Fransa Cumhurbaşkanının amacını ‘birbirimizi nasıl seveceğimizi öğrenmek’ diye koyduğu, pazar günü Paris’de gerçekleşen Akdeniz için Birlik Zirvesi’ne Ortadoğu liderleri damgasını vurdu. Sarkozy, Olmert ile Abbas’ı bir araya getirirken, İsrail Başbakanı “Barışa hiç bu kadar yakın olmamıştık” dedi
Avrupa Birliği Dönem Başkanlığını üstlenen Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin önderliğinde oluşturulmaya çalışılan “Akdeniz için Birlik” projesi zirvesi Pazar günü Paris’de yapıldı. Sarkozy, zirvenin amacını ‘Akdeniz’de savaş ve nefreti sürdürmek yerine birbirimizi nasıl seveceğimizi öğrenmek’ olarak açıkladı. Avrupa Birliği üyesi ve Akdeniz’de kıyısı bulunan 43 ülkenin hükümet ve devlet başkanının hazır bulunduğu zirvenin kapanış bildirisinde “Akdeniz ve Ortadoğu’nun kitle imha silahlarından tamamen arındırılmış bölge olması için çalışılmasına ortak karar verilmesi” ifadesi yer aldı. Zirvede, Akdeniz’in ve Ortadoğu’nun nükleer, kimyasal ve biyolojik tüm silahlardan tamamen arındırılması için pratik önlemler alınması ilke kararına bağlandı.
Akdeniz için Birlik Zirvesi’ne damgasını vuran ise Ortadoğu ile ilgili gelişmeler oldu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert, ilk kez Paris'te Erdoğan'ın arabuluculuğunda dolaylı temasta bulundular. İstanbul'da başlayan dolaylı görüşmeler böylece bir üst seviyeye taşındı. Erdoğan önce Olmert ile görüştü, ardından Suriye Devlet Başkanı Esad ile bir araya geldi. Erdoğan görüşmeler için, “Turlar devam ediyor. Bu işler sabır ister,” dedi. “Doğrudan görüşmelerde Türkiye’nin rolü biter mi?” şeklindeki soruya ise Erdoğan “Bitmeyecek” diye yanıt verdi. Olmert ve Esad zirvede aynı masada, ancak alfabetik sıradan ötürü birbirlerine uzak oturdular.
Zirvenin önemli anlarından biri, İsrail-Filistin buluşmasıydı. Yedi yıllık bir aradan sonra kasım ayında yeniden başlamasına karşın Yahudi yerleşimleri meselesi yüzünden bir süredir yine tıkanan görüşmeler, Paris'te bir kez daha dünya gündemine geldi. Fransa Dışişleri Bakanı Kouchner, "Birşeyler başlıyor gibi. Ama ne yazık ki şu an için görüşmeler zirvenin bir parçası değil" dedi.
Hem ülkesi Fransa'nın, hem de AB'nin Ortadoğu'daki nüfuzunu artırmak isteyen Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İsrail Başbakanı Ehud Olmert ve Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya gelerek, ABD başkanlarına özgü üçlü poz verdi. Abbas'ın zirveye baş müzakerecileri Ahmed Kurey ve Saeb Erakat ile birlikte gelmesi dikkat çekti. Filistin tarafı, Olmert'i barış müzakerelerini hızlandırması konusunda ikna etmeye çalıştı.
Bir grup Filistinli tutuklunun salıverilmesini kabul ederek jest yapan Olmert de, "Bir barış anlaşmasına hiç bu kadar yaklaşmamıştık" dedi.
Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Akdeniz zirvesinin Ortadoğu'da "bir umut zamanı"na denk geldiğini belirterek, Filistin-İsrail-Suriye-Lübnan ilişkilerindeki olumlu gelişmeleri övdü. Kouchner, "Akdeniz'de yeni bir diyalog rüzgarı esiyor" diye konuştu.
AKBİR, işe mütevazı projelerle başlayacak. Grönland buzullarından Ürdün çöllerine uzanan bir alanda toplam 765 milyonluk bir nüfus barındıran AKBİR ülkeleri, deniz kirliği ve güneş enerjisinin kullanılması gibi bölgesel projeleri üzerinde birlikte çalışacaklar. Hedeflenen projeler arasında ‘Akdeniz'in kirlenmesini önlemek için mücadele’, ‘deniz ve kara ulaşımı’, ‘felaket ve doğal afetlere karşı işbirliği’, ‘güneş enerjisinin kullanımı’, ‘Avrupa-Akdeniz üniversitesinin kurulması’ ve ‘küçük, orta boy ekonomik işletmelerin geliştirilmesi ve desteklenmesi’ gibi konular yer alıyor.
