İsrail Başbakanı Ehud Olmert, 15 yıldır düzenli diplomatik ve ticari ilişkilerinin bulunduğu Çin’e resmi bir ziyarette bulunmak üzere pazartesi akşamı yola çıktı. Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ve Başbakan Wen Jiabao ile yapacağı toplantıda Olmert, İran’a karşı yaptırım talebinde bulunan BM Güvenlik Konseyi kararını destekleyen Pekin’e, İsrail’in takdirini sunacak. Olmert, BM’in 1731 sayılı kararının İran’ın nükleer programını engellemek adına önemli bir adım olduğu ancak yetersiz kaldığı yönündeki görüşü ifade edecek. Toplantı gündeminde İran’ın yanısıra Çin’le sürmekte olan ticari ilişkiler de bulunuyor. Başbakan sözcüsü Miri Eisin’nin yaptığı açıklamaya göre Olmert, 2006 yılında 4 milyar Dolar olan ticari ilişkilerin 2008 yılına kadar 6 milyar Dolar’a çıkarılmasının yollarını araştıracak.
Ziyaret hazırlığı sırasında Olmert, Çin medyasına verdiği bir röportajda, İran’nın nükleer silah geliştirmesinin Çin’in çıkarlarına ters düştüğünü ve Güvenlik Konseyi oyunun da buna kanıt olduğunu söyledi. İran’ın nükleer programı konusunda “dengeli bir siyaset” izleyen Çin, Olmert’ten önce İran’ın Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı ve Nükleer Program Baş Müzakerecisi Ali Larijani’ni ağırladı. Çin tarafından yapılan resmi açıklamalara göre Devlet Başkanı Hu, Tahran’ın uranyum zenginleştirme çalışmalarını durdurması ya da yaptırımlarla yüzleşmesi için çağrıda bulunan Güvenlik Konseyi kararına “ciddiyetle karşılık vermesi” gerektiğini söyledi. Hu, krizin “diplomatik yollar” ile çözülmesi gerektiğini söyleyerek ,Çin’in bu konudaki duruşunu yineledi. Larijani ise İran’ın “tehdit edilmesi halinde” askeri bir nükleer program geliştirebileceğine dair uyardı.
Kudüs’teki politik kaynaklar, “Nükleer silaha sahip bir İran’a karşı olduklarını söyledikleri zaman Çinlilere inanlıyoruz. Ancak Çin’in yaptırımlara karşı çıkan geleneksel bir duruş sergiliyor ve diplomatik çözümleri tercih ediyor.” dedi. İran’a karşı tavrında, yaptırımları yumuşatmayı ve ertemeyi seçen Rusya’nın yolunda ilerleyen Çin, uluslararası toplantılarda da başrolde olmaktan kaçındı. Olmert, bu ziyareti ile Güvenlik Konseyi’nin beşinci ve son daimi üyesiyle de bu konuda görüşmüş olacak.
Olmert’in ziyareti için Çin’e dönen Çin’in İsrail Büyükelçisi Chen Yonglong, Jerusalem Post’a yaptığı açıklamada bu ziyaretin Çin ile İsrail arasındaki iyi ilişkileri ilerletmek amacıyla yapıldığını, ekonomik ve kültürel olarak daha fazla işbirliği içinde bulunmak istediklerini söyledi. Çin’in özellikle İsrail’in tarım ve teknoloji alanındaki uzmanlığıyla ilgilendiğini de ekledi. Ancak İran ya da Filistin meseleleri konusunda bilgilendirilmediğini söyleyen Yonglong, İsrail ile Çin arasındaki politik farklılıklar üzerine konuşmaktan sakındı.
Çin ayrıca son günlerde Ortadoğu’daki etkisini artırmak üzere Lübnan’daki barış gücünü 1000’e çıkaracağını açıklayarak savaş sonrası bölgeye gönderilen uluslararası güce en büyük katkıda bulundu.
Çin, enerjisinin yaklaşık yüzde 12’sini İran’dan ithal ediyor, ve Tahran ile yakın ilişkileri bulunuyor.
