Türk parlamenterler İsrail’de

TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Hasan Murat Mercan başkanlığında altı kişilik bir parlamento heyeti temaslarda bulunmak üzere İsrail’de

Dünya
9 Nisan 2008 Çarşamba

TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Hasan Murat Mercan başkanlığındaki heyet, İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, Knesset Başkanı Dalia İtzik ve Türk-İsrail Parlamentolar arası Dostluk Grubu Başkanı Avshalom Vilan ile görüşüyor. TBMM heyetinde Murat Mercan’ın yanı sıra AK Parti Karabük Milletvekili Mehmet Ceylan, AK Parti Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu, MHP Ankara Milletvekili Deniz Bölükbaşı, CHP İzmir Milletvekili Şükrü Elekdağ, AK Parti İstanbul Milletvekili Nursuna Memecan yer alıyor. Temaslarında Türk Heyetine Tel Aviv Büyükelçisi Namık Tan da eşlik ediyor.

Peres: “Müsterih olun”

Pazartesi sabahı Mercan başkanlığındaki heyeti kabul eden İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, öncelikle Türkiye ziyareti sırasında TBMM’ye hitap etmenin kendisi için çok büyük bir onur olduğunu belirtti. Basına kapalı olarak gerçekleşen görüşmede iki taraf, Türkiye-İsrail ilişkileri ile İran ve Irak konuları üzerinde karşılıklı görüş alışverişinde bulundu. Türk heyeti, İsrail Parlamentosu’nun solcu partilerinden Meretz’in yeni seçilen Lideri Haim Oron’un önerisi ile 1915 Ermeni olaylarının ele alınması konusundaki çekincelerini dile getirdi. Peres bu konuda öneri sahibi partinin parlamentoda ufak bir oy sahibi olduğunu hatırlattı ve Türk heyetine “Müsterih olun” dedi. Peres ayrıca, İsrail’in varlığına en büyük tehdidin İran olduğunu ve Türkiye’nin bölge barış çabalarına yaptığı katkının önemine değindi.

Görüşmeleri bir basın toplantısında değerlendiren TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Hasan Murat Mercan, İsrail Parlamentosu'na sözde Ermeni soykırımıyla ilgili başvurunun küçük bir siyasi partinin girişimi olduğunun ve başta Devlet Başkanı Şimon Peres olmak üzere yetkililerden bu konunun Meclis’te tartışılmayacağı garantisini aldıklarını açıkladı. Mercan ayrıca geçen yıl ABD Temsilciler Meclisi'nde görüşülen sözde ermeni soykırımı’na İsrailli yetkililerinin “Türkiye'nin rahatsız olacağını” belirterek tepki gösterdiklerini hatırlattı.

Heyet Başkanı Hasan Murat Mercan, Şimon Peres ile görüşmesinde öncelikle Ortadoğu meselelerinin ele alındığını, İsrail-Filistin, Irak, İran ve bölge konularının tartışıldığını, İsrailli yetkililerin Türkiye’nin bölge barışı için öneminin vurguladığını dile getirdi. İsrail ile Suriye arasında Türkiye'nin arabuluculuğu konusuna değinen Mercan, "İsrail'in bölgedeki güvenlik endişelerini herkes anlamalı. Bir ülke her an roket saldırılarıyla karşı karşıya kalıyorsa, bunu anlamak gerekiyor. Filistin Halkı’nın trajedisini de anlamak gerek. Bunu en iyi anlayabilecek ülke Türkiye. Türkiye, barışa katkısı olabilecek ender ülkelerden birisi. Bölgede Suriye önemli bir aktör; hem Lübnan, hem Hizbullah hem de Golan Tepeleri'ndeki anlaşmazlık Suriye'yi denklemin önemli bir parçası yapıyor. Biz Türkiye olarak, sorunun çözümünde bir parça olmaya çalışıyoruz. Biz Türkiye olarak barışçıl çözüm istiyoruz, bu yönde katkıda bulunuyoruz. Tabi tarihi gerçekleri de göz ardı etmemek gerekiyor. İnşallah taraflar adım atarlar ve barışa uzanırlar. Şu anda burada Suriye ile ilgili bazı fikir jimnastiklerinin yapıldığı benim kafamda oluştu. Ancak bunu buralarda konuşamam" dedi.

Knesset Başkanı Dalia İtzik’e Türkiye daveti

Türk heyeti Salı günü Başbakanlığını ziyaret ederek, Başbakan Ehud Olmert'in danışmanları Yoram Turbowicz ve Şalom Turjeman ile bir araya geldiler. Heyet üyeleri, daha sonra İsrail Parlamentosuna Knesset’e giderek, Başkan Dalia İtzik ile bir araya geldi. Türkiye'nin bölgedeki barış çabalarına değinen İtzik, iki ülke ilişkilerinin çok güçlü olduğunu ve Türkiye'nin İsrail ile Suriye arasında barış görüşmelerinde önemli rol oynadığını dile getirdi. Görüşme sonunda Murat Mercan, TBMM Başkanı Köksal Toptan adına, Knesset Başkanı Daila İtzik'i Türkiye'ye davet etti.

Knesset’te öğle yemek

Türk heyeti Knesset'te, Türkiye-İsrail Parlamentolar arası Dostluk Grubu Başkanı Avşalom Vilan ile de bir araya geldi. Her iki ülkenin en önemli görevinin, aralarındaki iyi ilişkileri ve işbirliğini muhafaza etmek ve daha ileriye taşımak olduğunu kaydeden Vilan, Türkiye'yi bölgenin "en büyük ülkesi" olarak nitelendirdi.

Knesset Dışişleri ve Savunma Komisyonu Başkanı Tzahi Hanegbi, Türk parlamenter heyetine mecliste öğle yemeği verdi. Yemeğe, komisyonun eski başkanı olan, halen komisyon üyesi Likud partisinden Yuval Steinitz ile Avşalom Vilan da katıldı.

FÖY programı

Türk heyeti önümüzdeki günlerde İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni ile de bir araya gelecek. Temaslarını Filistin Özerk Yönetimi’nde (FÖY) sürdürecek olan heyet burada FÖY Lideri Mahmud Abbas, Başbakan Selam Feyyad, FÖY Meclisi Siyasi Komisyon Başkanı Abdullah Abdullah, Dışişleri ve Enformasyon Bakanı Riyad El Malki ve İsrail-Filistin nihai statü görüşmeleri FÖY Eş Başkanı Ahmed Kurey ile bir araya gelecek.