Irak’tan 300 değerli kitap İsrail’de

Saddam Hüseyin döneminde kamulaştırılan Irak Yahudi Cemaati’ne ait değerli kitapların İsrail’e getirildiği belirtildi

Nelly BAROKAS Kültür
9 Temmuz 2008 Çarşamba

İsrail’e Irak’tan getirilen eserler, 1487 yılına ait Tevrat’tan Eyüp’ün Kitabı yorumlarını, ayrıca 1617 Venedik baskısı Tevrat dönemi kahinleri konusunda değerli kitapları da içeriyor.

Irak Yahudi Cemaati’ne ait bu dini kitaplar Iraklı diktatör Saddam Hüseyin döneminde gizli polis tarafından kamulaştırılarak Bağdat’ta güvenlik altına alınmış geniş koleksiyonun bir bölümünü oluşturuyor.

ABD’nin Irak’ı işgal ettiği savaşın ilk dönemlerinde Bağdat’ın yoğun şekilde bombalanması sonucunda bazı kamu binaları zarar gördü ve değerli kitap koleksiyonunun bir bölümü yok oldu. Bağdat’ın işgalinden sonra kitaplar geçici bir süre korunmak üzere Washington’da Kongre binası kütüphanesine gönderildi. Washington’a ulaşmayan kitapların bir kısmı özel koleksiyoncuların eline geçti. Irak doğumlu eski siyasetçi ve Kudüs’teki Babil Yahudi Mirası Müzesi’nin kurucusu Mordechai Ben-Porat, Haaretz Gazetesi’ne yaptığı açıklamada; bazı kitapları hırsızlardan satın almak zorunda kalan vakfın bu amaçla 25 bin dolar harcadığını söyledi.

Başlangıçta Mordechai Ben-Porat’ın Bağdat’a gönderdiği temsilci kitapların bir bölümünü doğrudan İsrail’e ulaştırdıysa da daha sonra Amerikalılar buna engel oldular.

Irak, 2600 yıl Yahudi toplumuna ev sahipliği yaptı. İsrail’in kurulduğu 1948 yılında Irak, 130 bin kişilik bir Yahudi nüfusuna sahipti.

Fakat İsrail’in Arap komşuları ile anlaşmazlığa düşmesi ile Irak Yahudileri ayrımcılığa maruz kaldılar, Yahudi devletinin ajanı olmakla suçlandılar. 1952 yılından itibaren 123 bin Irak Yahudisi ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Geri kalanlar 1991 Körfez Savaşı sonrasında Irak’tan göç etti. Günümüzde bu ülkede 20 kadar Yahudinin yaşadığı tahmin ediliyor.