Edirneli Yahudilerin Tel-Aviv buluşmasi

Dr. Marsel KANBir zamanlar Tunca Nehri kıyısındaki Bülbül Parkı`nda buluşan Edirneli Yahudiler, geçtiğimiz günlerde Tel-Aviv`de Yarkon Nehri yakınındaki parkta yeniden biraraya gelme olanağını buldular

Kültür
9 Ocak 2008 Çarşamba
Yüzyıl  önce binlerce, onlarca yıl önce ise yüzlerce Yahudinin birlikte yaşadığı Edirne’de son yıllarda yalnızca bir kaç Yahudi kaldı. Bazıları İstanbul’a, birçoğu da İsrail’e göç etti.
Günümüzde İsrail’in farklı yerlerinde yaşayan Edirneliler, biraraya gelmekten büyük mutluluk duyarlar. Türkiyeliler Birliği eski başkanlarından Niso Kaneti, Edirnelilerin katılacakları geniş kapsamlı bir etkinlik düzenleme fikrini ortaya attı. Bu fikrini açtığı Edirneli arkadaşları onu desteklediler ve 12 kişilik  bir organizasyon grubu kuruldu. Buluşma tarihi; Edirne’nin Kurtuluş Bayramı 25 Kasım’ın ertesi günü  26 Kasım 2005 Cumartesi günü olarak belirlendi. Buluşma yeri olarak, ulaşımı kolay, Tel Aviv’de Yarkon Nehri kıyısındaki büyük piknik parkı seçildi. Mümkün olduğu kadar çok sayıda Edirneliye ulaşmak için büyük çaba harcandı.
Kararlaştırılan tarihten üç hafta önce, organizasyon grubu bir kez daha toplandı. Toplantıda herkes etkinliğe büyük ilgi gösterildiğini aktardı. Fakat, iki soru işareti vardı: "26 Kasım’da hava yağışlı olursa?, Ya da yalnızca birkaç kişi gelirse?" Hava yağışlı olduğu taktirde, önlem olarak Bat Yam’da kapalı bir lokal ayarlandı. Katılım konusunda  ise, "bekleyelim, görelim…" dendi.
26 Kasım’dan birkaç gün önce İsrail Metoroloji Müdürlüğü’nden  hafta sonunun, yaz gibi sıcak geçeceği öğrenildi.
O gün etkinliği düzenleyenler mekana buluşma yerini belirleyen pankartlar astılar. İnsanlar buluşma saatinden önce gelmeye başladılar. Saat öğlen bire yaklaşırken 200 kişinin üstünde Edirneli gelmişti bile...
Yaşlısı, genci tüm Edirneliler mutlu ve neşeliydi. Orada bulunanlar arasında İsrail Devleti kurulmadan önce ülkeye göç eden Edirneliler de vardı. Bazıları  çocukluk arkadaşlarını buldular. "Sen kimsin? Aman Allahım! Sen Sara mısın? Sen Bohor musun?" benzeri İspanyolca konuşmalar sık sık duyuldu. Kucaklaştılar, öpüştüler.
İleri yaşta olanlar gençleri tanımayınca; "Sen kimin oğlusun?  Ya sen kimin torunusun?" gibi sorular sordular. Yanıt alınca, gözleri yaşlandı,  gençleri kucakladılar.
Aralarında Edirne’den 60 sene önce gelenler  vardı.  İsrail’in kuzeyinde Hagoshrim  Kibutzu’nda, Edirneli aileler olduğu söylendi, Bunu bilmediğimiz  için bu kibutza haber verme  girişiminde bulunamadık.
Piknik alanındaki buluşmaya gelen hanımlar, hazırladıkları Edirne usulü "Borekaz"larını da yanlarında getirmişlerdi. Borekazlar yenilirken Edirne’deki ortak hatıralar ünlü köfteci ve ciğercilere varana dek anıldı.
Edirneliler, yeniden görüşmek umuduyla birbirlerinin  telefon numaralarını aldılar. Bazıları da, kuruluşlarda gönüllü  çalışmayı istediklerini söylediler.
Niso Kaneti Edirneli dostlarına yaptığı konuşmada, bu türden buluşmaların yılda birkaç kez tekrarlanması için  çalışacaklarını, ayrıca Edirne’den getirilen resim ve objelerden oluşacak bir sergi, bir Edirne Hatıraları Gecesi, Edirne Mutfağını Tanıtım Gecesi gibi çeşitli etkinliklerin düzenlenebileceğini söyledi. Katılımcıların, Edirne’ye bir gezi düzenlenmesi önerisi  umut ve heyecan yarattı. Edirneliler o gün ortak bir geçmişin anılarını Tel -Aviv’de paylaşmanın mutluluğunu yaşadılar.