Livni: “Seçilmezsem giderim”

Uzun süredir hakkındaki yolsuzluk iddiaları sebebiyle baskı altında olan İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada sonbahardaki parti seçimlerinde yeniden aday olmayacağını açıkladı. 

Olmert’in açıklamasının ardından iktidardaki Kadima Partisi’nin başkanlığı için ismi öne çıkan ülkenin dışişleri bakanı Tzipi Livni ise, başkanlığı kaybetmesi durumunda partiden de istifa edeceğini açıkladı.

İsrail’de yapılan anketler İsrail’in kadın dışişleri bakanının Kadima’nın başına geçmesi durumunda partiye bir sonraki genel seçimlerde önemli ölçüde oy getireceğini ortaya koyuyor. Ancak İşçi Partisi tarafından yaptırılan başka bir anket, Livni’nin seçimi kaybedip partisinden ayrılması ve yeni bir parti çatısı altından siyasi hayatına devam etmesinin İsrail toplumu tarafından destek görmediğini ortaya koyuyor.

Öte yandan seçilmemesi durumunda partiden ayrılacağı yönünde Livni’nin yaptığı açıklamayı anlamsız bir tehdit olarak değerlendiren rakip başkan adayı Şaul Mofaz, bu tarz bir ültimatonun Kadima seçmenlerinin özgür iradesine yapılmış bir saygısızlık olduğunu belirtti.

Livni’nin kazanamazsa partiden ayrılacağını açıklaması seçim sürecinde ortaya atılan bir önerinin üzerine geldi. Öneriye göre başkanlık seçimlerinden hangi sonuçla çıkılırsa çıkılsın adayların partideki görevlerine devam etmelerini öngörüyordu. Adaylar Itzik, Hanegbi, Mofaz ve Avi Dichter bu öneriyi kabul ettiklerini belirtirken, Lvni kaybetmesi durumunda partiden ayrılacağını belirtti.

Bu arada uluslar arası çevrelerin İsrail’de dolaylı olarak başbakanı belirleyecek Kadima Partisi başkanlık seçimlerine ilgisi artıyor. ABD’nin en önemli Yahudi liderlerinden Seymur Reich konu ile ilgili yaptığı açıklamada İngilizce bilmediği içine İsrail ulaştırma bakanı Şaul Mofaz’In Kadima başkanlığına seçilmesinin sorun olacağını söyledi. Mofaz’ın yabancı dil eksikliğinin başbakan olması durumunda İsrail-ABD ilişkilerine zarar vereceğinden endişe ediyor Reich. Ancak ABD Yahudi Cemaati’nin ileri gelenleri Mofaz’ın İran konusundaki net tavrından dolayı Beyaz Saray’da büyük destek gördüğünü belirtiyor.

Kadima liderlik yarışın en güçlü adayı Livni de Amerikalı Yahudi liderlerden destek görüyor. Bu desteğin birinci nedeni Livni’nin ABD dışişleri bakanı Rice ile olan yakın ilişkileri. Bir diğer neden de Livni’nin kadın olması.

Olmert’in Eylül ayında başbakanlıktan istifa edecek olmasından Ortadoğu’daki barış sürecini olumsuz etkilemesinden korkuluyor.  Uzmanlar, Olmert’in yeniden aday olmayacağı kararının Filistinlilerle anlaşma ihtimalini baltaladığı görüşünde. Washington ise Filistin Yönetimi ise Olmert’in kararına rağment bu yıl içinde anlaşmaya varmak için gayretlerini sürdüreceklerini belirttiler. Olmert’e yakın bir kaynak da, yeni hükümet kurulana kadar geçici olarak başbakanlığı yürütecek olan Olmert’in Filistinlilerle anlaşmaya varmak istediğini açıkladı.

Diğer taraftan Olmert’in istifasının Türkiye’nin arabuluculuğunda yürütülen İsrail-Suriye müzakerelerini etkileyebileceği düşünülüyor. Ehud Olmert’in dördüncü turu hafta içinde İstanbul’da yapılan dolaylı görüşmelerin başlaması ve sürdürülmesine büyük destek verdiğine dikkat çekilirken, en güçlü aday Livni’nin bu konudaki tutumunun net olmadığı kaydediliyor.ı

 

İsrail’in yeni lideri kadın olabilir

İsrail’de 70’lerin efsanevi başbakanı Golda Mayer’den beri erkekler tarafından sürdürülen  başbakanlık görevi bir kez daha bir kadına geçebilir. Önümüzdeki Eylül ayında gerçekleştirilecek Kadima Partisi başkanlık seçimi, İsrail tarihinde ikinci kez bir kadının başbakanlık görevine gelmesi olasılığını gündeme getirdi. İsrail’in başarılı dışişleri bakanı Tzipi Livni önümüzdeki seçimlerde adaylığını resmen açıkladı.

Partinin kurucusu eski İsrail başbakanı Ariel Şaron’a yakın Kadimalıların da Livni’ye destek vermesi Livni’nin kazanma şansının artması olarak yorumlanıyor. Ariel Şaron’a yakınlığı ile tanınan Eyal Arad, Reuven Adler ve Yoram Rabad’ın desteği ile sesini yükseltmeye başlayan Livni, bugüne kadar başkanlık şeçimleri konusunda sessiz tutumu ile dikkat çekiyordu.

Politikada deneyimsiz oluşu konusunda yöneltilen eleştirilere karşı 10 yıldır İsrail meclisinin bir üyesi olduğunu belirten Livni, bu süre içinde bakanlık görevini yürüttüğünü ve güvenlik konseyinin bir üyesi olduğunu belirtti. Çoğu zaman büyük baskı altında en kritik güvenlik konularında karar aldığını ve inisiyatif kullandığını söyleyen Livni, deneyimsiz olduğu yönündeki eleştirileri cevaplamış oldu.

1958 İsrail doğumlu olan Tzipi Livni, evli ve iki çocuk sahibi. İsrail Ordusu’ndan teğmen rütbesi ile ayrılan Livni İngilizce ve Fransızca biliyor. Livni ayrıca geçtiğimiz günlerle 1980-84 yılları arasında Mossad’da çalıştığını açıklamıştı.