüm geliştirmeyi zorlaştırmaktadır.” dedi.
Konferans açılış günü ayrıca tüm dünya Yahudilerinin andığı Yom Aşoa günüydü. Holokost kurbanlarının anıldığı bu günde İsrail’de resmi bir tören düzenlendi. Törende konuşan İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, Ahmedinecad’ın böyle bir konferansta yer almasının “büyük bir utanç” olduğunu dile getirdi. Peres, Cenevre’deki konferansın ‘ırkçılıkla mücadele’ değil, ırkçılığı teşvik eden bir konferans olarak nitelendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Hangi ülkeler protesto etti?
İsrail, ABD, Kanada, Almanya, Avusturya, İtalya, Hollanda, Polonya ve Yeni Zelanda, sonuç bildirgesindeki ırkçı veya Yahudi düşmanlığını körükleyen ifadeler ve konferansın İsrail karşıtı bir platforma dönüşmesi nedeniyle ‘Durban 2’yi protesto ederek katılmadı. Fransa ve İngiltere ise konferansa düşük düzeyde bir heyetle ‘şartlı’ olarak katıldı.
