Geçtiğimiz hafta ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice üç günlük Ortadoğu gezisinde İsrail ve Filistinli üst düzey yöneticilerle temaslarda bulundu
Pazar günü ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın yaptığı en önemli görüşme İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak ve Filistin Özerk Yönetimi (FÖY) Başbakanı Selam Fayyad arasında yapılan üçlü zirve oldu.
Toplantı sırasında Savunma Bakanı Ehud Barak Rice’a, İsrail’in Filistinlilere yapacağı jestlerin yani sıra İsrail’in güvenliğini güvence altına alan beklentiler de oluşan 35 sayfalık bir kitapçık sundu.
İsrail’in jestlerinin arasında Batı Şeria’da Ramallah'ın yakınında, finansmanı Ürdünlü işadamları tarafından sağlanacak bir Filistin şehri kurulması da bulunuyor. Şehrin kurulması on binlerce Filistinlinin ev sahibi olacağı anlamına geliyor. Rice, Barak’a yapılan çalışmadan dolayı memnuniyetini bildirdi. Rice ayrıca, bu tip jestlerin ve adımların barışa fayda sağlayacağını sözlerine ekledi.
Ehud Barak toplantı sırasında son görüşmelerinden bu yana iki sınır karakolu daha kapattıklarını ve bir sınır karakolunun daha kapanmak üzere olduğunu belirtti. Barak ayrıca 700 FÖY polisinin Cenin şehrinde görev yapabileceğini ve 50 kadar kontrol noktasının daha kaldırılacağını açıkladı. Bunun yanı sıra Barak, Filistinli iş adamlarının geçişini kolaylaştırmak için günlük 500 olan kota sayısının 1500’e çıkartılacağını söyledi, günlük isçi sayısı kotası ise 5 bine çıkarılacak.
Rice, üçlü zirvenin ardından kısa bir açıklama yaparak Annapolis Konferansı’nda başlatılan yolun devam edebilmesi için iki tarafa da görüşmelere devam etme çağrısında bulundu. Rice ayrıca Barak ve Fayyad’in kendisi gelmeden önce de görüştüklerini, kendisi ayrıldıktan sonra da görüşmelere devam edeceklerini söyledi.
Rice, İsrail Dışişleri Bakanı Tsipi Livni ile görüşmesinin ardından yaptıkları ortak basın toplantısında İsraillilerin ve Filistinlilerin barış sürecinde ortak sorumlulukları olduğunu söyledi. Rice, “Filistinliler İsraillilerin güvenliğini tatmin etmek zorunda. İsrail de Filistinlilerin hayat şartlarını iyileştirmek zorunda” dedi.
Livni ise basın toplantısında Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerinin kapatılmasının tazminat yoluyla mı olacağı sorusuna, bu problemin yerleşim birimlerinin kapatılmasından önce çözüleceğini söyledi. Livni, “İsrail hükümeti evlerini terk eden vatandaşlarına yardım eli uzatmak zorundadır” dedi. İsrail Dışişleri Bakanı ayrıca bu konuyu konuşmak için çok erken olduğunu, öncelikle barış sürecinin devam etmesi gerektiğini ve nihai sınırların belirlenmesi gerektiğini söyledi. Livni basın toplantısında “Annapolis Konferansı kararları gereğince 2008 sonuna kadar anlaşmayı hedefliyoruz. Ben ve FÖY eski Başbakanı Ahmed Kurey de ikili görüşmelere devam edeceğiz” dedi. Livni: “Sertlik hiçbir zaman politikamız olamaz ayrıca sertlik çıkarlarımız içerisinde değildir” dedi. Livni FÖY Başkanı ve Başbakanıyla Hamas ve diğer aşırı gruplarla nasıl mücadele edeceklerine dair çalışmalar yaptıklarını da sözlerine ekledi.
Netanyahu: “Kudüs’ün bölünmesine izin vermeyeceğim”
İsrail ana muhalefet partisi Likud’un Lideri Binyamin Netanyahu, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile yaptığı görüşmede Kudüs’ün bölünerek İsrail’in 1967’deki sınırlara geri dönmesini kapsayan kararı onaylamayacağını açıkladı.
Likud lideri görüşme sırasında konuyla ilgili olarak, “Güvenlik güçleri Batı Şeria’dan çekildiği taktirde Hamas’ın bölgede üstünlük sağlayacağı görüşünü doğruluyor. O nedenle bu sorumluluğu almayı düşünmüyorum. İran kontrolündeki Hamas gün geçtikçe daha fazla bölgede gücünü arttırıyor. Bu, İsrail’in Lübnan’dan çekildiği duruma çok benziyor. Lübnan’dan aldığımız ders, geri çekildiğimiz anda roketlerin arttırıldığı yönündeydi. FÖY Lideri Mahmud Abbas İsrail’i değil, İsrail Güvenlik Güçleri’ni müdafaa ediyor. İsrail o topraklardan ödün verirse, çok büyük bir risk alacaktır” açıklamasını yaptı. Netanyahu, İsrail’in bu dönemde alabileceği en mantıklı kararın Filistinlilerle “ekonomik barışı” sağlamak olduğunu söyledi.
Pazar günü ayrıca İsrail’in Filistinlilere yönelik planlarını Rice’a sunan İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Ramallah’ta Ürdünlü bir işadamının finanse edeceği bir kent kurulacağını belirtti. İsrailli milletvekili Otniel Schneller buna ek olarak, Batı Şeria’da Yahudi bir kentin kurulması gerektiğini belirtti. Sağcı milletvekilleri ise böyle bir girişimin, İsrail’in güvenliğini tehlikeye atabileceğini söyledi. Milletvekili Uri Ariel konuyla ilgili olarak, “Barak ve Livni FÖY’ün değil, İsrail hükümetinin bakanları olduğunu unutuyorlar. Yahudi halkının çıkarlarını düşünmeleri gerekir. Aynı gerçekleri tekrar etmekten yorulduk: Teröristlere ayrıcalık tanımayın, onlarla savaşın” açıklamasını yaptı.
