İsrail seçimlerinin ardından…

18. hükümeti kurmak için yapılan İsrail seçimlerinde Kadima Partisi bir sandalye ile beklenmedik bir zafer kazanmasına rağmen, Peres’in hükümet kurma görevini Netanyahu’ya verme olasılığı artıyor. Koalisyon hükümeti kurulmasında kilit parti ise en çok oy alan üçüncü parti olan İsrail Evimiz Partisi

Dünya
18 Şubat 2009 Çarşamba

İsrail’in 18. hükümetinin kurulması için yapılan oylamanın sonuçları Merkez Seçim Komitesi tarafından Kudüs’te bir basın konferansıyla açıklandı. 

İsrail seçimlerinde kullanılan çift zarf oylama sistemi, özel ve normal oy sandıklarında iki kere oy verilmesini engelliyor.  Çift zarf oylama sistemi 700 İsrail Ordusu seçim sandığı, 1319 engelli, 194 hastane, 92 büyükelçilik ve hapishanelerde yer alan 56 oy sandığında bulunuyor.  İsrail genelinde bulunan seçim sandığı sayısı ise 9263.

Sandıkların kapanmasından on iki saat sonra yapılan ve tüm oyların %99,7’sinin dâhil olduğu ilk sayımda, Kadima İsrail parlamentosu Knesset’te 28 sandalye alırken, hemen arkasından gelen Likud Partisi 27, Evimiz İsrail 15 ve İşçi Partisi 13 sandalyeye hak kazandı.  Şas Partisi 11 vekille gücünü korurken, Birleşik Tora Yahudiliği Partisi 5, Hadaş, Birleşik Arap List-Ta’al ve Ulusal Birlik Partileri dörder, Habayit Hayehudi, Balad ve Meretz partileri de üçer sandalye ile seçimleri bitirdi.

Seçimleri en önde kapatan iki partinin liderleri Kadima Lideri Tzipi Livni ile Likud Partisi Lideri Binyamin Netanyahu başarılarını ilan ederek, koalisyon kurma girişimlerine başladı.  İsrail seçim sistemine göre, İsrail Devlet Başkanı parti liderlerinden birine koalisyon kurma görevini verecek.  İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres bu görevi kazanan parti liderine vermesi gerektiği gibi, en iyi koalisyonu oluşturacağını inandığı lidere de verebilir.

Livni’nin liderliğindeki Kadima bir sandalye fazla olmasına rağmen, Peres’in hükümet kurma görevini Likud Lideri Netanyahu’ya vereceği düşünülüyor.  Likud Partisi’nin seçimden on beş sandalye ile çıkan aşırı sağcı Evimiz İsrail ve 11 sandalyeye sahip dinci Şas Partisi ile koalisyon yapabilme olasılığı Kadima’ya göre daha yüksek.  Kadima’daki bazı vekiller aşırı sağcı partilerle koalisyon yapma yerine muhalefette kalmayı tercih ediyor. 

 

Halk ulusal birlik istiyor

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından yapılan ankete göre; İsraillilerin üçte ikisi Netanyahu’nun liderliğinde Likud ve Kadima Partilerinin birleştiği bir koalisyon hükümeti istiyor. Peres’in Netanyahu’ya hükümet kurma görevini vermesi halinde, Likud’la Kadima da karşılıklı görüşmelere başlayacak.  Netanyahu’nun aşırı sağcı partilerle koalisyon hükümeti kurma olasılığı büyük olsa da, Kadima ile görüşmelerde bulunacak.  Livni’nin Likud hükümetine katılmama konusunda yaptığı konuşmalar rağmen, Likud, Kadima ile bazı bakanlıklar için görüşmeyi planlıyor.  Kadima’ya verilmesi planlanan bakanlıklar arasında Dışişleri ve Savunma Bakanlığı da bulunuyor.  

Seçimlerde en çok oy olan üçüncü parti olan aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi, hükümet kurma konusunda kilit oluşturuyor.  Tatil için Minsk’de bulunan Evimiz İsrail Lideri Avigdor Lieberman’la hem Livni, hem de Netanyahu koalisyon hükümeti kurma konusunda desteği için görüşmelerde bulundu.  Kadima, İsrail Evimiz Partisi’nin koalisyon taleplerini kabul ederek Likud’a karşı bir avantaj yakaladı.  Kadima’nın kabul ettiği talepler arasında seçim sistemini değiştirme, göçmenlere maddi yardım, din değiştirme konusunda reform ve dini tören olmadan kadın ve erkeklerin devlet töreniyle evlenebilmesi yer alıyor.  Likud’un bu şartları kabul etmesi Kadima’ya göre daha uzun sürebilir çünkü Şas ve Birleşik Tora Yahudiliği gibi dinci partiler din değişimi reformu ve dini uygulamalar konusunda çok duyarlı. 

Likud Partisi’nden Yuli Edelstein, Livni’nin Lieberman’la ciddi görüşmelerde bulunmadığını, başbakan olmayacağı için talepleri kabul etmesinin anlamlı olmadığını belirtti.  Netanyahu’nun başbakan olacağını ve bu yüzden vereceği sözleri tutması gerektiğini sözlerine ekledi.