26 Kasım 2006 Pazar günü Neve Şalom Musevi Sinagogu Vakfı Yönetim Kurulu Seçimleri Neve Şalom Sinagogu Kültür Merkezi Salonunda yapıldı. Seçim günü 572 kişi oy kullandı. Yönetim Kuruluna tek listeyle giren adaylar önümüzdeki 4 yıl süresince Neve Şalom Musevi Sinagogu Vakfını yönetecekler.
Musevi cemaati dini, hayri, sağlık, sosyal ve eğitsel ihtiyaçlarını Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundan sonra 1935 yılında kabul edilen Vakıflar Kanunu ile tüzel kişilik kazanmış, veya Medeni Yasa’nın kabulünden sonra kurulmuş vakıflar eliyle karşılamaktadırlar.
Okulumuz Ulus Musevi Lisesi Vakfı, Hastanemiz Or Ahayim Musevi Hastanesi Vakfı, Sinagoglarımız kendi adlarını taşıyan Sinagog Vakıfları tarafından yönetilmektedirler.
Bazı sinagog vakıflarımız kendilerine ait sinagogların bakımı, onarımı, ve idaresi görevini üstlenirken, bazıları düğün, cenaze, bar-mitzva, mezarlıkların bakımı, korunması gibi dini vecibeleri, yalnız veya ihtiyaçlı yaşlıların korunması, maddi imkanları yetersiz kişilere yardım edilmesi gibi görevleri yerine getirmektedirler.
Bu vakıflar aynı zamanda maliki oldukları gayrimenkuller (sinagog, okul, hastane, huzurevi gibi) üzerindeki tasarruf yetkileri doğrultusunda kiralarından yararlanmakta veya aynen (sinagog, okul, hastane v.s.) kullanmaktadırlar.
Bu vakıflar, kanun gereği her dört senede bir yönetim kurulu seçimi yapmak suretiyle varlıklarını sürdürebilir ve amaçları doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirebilirler. Geçmiş yıllarda bir çok İstanbul dışı veya İstanbul’da olmasına rağmen Balat, Çana, Fulyaşon Sinagogları Vakıfları gibi, bulunduğu seçim bölgesinde oy verecek veya Yönetim Kurulu adayı çıkartacak cemaati kalmadığı için Yönetim Kurullarını seçemeyen vakıf “fiili ve hayri fonksiyonlarını yitirdikleri” gerekçesiyle Vakıflar Genel Müdürlüğünün yönetimine alınmışlar, maliki oldukları gayrimenkuller de zapt edilmiştir. Edirne, Balat, Fulyaşon, Çana gibi cemaat vakıfları bu şekilde yönetimine ve gayrimenkullerine el konmuş vakıflardır. Mazbutaya alınmış Musevi cemaat Vakfı sayısı 22’dir.
9 Kasım 2006 tarihinde T.B.M.M. nde kabul edilmiş olan Yeni Vakıflar Kanunu maalesef tüm çabalara rağmen mazbutaya alınmış (yönetimine el konmuş ) vakıflara tekrar Yönetim Kurulu seçimi yapmasına ve bu şekilde el konan gayrimenkullerin iadesine olanak tanımamıştır.
Cemaat Vakıflarının Yönetim Kurulu seçimleri işte bu noktada büyük önem taşımaktadır. Türk Musevi Cemaatinin Sayın Rıfat Saban başkanlığında başlayan ve Sayın Bensiyon Pinto’nun başkanlığı döneminde devam eden, Sayın Bensiyon Pinto’nun girişimciliğiyle, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı, ilgili Bakanlıklar ve Hükümet nezdinde sorunlarımızın sık sık dile getirilmesi, ve dosyalar halinde ilgili yerlere verilmesi sonucu, AB uyum çalışmalarının da verdiği ivmeyle bir çok sorunun yanında “Cemaat Vakıfları Yönetim Kurulu Seçimi” sorunumuza da çözüm getirilmiş ve İçişleri Bakanlığının 16.9.2004 tarihinde çıkardığı Cemaat Vakıfları Seçim Yönetmeliğiyle “ vakfın müracaatı üzerine valilikçe yapılan araştırma sonucuna göre ; cemaat vakfının bulunduğu ilçede yeterli cemaatin bulunmaması veya aynı cemaate ait başka bir vakfın bulunmaması halinde, vakfın bulunduğu il sınırı, vakfın bulunduğu il sınırları dahilinde yeterli cemaatin bulunmaması durumunda cemaati en fazla olan çevre İl, İçişleri Bakanlığınca seçim çevresi olarak ilan edilebilir.” hükmü getirilmiş ve bu sayede Sirkeci, Balat, Hasköy, Kuzguncuk, ve Çanakkale seçim bölgeleri genişletilerek İstanbul İl sınırları seçim bölgesi olarak kabul edilmiştir. İskenderun da Hatay İline bağlanmıştır.
Cemaat Vakıfları çok yakın bir geçmişe kadar Yönetim Kurullarına yönetici adayı ve seçmen bulamazken bu gün seçim çevresinin İçişleri Bakanlığından alınan izinlerle genişletilmesi sayesinde mazbutaya (yönetime el konulması) alınmaları ihtimali ortadan kalkmıştır.
Dün cemaat vakıflarını yönetecek Yönetim Kurulu adayı ve seçmen bulamazken bu gün ulaştığımız noktada seçimlerde tek liste olması ve bunun demokratik olmadığı nedeniyle eleştirilmekte “tek listeyle seçim mi olur? Oy kullansam ne olur kullanmasam ne olur?” düşüncesiyle seçimler bazı dindaşlar tarafından protesto edilmektedir.
Bunun yanında diğer bir grup, “oy kullanacağım da ne olacak?” diyerek seçim sandığının yanından geri dönmektedir.
Ama aynı grup bayramlarda sinagoga gitmekte, düğünlerde, bar-mitzvalarda, cenazelerde, desteklerini esirgedikleri, bir dinin ve bir kültürün kaybolmaması için ellerini taşın altına koyan bu bir avuç yöneticiden hizmet beklemekte en ufak aksamada da en acımasız eleştirilere hedef yapmaktadırlar.
Cemaat Vakıflarının Yönetim Kurulları, yapılacak Yönetim Kurulu seçimlerini çok önceden Şalom gazetesinde ilan etmekte, seçimde Yönetim Kurulu adayı olmak isteyenlerin ikametgah, sabıka kaydı, ve mal beyan zarflarını seçim kuruluna vermek suretiyle seçime katılabileceklerini bildirmektedirler.
Son dönemde Hasköy, Kadıköy, Neve Şalom, Aşkenaz Yönetim Kurulu seçimleri yapılmıştır. Bu seçimlerde yer alan listeler dışında hiç kimse Yönetim Kurulu’na aday olmak üzere başvurmamıştır. Büyükada’da yapılan Yönetim Kurulu Seçimlerinde ise üç kişi dışarıdan adaylığını koymuş ve listeye dahil olarak Yönetim Kuruluna seçilmişlerdir.
Cemaat Vakıfları Yönetim Kurulu üyeliği, büyük özveri ve sorumluluk gerektiren bir görevdir. Dileğimiz tamamen demokratik kriterlere uygun ve yasal bir şekilde hazırlanan Cemaat Vakıfları Yönetim Kurulu seçimlerine bu görevi layıkıyla yapacak sorumluluktan kaçmayacak Yeni Yönetim Kurulu adaylarının yeni listelerle seçimlere katılmalarıdır.
Bu vesile ile yeni dönemde göreve başlayan Büyükada, Çanakkale, Kadıköy ve Neve Şalom, Aşkenaz,Yönetim Kurullarını, ve şimdiden çok yakında gerçekleştirilecek olan Ortaköy, Balat, Kuzguncuk ve Sirkeci Yönetim Kurulu seçimlerinde seçilecek olan Yönetim Kurullarını tebrik eder, yeni dönemde üstlenecekleri görevlerinde başarılar dilerim.
Av. Ester ZONANA
Türkiye Hahambaşılığı
Hukuk Müşaviri
