Almanya Başbakanı Angela Merkel, üç günlük Ortadoğu ziyaretine Pazar günü başladı. İsrail’in kuruluşunun altmışıncı yıldönümü nedeni ile gerçekleştirilen ziyaretin gündemini İsrail’in güvenliği, iki ülke arasındaki ilişkiler ve Ortadoğu barışı oluşturdu
İsrail’e düzenlediği üç günlük ziyaret için Pazar günü bölgeye gelen Almanya Başbakanı Angela Merkel için İsrail Başbakanı Ehud Olmert bir karşılama töreni düzenledi. Olmert, Almanya’nın İsrail’in güvenlik ihtiyaçlarını bildiğini söylerken Merkel, basına verdiği demeçte ziyaretiyle ilgi olarak, Almanya’nın geçmişteki sorumluluklarının yanı sıra dünyayı İran’dan korumak için neler yapabileceğini konuşacaklarını söyledi.
Merkel ayrıca İsrail-Filistin sorununa da değineceklerini söyleyerek, İsrail’in güvenliğini ve var olma hakkını savunacaklarını belirtti. Ortadoğu’daki barış görüşmelerinin ana gündemi oluşturduğu ziyaret sırasında Merkel, Filistinli liderlerle görüşmedi.
Filistin Yönetimi Dışişleri Bakanı Riad Malki de bu bilgiyi doğrulayarak, Merkel’in önümüzdeki günlerde Batı Şeria’yı ziyaret edeceğini belirtti. Almanya Filistin’e maddi yardımda bulunan ülkelerin başında geliyor.
Merkel, İsrail ziyareti sırasında Olmert’in yanı sıra, Devlet Başkanı Şimon Peres, Dışişleri Bakanı Tzipi Livni ile bir araya geldi.
İsrail Almanya ile diplomatik ilişkilerini yalnızca 1965 senesinde kurmuştu. Bugün Almanya İsrail’in ticari ortaklarından biri. 2007 senesinde Almanya’nın İsrail’e ihracatı 3,5 milyon doları bulurken, ithalat miktarı da 1,9 milyon doları buldu. Almanya ayrıca Holokost’tan kurtulan İsraillilere 25 milyon dolar tazminat ödüyor.
Ziyaretinin ilk gününde İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres ile bir araya gelen Merkel, İsrail’in ilk başbakanı olan Ben-Gurion ile karısı Paula’nın mezarını ziyaret etti. Mezarın başında oturan Almanya Başbakanı Peres’in Ben-Gurion ile ilgi anlattığı kişisel hikaye ve görüşlerini dinledi. Merkel ayrıca çölün nasıl geliştirileceği konusunda da fikir üretti.
Sde Boker Kibutz’un yerleşimcileriyle sohbet eden Merkel, diğer ziyaretinde onlarla çölde gezintiye çıkacağına dair söz verdi.
Kibutz yerleşimcilerinden Shmulik Melamed, Merkel’le yaptığı sohbet sırasında İsrail’in durumuyla ilgili olarak, “İsrailliler önümüzdeki günlerde düşmanlardan kurtulmanın bir simgesi olan Purim’i kutlayacak. Sizden, bizi düşmanlarımızdan korumak için (İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinecad) çalışmanızı bekliyoruz “ dedi.
Peres, kibutzlarda yaşayanların İsrail nüfusunun yalnızca %1,5’unu oluşturduğunu, fakat %8 oranında ulusal üretim yaptıklarını dile getirdi. Merkel’in, “Ordudan sonra çocuklar tekrar kibutza dönüyorlar mı?” sorusuna karşılık, Belediye Başkanı Rifman %30 oranında çocuğun döndüğünü ifade etti.
Merkel ayrıca kibutzlarda nasıl para kazanıldığını ve yeterince arabaya sahip olup olmadıklarını da sordu.
Merkel Yad Vaşem’de
İsrail’e gelişinin ikinci gününde ise konuk Başbakan, Ehud Olmert ve sekiz bakan eşliğinde Yad Vaşem Müzesi’ni ziyaret etti. İkinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden altı milyon kişiyi sembolize eden ve sürekli yanan ateşin yanına çelenk bırakan Merkel, Berlin’in İsrail’e karşı “sosyal sorumluluğu” olduğunu belirtti. Konuk defterini de imzalayan Merkel, bu sorumluluk kapsamında önümüzdeki günlerde düzenlenecek tarihi İsrail-Alman kabine toplantısını hatırlattı.
Pazartesi günü İsrailli ve Alman bakanların eşliğinde yapılacak olan görüşmenin ardından, Olmert ve Merkel ortak basın toplantısı düzenledi.
Merkel, İsrail’de bulunduğu son günde de İsrail Meclisi Knesset’te bir konuşma yaptı. Merkel, Knesset’te söz alan ilk yabancı başbakan olarak tarihe geçti. Daha önceleri, bu onur sadece yabancı devlet başkanlarına ve krallara verilmişti. Knesset Komitesi, geçtiğimiz hafta Merkel’in Knesset’te Almanca bir konuşma yapma başvurusunu oylamıştı. Dokuz üyeli komite, yediye karşı iki oyla, kendilerine gelen talebi kabul etti. Merkel’in konuşma yapmasına karşı çıkan iki milletvekili ise, “İsrail meclisinde Almanca konuşulması kabul edilemez” diyerek kararlarını savundular. Johannes Rau, 2000 yılında Knesset'te ilk konuşan Alman Cumhurbaşkanı olmuştu. Almanca konuşmaya başladığında bazı milletvekilleri, protesto etmek için salonu terk etmişti. Rau'nun halefi Horst Köhler, beş yıl sonra Knesset'te kürsüye çıktığında, konuşmasını İbranice bazı cümlelerle de süslemiş ve Almanca konuşması tepki çekmemişti.
Salı günü Knesset’te söz alan Merkel, 2. Dünya Savaşı sırasında altı milyon Yahudi’nin hayatını kaybetmesine neden olan Almanya’nın bunun utancı içinde olduğunu dile getirdi. İsrail topraklarına düşen Kassam füzelerinin sona ermesi gerektiğini söyleyen Merkel, İran tehlikesine de dikkat çekti.
“İsrail’in sorunlarını çözmesine yardım etmek istiyoruz” diyen konuk başbakan, esir düşen İsrail askerlerinin eve dönmesi ve barış sürecine katkıda bulunabilmek için ellerinden geleni yapacaklarını vurguladı.
Üç günlük ziyaret süresince, iki ülke arasında birçok alanda ortak projeye ve anlaşmaya da imza atıldı. İki ülkenin yetkilileri ve kabine üyeleri eğitim, çevre ve savunma alanlarında vardıkları anlaşmalarla iki devlet arasındaki ilişkileri güçlendirdiler. Savunma alanında, ortak tatbikatlar ve eğitimler düzenlenmesini öngören anlaşma İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak ve Alman meslektaşı Franz Josef Jung arasında imzalandı.
