Tepkiler iki yönlü

Dünya
31 Aralık 2008 Çarşamba

İsrail’in hafta sonunda başlattığı Gazze’ye yönelik büyük çaplı operasyona dünyanın dört bir yanından tepkiler oldu. Birçok batılı ülke, İsrail’in kendini savunma hakkını desteklerken, orantısız güç kullanımını eleştirdi.

Almanya Başbakanı Angela Merkel de, ateşkesi devam ettirmeyen Hamas’ı bölgedeki şiddeti arttırmakla suçladı. Avrupa Birliği’nin gelecek dönem başkanlığını Fransa’dan devralacak olan Çek Cumhuriyeti’nin Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg Gazze operasyonunu savunarak, İsrail’in kendi kendini savunma hakkı olduğunu belirtti. Schwarzenberg, “Bir şeyin farkına varalım, ateşkes sona erdiğinden bu yana Hamas’ın attığı füze sayısı inanılmaz derecede arttı. Bu kabul edilemez,” dedi. Çek Bakan, ayrıca silahlarını nüfusun yoğun olduğu bölgelerde stoklayan Hamas’ı, ölü sayısını dolaylı olarak arttırmakla suçladı.

İsrail’in Gazze operasyonlarına en şiddetli tepki verenlerden biri de Türkiye oldu. Başbakan Tayyip Erdoğan, “Bu saldırı bize karşı da yapılmış bir saygısızlıktır. Biz barışı yaygınlaştırmak, onu egemen kılmak için gayret eden bir ülkeyiz. Biz, bu tür girişimler içinde bulunurken, öbür tarafta Filistin'de, zaten adeta bir açık hava hapishanesi içinde bulunan Gazze'deki insanlara karşı yapılan bu hareket, barışa indirilmiş bir darbedir” dedi. Gazetecilerin konuyla ilgili sorunlarını yanıtlayan Erdoğan İsrail’in hava harekâtını, tamamen orantısız bir güç kullanımı olarak gördüğünü söyledi. Erdoğan, “Barış için bu kadar çaba sarf ettiğimiz bu dönemde, İsrail'in böyle bir yola tevessül etmesini, her şeyden önce barışa, barış teşebbüslerine indirilmiş bir darbe olarak görüyorum. Süratle bu yaklaşımın durdurulmasını, bundan vazgeçilmesini vurguluyorum. Başbakan Erdoğan, İsrail ile Suriye arasındaki arabuluculuk görevini de askıya aldığını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Ebul Geyt'i kabulünde, Filistin ve bölge ülkeleri arasında bölünme olmamasının önemine işaret ederek, İsrail-Filistin arasında bir an önce ateşkes ve normalleşmenin sağlanması ve insani yardımların başlaması gerektiğini ifade ettiği bildirildi.

 

Milletvekilleri dostluk grubundan istifa etti

TBMM Türkiye-İsrail Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Nursuna Memecan, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını kınayarak, ''Bu uygulamalar her türlü uluslararası hukuk kuralına aykırı olduğu gibi, İslam ve Musevilik başta olmak üzere hiçbir dini inanca da sığmaz'' dedi. Memecan, grubun 300'den fazla üyesinden 136'sının istifa ettiğini, ''istifaların geleceğini beklediğini'' söyledi. Memecan, istifaların haklı gerekçeleri olduğuna dikkati çekerek, ''Bu istifalardan memnunuz da diyebiliriz yani. Yönetim olarak bir takım girişimleri yapabilmemiz, mektupları göndermek ve tepkilerimizi gösterebilmek için altında 'Türk-İsrail Dostluk Grubu' imzasının bulunması faydalı olacaktır,” yorumunu yaptı.

 

Yahudi kuruluşları da kınadı

ABD kaynaklı dört İsrail yanlısı kurum, yaptıkları bir açıklama ile İsrail’in Gazze operasyonunu kınadılar. J Street, Americans for Peace Now, Brit Tzedek v'Shalom ve Israel Policy Forum, yaptıkları açıklamada Amerikan Yönetimi’ni bölgedeki şiddeti sona erdirmek için çaba göstermeye çağırdı. Yahudi kurumlar, bir taraftan İsrail’in Hamas hedeflerini vurma hakkı olduğunu dile getirirken, diğer taraftan bu tip operasyonların İsrail’in uluslararası imajını olumsuz etkilediğini savundu. Brit Tzedek Direktörü Diane Balser yaptığı açıklamada, “Maalesef bu operasyon artık kemikleşmiş politik sorunları askeri yollarla çözmeye çalışma konusunda başarısız olan yeni bir girişim olarak tarihe yazılacak,” darken J Street’in Direktörü Jeremy Ben-Ami, “İsrail’in gerekçelerini anlamak mümkün ise de bu gerçekleşen olaylar sadece şiddetin artmasına neden olacak ve uzun dönemde olumsuz sonuçlar doğuracaktır,” dedi.