Finansal piyasalardaki gelişmeler

Debora ZAKUTODünya ve İstanbul Borsası sarsıntılı günler yaşanıyor. Türk Lirası değer kaybetti ve geçen hafta boyunca dolar 1.52`ye kadar çıktı. Danıştay`a yapılan saldırının ardından iyice kan kaybetmeye başlayan İstanbul Borsası`nın yakın zamanda düzeleceği bekleniyor

Ekonomi
9 Ocak 2008 Çarşamba

Suzi APALAÇİ DAYAN

Finansal piyasalardaki olumsuz hava ile faiz ve kurlardaki dalgalanma geçtiğimiz hafta da sürdü. Piyasalardaki bu hareketlerde hem yurtdışı piyasalardaki gelişmeler, hem de yurtiçindeki gelişmeler etkili oldu. Sonuç olarak, YTL önemli ölçüde değer kaybederken, faizler yükselişe geçti


8 Mayıs haftasında finansal piyasalarda meydana gelen olumsuz hava, buna bağlı olarak bono ve tahvil faizlerindeki yaşanan yükseliş ve YTL’nin hızlı değer kaybetmesi geçtiğimiz hafta Pazartesi günü artarak devam etti. Piyasalardaki bu hareketlerde, yurtdışı piyasalardaki gelişmelerin yanısıra, Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin yaşanan gerilim, Cumhurbaşkanı’nın sosyal güvenlik reformunun bir kısmını veto etmesi, yüksek enflasyon oranları, yüksek cari açık gibi Türkiye’ye özel nedenler de etkili oldu. Sonuç olarak, 15 Mayıs Pazartesi günü bono ve tahvil faizleri %15 seviyesinin üzerine çıkarken, YTL/dolar kuru da 1.53ǃ.54 seviyesine kadar yükseldi. Hatırlanacağı gibi, daha birkaç hafta önce bono ve tahvil faizleri %13.2, YTL/dolar kuru ise 1.31ǃ.32 seviyelerine kadar gerilemişti. Bunun ardından, Salı günü ve Çarşamba sabahı piyasalar nispeten daha sakin bir seyir izledi. Faizler tekrar %15 seviyesinin altına gerilerken, YTL/dolar kuru da 1.42ǃ.43 seviyelerine düştü.
Ancak, Çarşamba öğleden sonra, diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de finansal piyasalardaki hava tekrar olumsuza döndü. ABD’de tüketici enflasyon verilerinin beklentilerden yüksek çıkması sonucunda, FED’in faiz artırımlarına devam edebileceği endişelerinin gündeme gelmesi, ABD tahvillerinin faizlerinin yükselmesine ve ABD borsalarında düşüşlere yol açtı. Bu gelişmelerin etkisiyle, gelişmekte olan ülke tahvillerinin değer kaybetmesine ek olarak, söz konusu ülkelerin (özellikle Türkiye ve Brezilya) paraları da değer kaybetti. Yurtdışı piyasalardaki bu gelişmelere ek olarak, Türkiye’de siyasi ortamın gerilmesi ve Danıştay’a yapılan silahlı saldırı piyasalardaki dalgalanmanın şiddetini arttırdı. Böylece, Perşembe sabahı bono ve tahvil faizleri %15 seviyesinin üzerine çıkarken, YTL/dolar kuru da 1.52 seviyelerine yükseldi. Ancak, Perşembe günü ilerleyen saatlerde piyasalar nispeten sakinleşti. Faizler ve kurlar bir miktar geriledi. Sonuç olarak, hem bono ve tahvil piyasası, hem de döviz piyasası 2004 yılının Mart-Nisan döneminden bu yana ilk kez bu kadar dalgalı bir seyir izledi.
Haftalık bazda inceleyecek olursak, 12 Mayıs Cuma günü ikinci el piyasada ortalama %14.51 seviyesinden işlem gören 9 Nisan 2008 vadeli tahvil geçtiğimiz haftayı %15.41 seviyesinden kapattı. Merkez Bankası döviz satış kurları baz alındığında, YTL/dolar kurunun hafta içinde 1.43ǃ.50 bandında dalgalandığı ve haftalık bazda %7 artışla 18 Mayıs itibariyle 1.50 seviyesine geldiği görülüyor. YTL/euro kuru ise, hafta boyunca 1.84ǃ.91 aralığında dalgalandı ve haftalık bazda %6 yükselişle haftayı 1.91 seviyesinden kapattı. Serbest piyasada ve bankalararası döviz piyasasında ise döviz kurlarında gün içinde yaşanan dalgalanma Merkez Bankası kurlarının gösterdiğinde çok daha fazla oldu.