Çok genç bir yaşta ülkenizde çok önemli bir göreve gelmeyi başardınız…
Bulgaristan Yahudi Cemaati’nin başkan yardımcısıyım. Aynı zamanda cemaatin faal bir üyesiyim. Benim için en önemli konu yeni bir nesli temsil ediyor olmam. Doğu Avrupa cemaatleri düşünüldüğünde, bu önemli bir konu, çünkü uzun yıllar boyunca bu ülkelerde komünizm, dolayısıyla bir cemaat yapısından söz etmek mümkün değil.
Komünizm yıllarının ardından Bulgaristan’daki Yahudi cemaati hızlı bir şekilde yapılanmaya başladı. Tabi ki İstanbul’a geldiğimizde, buradaki cemaat hayatının hareketliliğini gördüğümüzde çok etkileniyoruz. Hedefimiz İstanbul’u yakalamak.
İstanbul cemaatinde sizi en çok etkileyen ne oldu?
Kurumların, insanların organizasyonu, insanların cemaatin bir parçası olmak için gösterdiği çaba. Ben bir doktorum. Or-Ahayim hastanesi bu nedenle beni çok etkiliyor. Gönüllüler.
Bulgaristan’daki Yahudi nüfusu ne ölçüde Türkiye’ye benziyor?
Çok büyük benzerlikler var. Cemaatin %95’lik bölümünü İspanya’dan göç etmiş Yahudiler oluşturuyor. Benzerlik şaşırtıcı derecede fazla. Hatta Türkiye’deki aile isimleri ile Bulgaristan’dakiler bile büyük ölçüde aynıdır.
Komünizm zamanı durum nasıldı?
Resmi olarak dini uygulamak ve bir cemaate sahip olmak yasaktı. Ancak bu sadece Yahudiliğe karşı bir tavrın olduğu şeklinde anlaşılmasın. Hiçbir sinagog yoktu, hiçbir kurum yoktu, okul yoktu. Bugün ülkemde hiçbir şekilde Yahudiliğin ne olduğunu bilmeyen nesiller var.
Bulgaristan halkının ise geçmişten gelen büyük bir sevgisi vardır Yahudilere karşı. İkinci Dünya Savaşı sırasında, 1943’te Yahudilerin trenlere bindirilerek toplama kamplarına gönderilmesine karar verildiğinde Bulgar halkı sokaklara dökülmüş ve bu kararın uygulanmasını engellemişti. Bu hala saygıyla hatırladığımız bir olay.
Şu anda durum ne?
Yapılanma çalışmalarımız sürüyor. Cemaati, gençleri bir araya getirmenin yollarını arıyoruz. Ancak özellikle lisenin bitmesi ile önemli ölçüde gencin cemaatlerden uzaklaştığını görüyoruz.. Yapmamız gereken, cemaatin bu insanların algısındaki yerini değiştirmek, onların cemaat ile geçireceği zamanı daha ilginç hala getirmek
Bulgaristan genelinde gidiş nasıl gidiyor?
Genelde iyiye doğru bir gidiş var. AB’ye girme aşaması heyecan verici. Bu cemaatimiz için de büyük bir fırsat. Sınırları olmayan bir Avrupa’da, bir Bulgar Yahudisi olarak görüp öğreneceğimiz, komşu ülkeler ile paylaşabileceğimiz çok nokta var.
