1997 yılında ölen Kaled Abdülvahab’ın Yad Vaşem Müzesi tarafından düzenlenen, “Uluslararası Dürüst” ödülüne adaylığı, Kuzey Afrika ve Arap ülkelerinde gerçekleşen ve detayları çok az bilinen Holokost konusunu bir kez daha gündeme getirdi.
Yad Vaşem kaynaklarına göre Kuzey Afrika o günlerde yüz bin kadar Yahudi vatandaşa ev sahipliği yapmaktaydı. Almanlar, Tunus’ta antisemitik politikaların uygulanmasını isteyerek, Yahudilere daha fazla vergi uygulanmasını ve kollarına Davut Yıldızı bantları takmalarını sağladı. Beş bin’den fazla Yahudi çalışma kamplarına gönderilirken, 46 kişinin bu kamplarda öldüğü biliniyor. Fransa’da bulunan 160 Tunus asıllı Yahudinin ise Avrupa’daki kamplara gönderildiği kayıtlarda mevcut. Yad Vaşem’in elindeki kaynaklarda birçok Tunuslunun bu konuya müdahale etmediği belirtiliyor.
Abdülvahap, Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü Direktörü Robert Satloff tarafından aday gösterildi. Satloff, 11 Eylül saldırılarından sonra Fas’a giderek Holokost sırasında Arap topraklarında neler olduğunu konusunda araştırmalar yaptı. Satloff araştırmalarını şu sözlerle dile getirdi; ‘Onlara Holokost sırasında Araplar Yahudileri kurtardı mı diye sordum. Kurtardılarsa, bu Arapların övünebileceği bir durumdur dedim.’ Araştırma Satloff’u Abdülvhap ile buluşturmuş. Aristokrat bir ailenin oğlu olan Abdülvahap, Alman birlikleri Kasım 1942’de Tunus’a ulaştığında 32 yaşındaymış.
Amatör arkeolog, mimar ve çiftçi olan Kaled Abdülvahap, Mehdiye sakinleri ve Alman güçleri arasında çevirmenlik görevini üstlenmiş. Bir gece Alman subaylarının konuşmalarına şahit olan Abdülvahap, Odet Bukris’e tecavüz etmeyi planladıklarını anlayınca, Odet’in ailesini ve birkaç Yahudi aileyi de alarak yaklaşık 24 kişiyi şehrin dışındaki çiftliğine götürerek saklamış. Abdülvahap Yahudi aileleri savaş bitene dek burada saklamayı başarmış.
Satloff, Abdülvahap’ın hikayesini birkaç yıl önce Odet Bukris’in Los Angeles’da yaşayan kızı, Anny Boukris’den de dinlemiş. Görüştükleri günde 70 yaşlarında olan Anny, 1943 yılında 11 yaşında iken Abdülvahap’ın çiftliğinde saklananlar arasındaymış. Satloff, Mehdiye’ye yaptığı ziyarette Bukris’in çocukluk arkadaşları ile de görüşerek hikayeyi doğrulamış.
Şimdi Abdülvahap’ın adaylığının Yah Vaşem’in ilgili komisyonu tarafından onaylanması gerekiyor. Savaş bitiminden bu güne kadar Yad Vaşem 21,700 kişinin yardım etmiş olduğunu onayladı.Abdülvahap,bu ödüle aday gösterilen ilk Arap olma unvanını da taşıyor.
Yad Vaşem komisyonu “Uluslararası Dürüst” ödülü seçim kriterlerine göre karar verileceğini, şu anda sonuç ile ilgili spekülasyon yapılamayacağını açıkladı.
