1930`larda Nazi Almanya`sından kaçan Yahudi asıllı bilim adamlarına ABD dahil tüm ülkeler kapılarını kapatırken, Atatürk öngörüsü ile Modern Türkiye`nin gelişmesinde faydalı olan bu kişilere kucak açtı.
Yad Vaºem bir ilki gerçekleºtiriyor. Bu hafta Yahudi Soykırımı müzesinde açılan bir sergi İkinci Dünya Savaºı sırasında Nazi zulmünden kaçan Yahudilere yardım eden Müslümanları onurlandırılıyor
Çoğunluğu Arnavutluk vatandaºlarından oluºan onlarca Müslüman ülkeyi iºgal eden Alman ordusunun emirlerine karºı gelerek Yahudi komºularını hayatları pahasına saklayarak toplama kamplarına götürülmelerini önleyenler Yad Vaºem tarafından onurlandırılıyor.
1943 yılında Alman ordusu Arnavutluk'u resmen iºgal etti. Nazi kuvvetleri ülke yönetimine el koyduktan sonra Yahudi kökenli Arnavutların toplanarak Polonya'daki ölüm kamplarına gönderilmesini emretti. Nüfusunun çoğunluğunun Müslüman olduğu Arnavutlukta Besa adıyla bilinen bir gelenek binlerce Yahudi'nin Nazi Soykırımından kurtulmasına yol açtı.
Arnavutluk'ta "Verilen sözün tutulması" anlamına gelen Besa, adıyla bilinen İslami namus ve onur geleneğine dayanarak bu ülkenin halkı binlerce vatandaºını Nazi zulmünden korudu. Yad Vaºem'den yapılan açıklamaya göre Arnavutluk'ta İkinci Dünya Savaºı sonrasında savaº öncesine göre daha fazla Yahudi vardı. Besa geleneğine dayanarak Arnavutluk hükümeti ve halkı hayatlarını tehlikeye atarak ülkelerinde yaºayan Yahudileri kurtardılar.
Babası onlarca Yahudi kurtaran Enver Alia ªeker isimli Arnavut sergi ile ilgili yaptığı açıklamada ºöyle dedi: "Neden babam bu kadar insanı kurtardı? Çünkü babam inançlı bir müslümandı ve bir insanın yaºamını kurtarmanın ona cennetin kapılarını açacağına inanıyordu. Nazilerin Yahudileri toplama kamplarında katlettiğini bile bile komºularının ölüme gitmesine razı olmadı." ªeker, "bugün Arnavutluk'ta neden Yahudileri savaºta kurtardınız diye sorarsanız birçok kiºi size Kuran- ı Kerim'i gösterip, iºte bu yüzden! diyecektir" dedi.
İsrail'in ilk Müslüman Bakanı Haled Majadle tarafından açılıºı yapılan sergi, Ocak ayında, Holokost'u anma etkinlikleri çerçevesinde New York'ta Birleºmiº Milletler binasında sürecek. Yad Vaºem yetkililerinden verilen bilgiye göre bugüne kadar aralarında birçok Türk vatandaºının da bulunduğu 70'ten fazla Müslüman müzenin İnsanlık Onuru ödülüne layık görüldü.
