1968 sürgünlerine vatandaşlık iadesi

Polonyalı entelektüeller, Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski’ye, 1968’deki Komünist rejim döneminde ülkeyi terk etmeye zorlanan Yahudilere vatandaşlıklarının geri verilmesi önerisinde bulundular

Nelly BAROKAS Kültür
6 Mart 2008 Perşembe

Holokost kurtulanı ve onların çocuklarından oluşan 15 bin ile 20 bin Polonya Yahudi’si, 1968 yılının Mart ayında Komünist Parti’nin başlattığı antisemit kampanya sonucunda işlerini kaybetmiş ve ülkeyi terk etmek zorunda bırakılmışlardı.

Kimi İsrail’e, kimi de ABD’ye göç eden bu temizlik girişiminin kurbanları, Polonya vatandaşlığından çıkarıldı, hükümet mal varlıklarına el koydu. Ülkeyi terk ederlerken ellerinden alınan Polonya pasaportlarının yerine, bir daha geri gelmelerini engellemek üzere kendilerine bir yolculuk belgesi verdiler.

Lech Kaczynski’ye gönderilen, film yönetmenleri Andrzej Wajda ve Agnieszka Holland ile Nobel ödüllü şair Wislawa Szymborska’nın da imzalarının yer aldığı yazılı öneride; “Komünist suçlarının arasında, 1968’in Mart ayında yapılan rezalet, Polonyalıların vicdanında ağır bir yük olarak anısını hala korumaktadır” ifadesi kullanıldı.

Polonya’nın liberal yayın organı olan gündelik Gazeta Wyborcza’da yayımlanan bildiride; “1968 antisemitizm kampanyası sonucunda vatandaşlığını kaybeden her Yahudi’ye Polonya vatandaşlığı geri verilmeli” denmekte.

Polonyalı entelektüeller bu dilekçeyi cumhurbaşkanına, özgürlük taraftarı gençlerin protesto gösterisini bahane ederek komünist rejimin antisemitizm kampanyasını başlattığı 8 Mart tarihinin 40. yıldönümünde sundular.