Geçtiğimiz pazartesi günü Vatikan Meclisi’nde ilk konuşan Yahudi olan Hayfa Başhahamı Cohen, önemli konumda olan dini liderlerin İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan Soykırım’a sessiz kalmalarının Yahudiler tarafından affedilemeyeceğini ve unutulamayacağını ifade etti
“Savaş döneminin Papası Yahudileri hayal kırıklığına uğrattı”
Hayfa Başhahamı Shear-Yashuv Cohen’in Vatikan ziyareti sırasında Papa Benedict’in huzurunda söylediği bu sözler, birçok Yahudi’nin o dönemde kendilerine yardım etmediğini açıkladıkları savaş döneminde Papalık yapan Pius XII’ye açıkça atıftı. Cohen, meclisin Pius XII ‘nin 50. ölüm yıldönümünü anmak için toplandığını bilmiş olsaydı toplantıdan uzak duracağını ifade etti.
80 yaşında olan Cohen dünyanın dört bir yanından gelen piskoposların katılacağı toplantıya katılmadan saatler önce kendisi ile yapılan bir röportajda Papa Pius’un çok daha güçlü bir şekilde Yahudileri savunması gerektiğini vurguladı.
Röportajda Cohen mecliste yapacağı konuşmada Yahudilerin Pius hakkında yaşadığı hayal kırıklığına dolaylı bir şekilde dikkati çekerken, tüm dini liderlerin İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ı da protesto etmeleri gerektiğini de vurgulamayı planladığını söyledi
Geçtiğimiz ay Papa Benedict Pius’u savunarak onun İkinci Dünya Savaşı sırasında Yahudileri kurtarmak için her türlü çabayı gösterdiğini açıklamıştı.
Ancak her ne kadar Vatikan Pius’un işleri daha da kötüleştirmemek adına perde arkasından yardım etmeye çalıştığını ileri sürse de, bazı Yahudiler Pius’un yeterince çaba göstermediği inancındalar.
Cohen: “Belki bazı Nazi kurbanlarına ve mültecilere yardım etmiş olabilir ama eğer sesini yükseltseydi bir işe yarar mıydı? ” sorusunu sordu.
Hayfa Başhahamı Cohen, “Biz kurban olarak bu soruya evet cevabını veriyoruz. Yaşamlarını yitiren milyonlarca kurbanın ailelerinin unutuyor ve affediyoruz demesine izin vermiyoruz” diyerek sözlerine devam etti.
Papa Pius konusu Katolik- Yahudi ilişkilerinde en zor sorunlardan bir tanesi. Geçtiğimiz hafta Vatikan onun ölümünün 50. yılını andı. Benedict onun onuruna bir ayin yönetirken, papalıkta önümüzdeki ay da onun anısına konferans ve fotoğraf sergileri gerçekleşecek.
Cohen: “Kutlamaların olduğunu bilseydim, bu toplantıya gelmezdim zira acımızı hala yüreğimizde hissediyoruz” dedi. “ Şunu da açıkça söylemeliyim ki biz hahamlar ve Yahudi toplumunun liderleri, Soykırım’dan kurtulanların acısı dinmedikçe, Katolik Kilisesi liderinin anılmasını onaylamıyoruz.” diyerek sözlerine devam etti.
Sadece Tanrı’nın doğruyu bildiğini, Pius’un gerçekten Soykırım’a karşı çalışmalarda bulunup bulunmadığını onun takdir edebileceğini ilave etti.
Savaş Arşivleri
İkinci Dünya Savaşı’na ait arşivlerin halka açılmasını isteyen tarihçilere Vatikan’ın cevabı bazı belgelerin organizasyon nedenleri ile halka kapalı olduğu ancak Pius ile ilgili belgelerin şimdiden akademisyenlere sunulduğu şeklindeydi.
Geçtiğimiz sene Vatikan’ın azizliğe yükseltme ile ilgili komisyonu1967 yılından beri düşünülen Pius’un kahramanca erdemlerinden dolayı azizlik mertebesine yükseltilmesini oylamaya sundu. Ancak Papa Benedict bu mertebeyi henüz onaylamadı.
Bazı Yahudi çevreler Vatikan’ın bu süreci dondurması gerektiğini ileri sürerken, bazıları da bunun Vatikan’ın iç meselesi olduğunu savunuyorlar.
Cohen Vatikan’da toplanan meclise, geçtiğimiz ay Birleşmiş Milletler’de İsrail aleyhtarı bir konuşma yapan Ahmedinejad’ı suçlamaları gerektiğini söyleyeceğini de ifade etti. Dini liderlere karşıdan bakarak sessiz kalmamaları gerektiğini anlatacak.
