Haftanin İzi

Hazırlayan: Karel VALANSİAsya / Kuzey KoreEl Baradey Kuzey Kore`deBirleşmiş Milletler`e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu`nun başkanı Muhammed El Baradey temaslarda bulunmak üzere Kuzey Kore`ye gitti. Çin`in başkenti Pekin`de 13 Şubat`ta varılan anlaşma uyarınca Kuzey Kore, 50 bin ton yakıt ya da eş değerde ekonomik yardım karşılığı

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Anlaşma uyarınca Yongbyon'daki en büyük nükleer reaktörünü 60 gün içinde kapatacaktı. Muhammed El Baradey ise temaslarında Kuzey Kore'nin, daha önce varılan anlaşmaya uyma yolunda ne kadar ciddi olduğunu anlamaya çalışacak. Ziyaret öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtlayan El Baradey, Kuzey Koreli yetkililerle, BM denetçilerinin, 13 Nisan'a kadar bu ülkeye gidebilmeleri üzerinde anlaşmaya varmayı umduğunu söyledi. Kuzey Kore 2002 yılında yabancı denetçileri sınır dışı etmişti. Muhammed El Baradey o tarihten bu yana, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun Kuzey Kore'ye gidecek ilk üst düzey yetkilisi olacak.

Afrika
• Zimbabwe: Muhalefet liderine dayak
Pazar günü katıldıkları “Zimbabwe’yi kurtar” mitinginde polis tarafından göz altına alınan Zimbabwe’nin muhalefet Lideri Morgan Tsvangirai ve beraberindeki beş kişinin işkenceye maruz kaldığını iddia ediliyor.
Morgan Tsvangirai'nin avukatı, muhalefet liderinin başının sarılı ve yüzünün şişmiş olduğunu ve polisin siyasetçiyi gözaltında dövdüğünü iddia etti.
• Darfur: BM raporu
Darfur bölgesindeki insan hakları ihlallerini soruşturan Birleşmiş Milletler heyeti, Sudan hükümetini ve uluslararası toplumu sert şekilde eleştiren bir rapor yayımladı. Rapordaki suçlamalar arasında; cinayet, tecavüz, adam kaçırma ve yöre halkının evlerini terke zorlanmaların olduğunun altı çiziliyor. Sudan hükümeti, BM yetkililerinin Darfur’a girmesine halen izin vermiyor.
• Somali: Barış gücü ve çatışma
Başkent Mogadişu'da, Afrika Birliği tarafından gönderilen 400 Uganda askerinin ülkeye gelmesi ile çatışmalar tekrar alevlendi. Somali’de bulunan Etiyopya askerleri ve hükümete bağlı güçler ile isyancı güçler arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.
• Mısır: Hükümete karşı işbirliği
Yasadışı olmasına rağmen meclisteki muhalefeti oluşturan Müslüman Kardeşler ve diğer muhalif partiler, hükümetin referanduma sunduğu anayasa değişikliğinin seçimlerde sahtecilik yapılmasına yol açacağını, temel özgürlükleri etkileyeceğini savunuyor. Muhalif partiler seçmenlere referandumda "hayır" deme çağrısı yaparken, hükümet ise değişikliklerin demokrasiyi güçlendireceğini savunuyor.

Amerika
• Kolombiya: ABD’den destek sözü
Güney Amerika turuna çıkan ABD Başkanı George Bush, sağcı militan bir grubun kendi hükümeti ile ortaya çıkan bağlantılar nedeniyle zorlu bir dönem geçiren Kolombiya Cumhurbaşkanı Alvaro Uribe'ye kişisel destek sözü verdi. Bush ayrıca uyuşturucu üretimi ve Amerika'ya dönük uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele çalışmaları nedeniyle teşekkür etti. Bush görüşmede Uribe'yi bir dost olarak niteledi ve ABD'nin Kolombiya'yı stratejik bir müttefik olarak gördüğünü söyledi. Kolombiya, ABD'den her yıl 600 milyon doları aşkın yardım alıyor.
• Venezüella: Chavez’den Bush’a “kadavra” benzetmesi
ABD Başkanı George Bush ile aynı dönemde Güney Amerika ziyaretine çıkan Venezüella Cumhurbaşkanı Hugo Chavez, yaptığı bir konuşmada Bush'u "siyasi kadavra" olarak niteledi.

Asya
• Pakistan: Avukatlar polis ile çatıştı
Görevini suistimal etmekle suçlanan Başyargıç İftihar Muhammed Çaudri, Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in talimatıyla görevden alındı. Pakistan'da hukuk çevrelerine göre ise sebep başyargıcın hükümetin çizgisi dışına çıkması. Başkent İslamabad'da kararı protesto eden binlerce avukat polisle çatıştı. Lahor kentinde polisin cop kullanarak dağıtmaya çalıştığı yirmiyi aşkın avukat yaralandı. Karaçi ve Ketta'da eylemler düzenlendiği, ülkede tüm yargı sisteminin durduğu bildiriliyor.
• Tayland: Krala hakarete soruşturma
On yılı aşkın süredir ülkede yaşayan İsviçre vatandaşı Oliver Jufer, Tayland Kralı'na hakaret etme suçlaması ile çıkarıldığı mahkemede Kral'ın resimlerini siyah boya ile karaladığını itiraf etti. Suçunu itiraf edip mahkum olan Jufer'in, Kral Bhumibol Adulyadej'i koruyan yasalara göre 7 yıldan 75 yıla kadar hapis cezasına çarptırılması ihtimali var. Jufer'in cezası, gelecek ay açıklanacak.
• Çin: Özel mülkiyet kanunu
Sosyalist Çin’de hükümet, ülkede özel mülkiyet hakkını güçlendiren ve hukuken kamu mülkiyetiyle özel mülkiyet arasındaki farkı ortadan kaldıran yasa tasarısını Çin Ulusal Halk Kongresi'ne sundu. Tasarıyla vatandaşların yasal yollardan elde ettiği özel mülkiyete el konamayacağı -konursa tazminat ödeneceği- belirtiliyor.

Avrupa
• Belçika: Nato’dan ABD’ye uyarı
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, ABD'nin Polonya ve Çek Cumhuriyeti gibi Avrupa ülkelerinde bir füze savunma sistemi konuşlandırma planlarının, sistemin koruması altında olan ve dışında kalan NATO üyelerinin arasını açabileceğini ve ittifakı bölebileceği uyarısında bulundu.
• Rusya: Birleşik Rusya’nın zaferi
Rusya Federasyonu'nda yapılan bölge yönetimi seçimlerinde, Kremlin yanlısı Birleşik Rusya Partisi net bir zafer kazandı. İlk sonuçlara göre Birleşik Rusya, seçime gidilen 14 idari bölgenin 13'ünde, bölgesel meclis üyelikleri için yapılan seçimi kazandı.
• Fransa: Seçim öncesi önemli gelişmeler
Fransa Başbakanı Dominique de Villepin, cumhurbaşkanlığı seçiminde hükümette birlikte çalıştığı İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy'i destekleyeceğini resmen açıkladı. Öte yandan halka seslenen 74 yaşındaki Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, 45 yıldır sürdürdüğü aktif siyaset yaşamını noktalayacağını açıkladı. Chirac, 1995 yılından bu yana cumhurbaşkanlığı görevini yürütüyor.
• Kosova: Müzakereler sonuçsuz
Kosova'nın nihai statüsünün belirlenmesi için bir yıldır devam eden müzakere süreci, Arnavut ve Sırp taraflar arasında derin görüş ayrılıkları bulunması nedeni ile başarısızlıkla sonuçlandı.
• Bosna- Hersek: Srebrenitsa halkı Sırp
yönetiminden ayrılmak istiyor
Bosna Savaşı sırasında katliama maruz kalan Srebrenitsa, Bosna-Hersek'in Sırp kökenliler tarafından yönetilen yarısında kalan Müslüman nüfusu ağırlıklı bir kasaba. Uluslararası Adalet Divanı geçen ay 1995 yılında yaşanan katliamın ''soykırım'' olduğuna hükmetti o tarihten beri de Srebrenitsa Bosna siyasetinin en önemli meselelerinden biri.

Ortadoğu
• İran: Rusya’ya tepki
Rusya'nın İran'ın güneyinde inşa ettiği nükleer reaktörün açılışını mali konuları gerekçe göstererek erteleme kararı Tahran'da tepki yarattı. İran'a göre ise asıl neden ABD'nin baskısı.
• İran: Yeni banknot
İran'da, 50 bin riyallik (7,75 YTL) tutarıyla, ülkenin en yüksek değerine sahip banknotu piyasaya sürüldü. Banknotun bir yüzünde İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ayetullah Humeyni'nin bir resmi, banknotun diğer yüzünde ise nükleer enerji sembolü atom simgesi ve Hz Muhammed'in şu sözleri yer alıyor: "Fars aleminden kişiler, yıldızlar kadar uzak olsa da ilme ulaşacaktır." Tahran yönetimi uluslararası baskılara rağmen nükleer programını milli bir gurur meselesi olarak kabul ediyor.
• Lübnan: Solana Ortadoğu’da
Avrupa Birliği'nin Dış Politika Temsilcisi Javier Solana, üç gün sürecek bir Orta Doğu turuna çıktı. Javier Solana sırasıyla Lübnan, Suudi Arabistan ve Suriye’de temaslarda bulunacak.