Geçtiğimiz hafta İsrail – Filistin Özerk Yönetimi (FÖY) arasında yürürlüğe giren ateşkesin yankıları devam ediyor. Anlaşmaya göre İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarına son vermesi durumunda Filistinli teröristler düzenledikleri roket saldırılarını durduracaktı. Fakat son günlerde İsrail’e atılan Kassam roketlerinin sayısı arttı.
Pazartesi günü düzenlenen Knesset Dışişleri ve Savunma Komitesi’nde açıklama yapan İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Kassam roketlerini durdurmak için çabalayacaklarını ve ateşkesin bir adım ileri götürülerek genişletilmesini umduklarını dile getirdi. Olmert konuyla ilgili olarak, “Diplomatik sürecin başlaması için her yolu araştıracağız ve bu sebeple ateşkese bir şans daha tanıyoruz” dedi.
Roket saldırılarından dolayı hükümetin önlem alacağını belirten Olmert, İsrail’in tepkisinin ne ölçüde olacağını belirtmedi.
Pazar günü ateşkesin ihlal edilerek Negev şehrinin batısına atılan roketlere rağmen, hükümet İsrail Güvenlik Güçleri’ni Filistinlilere karşı müdahalede bulunmaması için uyardı. İsrail güçlerinin bir önceki kararına göre komando tugayları durum çok ciddi olmadığı sürece Batı Şeria’daki tutuklama olaylarına müdahale edebiliyor.
Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki İsrail güçlerine kısıtlama
Gazze ve Batı Şeria’daki yeni düzenlemelere göre ateşkesin henüz Batı Şeria’ya kadar uzatılmamasına karşın İsrail güçleri yetkililer tarafından onaylanmadığı sürece Filistinlileri tutuklayamayacak. Askeri kaynaklar bu kararın Gazze Şeridi’nde yürürlüğe giren ateşkese engel olmaması amacıyla alındığını şu sözlerle dile getirdi: “Askerlere bu emir anlaşmazlığı mümkün olduğu kadar azaltmak için verildi. Fakat saldırı düzenleneceği yönünde bir bilgi alındığı takdirde askerlerimiz tutuklama kararlarını alacaklardır. Bunu uygulamazsak bu durum ülkenin merkezine saldırılarla sonuçlanacaktır.”
İsrail Güvenlik Güçleri ise ateşkesin Batı Şeria’ya kadar genişletilmesine karşı çıktı. İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz’in de aralarında bulunduğu yetkililer teröristlerin Batı Şeria ve Gazze’den roket atmayı kesmeyeceğini ve askeri müdahale olmaması durumunda İsrail’e düzenlenen intihar saldırılarının devam edeceğini dile getirdi.
Meclisin yeni bakanı Avigdor Lieberman’ın ise alınan yeni kararlara olumsuz yaklaşmadığı belirtildi.
Bunun yanı sıra Gazze’ye yönelik kararlarda değişiklik yapılarak, İsrail güçlerine bazı kısıtlamalar getirildi. Gazze sınıında bulunan yetkililer bu kararların roket saldırılarına daha çok ortam hazırlayacağı görüşünü savunuyor. Pazartesi günkü toplantıda bu konuyu görüşen Olmert ile İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, Peretz’in aksine Gazze’deki durumun iyiye gideceğini düşünüyor. Peretz ise ateşkesin sağlanması uğruna İsrail halkının hayatının tehlikeye atlmaması gerektiğini savundu. Peretz’e destek veren tek meclis üyesinin İsrail İç Güvenlik Bakanı Avi Dichter olduğu belirtildi.
Ortadoğu’daki ateşkesin genişletilmesi Knesset’te görüşülürken, Hamas üyeleri pazar günü yaptıkları açıklamada FÖY Lideri Mahmud Abbas’ın milli birlik hükümetinin kurulması yönündeki görüşmeleri ertelemesini protesto etmek amacıyla, ateşkesin Batı Şeria’ya kadar genişletilmesini kabul etmeyeceklerini belirtti. Abbas ise pazar günü yeni hükümetin kurulması için yeniden çaba harcayacağını dile getirdi. Ayrıca İslami Cihad örgütü üyeleri de pazar günü açıklamaya yaparak, ateşkesi tanımadıklarını ve yeni intihar saldırıları düzenleyeceklerini ifade etti.
Suudi Barış Planı’na yeşil ışık
İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Arap ülkeleriyle barış konusunu konuşmak için Suudi Arabistanlı yetkilerle görüşecek. The Sunday Times gazetesinin haberine göre; Olmert, Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın danışmanı Bandar bin Sultan’la eylül ayında buluşarak, barış görüşmeleri için ilk adımı attı.
İsrail Başbakanı Ehud Olmert, geçtiğimiz hafta barış görüşmeleri hakkında yaptığı konuşmada, 2002 yılına ait Suudi Arabistan barış planına kısmen uyabileceğini açıkladı. Suudi barış planı, İsrail’in 1967 öncesi sınırlarına dönmesi halinde, tüm Arap komşularıyla barış içinde olacağını vaat ediyor. İsrailli kaynaklara göre, Olmert yakın bir gelecekte yüksek mevkili Suudi yetkilerle bir araya gelip, bazı Arap ülkeleriyle Ortadoğu’nun geleceğini tartışmak için karşılıklı görüşmelerde bulunacak.
The Sunday Times’ın haberine göre, Olmert’le Suudi Arabistanlı Prens Bandar bin Sultan arasında geçen ilk buluşma eylül ayının sonlarında Amman’da gerçekleşti. Eski Washington Büyükelçisi olan Bin Sultan, Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın güvenilir danışmanlarından biri olarak da biliniyor. Bir Filistin devleti kurulması şartını da içinde bulunduran Suudi Arabistan teklifine destek olan ülkeler arasında Bahreyn, Katar, Oman, Birleşik Arap Emirlikleri, Fas ve Tunus bulunuyor.
