İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunan Filistinli yöneticiler tarafından hazırlandığı için "Mahkumlar Planı" olarak anılan ve 1967 sınırlarını temel kabul ederek iki ülkeli bir çözüm önerisi getiren plan Hamas iktidarı tarafından kabul görmedi. Planda değişikliğe gidilmesinin mümkün olmadığını belirten Filistin Özerk Yönet
FÖY Lideri Mahmud Abbas, Filistinli örgütlerin temsilcilerine Hamas’ın "mahkumların planı" olarak tanımlanan iki devletli çözüm yolunu kabul etmesi için verdiği sürenin dolduğunu, ulusal bir referandum yoluna gideceğini açıkladı. Hamas yönetimine kabul ettirmeye çalışılan "Mahkumlar planı", İsrail Hadarim hapishanesinde tutuklu bulunan beş Filistinli yönetici tarafından tasarlandı. Bu isimler arasında El-Fetih Genel Sekreteri Marwan Barguti ve Hamas’tan Halek Natşe de bulunuyor. 18 bölümden oluşan planın temeli Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde 1967 yılı sınırlarına sadık kalınarak, İsrail ve Filistin Devletleri’nden oluşan iki devletli çözüm ilkesine dayanıyor. FÖY Lideri Mahmud Abbas, Hamas’ın bu planı pazartesi gece yarısına kadar tanımaması durumunda referandum yoluna gideceğini, bu kararı FÖY Başbakanı Hamas’lı İsmail Haniye ile 40 dakika süren telefon konuşmasından sonra kesinleştirdiğini açıklamıştı.
Filistin Özek Yönetimi’nde daha önce hiç referandum düzenlenmemişti. Yetkililer, bu nedenle düzenlenmesi planlanan uygulamanın kolay olmayacağını belirtiyor. Abbas ise konu ile ilgili olarak geçtiğimiz pazartesi günü referandum kararını açıklamadan bir süre önce seçim merkezinden yetkililerle görüşerek, bilgi aldı. Uzmanlar referandumun hangi şartlar altında yapılacağını kestiremeseler de, "Mahkumlar Planı"nın Filistin toplumunda geniş destek bulmasının, Hamas ile içinde bulunduğu güç yarışında Abbas’ın elini çok güçlendireceğini belirtiyor.
Mahkumlar Planını inceleyen İsrailli uzmanlar, planın genel akışına tesir etmeyecek birkaç küçük değişiklik ile Abbas ile Hamas yönetiminin uzlaşmaya varmasının oldukça mümkün olduğunu ancak politik nedenlerle iki tarafın da bu adımı atmak istemediğini söylüyor. Mahmud Abbas’ın Hamas ile uzlaşma olmadığını ve referanduma gidileceğini pazartesi gecesi, henüz Hamas’a tanınan süre dolmadan açıklaması, süreci de başlatmış oldu. Hazırlıkların tamamlanıp referandumun 40 gün içinde gerçekleştirilmesi bekleniyor. Bu süre zarfında Abbas ve Hamas yetkilileri uzlaşma zemini bulmak için görüşmeye devam edecek
Hamas ve El-Fetih
çatışması yine kızışıyor
El-Fetih ve Hamas liderleri arasındaki derin fikir ayrılığı sürerken, tabanda gerginlik de artıyor. Geçtiğimiz pazar sabahı erken saatlerde Ramallah’da Hamas ve El-Fetih militanları arasında gerçekleşen çatışmada, en az altı kişi hayatını kaybetti. Pazar günü iki tarafın temsilcileri arasında "Mahkumlar planı" konusunda geçen sözlü saldırılar da gerginliği iyice arttırmıştı. Abbas’ın Hamas’a 10 günlük ültimatom vermesi ve sürenin pazartesi gece yarısı bitmesi kızışmaları alevlendirdi.
Yine pazar günü Gazze’de El Fetih yanlısı olmakla suçladıkları bir televizyon binasına baskın düzenleyen Hamas militanlarının havaya ateş açtığı, çalışanları bina dışına çıkardığı ve kameramanları dövdüğü belirtildi.
El Fetih liderleri, Abbas’ın ne pahasına olursa olsun referandum konusunda kararlı olduğunu, Hamas hükümetinin çöküşünün başladığını söyledi. Hamaslı Başbakan İsmail Haniye ise, Gazze’deki Maliye Bakanlığına yaptığı ziyarette FÖY kanunlarının referanduma izin vermediğini, birkaç ay evvel parlamento seçimlerinin olduğunu ve referandum yapmanın kolay olmadığını söyledi.
Referandum bu şartlar altında gerçekleşirse, oylama taraflardan birinin Filistin politik sahnesinden çekilmesi ile sonuçlanacak. Halkın Mahkumlar Planı’na destek vermemesi durumunda Abbas’ın istifası kaçınılmaz görülüyor. Ancak arkasına güçlü bir halk desteğini alırsa, bu kez referandumu boykot eden Hamas’ın yönetimi bırakması ve genel seçimleri yenilenmesi ihtimali gündeme geliyor.
Maaşını alamayan Filistinli
memurlardan Hamas’a tepki
Mali sıkıntılar çeken Hamas Hükümeti’nin pazartesi ödeneceğini söylediği eski maaşlarının bankalara ulaşmaması sebebiyle Batı Şeria ve Gazze’de kaos yaşandı. Bankalara giderek tepkilerini gösteren sinirli memurlara, bankalar hükümetin henüz paraları transfer etmediği açıklandı. Hükümetin parayı transfer etmemiş olmasına rağmen, bazı bankalar sinirli memurları sakinleştirmek için avans verme kararı aldı.
Hamas 165,000’ı aşkın devlet memuruna, Mart ayından beri maaş veremiyor. Maaşlar nufüsün üçte birinin geçimini sağladığından, Hamas’ın bu maddi sıkıntısı, yeni hükümetin güvenilirliğini azaltıyor.
