Gazze’de kırılgan sessizlik

2007 yılında Hamas militanlarının Gazze’nin kontrolünü ele geçirmesinden beri varılan ilk ateşkes anlaşması birinci haftasını doldurmaya hazırlanırken tarafların temkinli bekleyişi sürüyor. Salı sabahı Gazze’den üç roket fırlatıldı, yaralanan olmadı

Dünya
25 Haziran 2008 Çarşamba

Mısır’ın aylar süren arabuluculuğu ile Hamas ile İsrail Hükümeti arasında dolaylı yoldan varılan ateşkes anlaşması 19 Haziran Perşembe sabahı yürürlüğe girdi. Gazze’li militanlar tarafından atılan bir roketle ilk kez ihlal edilen ateşkes geçerliliğini koruyor. Hamas’ın yazılı ve sözlü olarak tüm silahlı guruplara saldırmama mesajı iletmesine rağmen yapılan roket saldırısı Haniye Hükümeti’nin kontrolü elinde tutup tutmadığına dair soru işaretlerine yol açıyor.

Taraflar arasında bir yılı aşkın bir süredir devam eden dolaylı görüşmeler sonucunda öncelikle karşılıklı sükûnet ortamı yaratılması gerekiyor. İkinci aşama olarak İsrail Gazze sınır kapılarından mamul geçişin arttırarak bölge ekonomisinin canlanmasına katkı yapacak. Gazze halkı Hamas’ın bölgenin kontrolü ele geçirmesinden sonra geçiş noktalarına yaptığı düzenli saldırılar, İsrail ve Mısır’ın sınır kapılarına uyguladığı ambargo nedeniyle çok zor koşullar altında günlük yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Gazze halkının %70’i Birleşmiş Milletler’in yardımların bağımlı yaşıyor.

İsrail ateşkes çerçevesinde iki yıldır Gazze’de esir bulunan Gilad Şalit’in serbest bırakılmasını talep ediyor. Varılan anlaşmayla ilgili iyimser olmadığı mesajını veren Başbakan Ehud Olmert, "Hayallere kapılmıyoruz. Sessizlik çağrısı yapıldı. Bu sükûnet hassas ve kısa ömürlü olabilir. Hamas ve onun adına faaliyet gösteren diğer terör örgütleri bir anda değişip, barış arayıcıları olmadılar" dedi. 

2006 yılında benzer bir “kırılgan” ateşkes, Filistin’den atılan Kassam füzeleri sonucunda bozulmuş çatışmalar şiddetlenmişti. İsrail iç güvenlik kurumu Şin Bet’in şefi Yuval Diskin, Hamas'ın son 72 saat içinde Mısır'dan Gazze'ye çok sayıda silah ve cephane soktuğunu söyledi. Diskin, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşmasının ılımlı lider Mahmud Abbas'a da darbe vurduğunu ileri sürerken İsrail Adalet Bakanı Daniel Friedman da, Gilad Şalit serbest bırakılmadan Hamas ile ateşkes yapılmasına tepki gösterdi. Prof. Daniel Friedman, "Şalit'in serbest bırakılmaması ve Mısır sınır kapısının açılması yönetimdeki basiretsizliği göstermektedir" dedi.

İsrail askeri istihbaratı başkanı Amos Yadlin "bu anlaşma ile Hamas bütün hedeflerine ulaştı. Sınır kapıları uluslararası terörizme açıldı ve Hamas’ın silahlanmasına izin verildi"  dedi.

Ateşkesin altıncı gününde Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Ehud Olmert ise, gündemini Şalit’in serbest bırakılması konusuna yoğunlaştırdı. İki lider, Mısır’ın sayfiye yeri Şarm el-Şeyh’de bir araya gelirken, Mübarek Şalit’in serbest kalması için ülkesinin gereken her şeyi yapmaya hazır olduğunu dile getirdi. Mübarek görüşmenin ardından, tutsak İsrail askerinin serbest kaldığı güne kadar Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Refah Geçidi’nin kapalı kalacağının İsrail’e garantisini verdiklerini de dile getirdi.

Hamas, Gilad Şalit’e karşılık İsrail’in elinde bulunan 450 Filistinli tutuklunun salı verilmesini talep ediyor.

Ancak ateşkes daha birinci haftasını doldurmadan ihlaller başladı. Salı günü Gazze’den atılan Kassam roketleri Sderot’da iki eve hasar verdi. Olayda kimse hayatını kaybetmezken üç kişi çeşitli yaralarla hastanelere kaldırıldı.