İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un ani bir kararla partisinden istifa etmesi ve yeni bir parti kurduğunu açıklaması, İsrail’i bir anda seçim havasına soktu. Erken genel seçimlerin Mart 2006 tarihinde yapılması neredeyse netlik kazanırken, taraflar seçimlerin mart başı ya da sonu olması için mücadele veriyor.
Şaron pazartesi günü tarihi açıklamasını yaptıktan hemen sonra İsrail Devlet Başkanı Moşe Katsav’ı evinde ziyaret ederek, hükümetin azınlığa düştüğünü ve bu ortamda ülkeyi yönetmenin mümkün olmadığını belirterek, kendisinden meclisi feshetmesini istedi.
Görüşmenin ardından bir açıklama yapan Katsav, Şaron’un talebininde haklı olduğunu ve en kısa sürede meclisin feshedilerek, erken seçime gidilmesi gerektiğini vurguladı. Katsav hızlı bir şekilde diğer parti liderleri ile görüşüp birkaç gün içinde kararı açıklayacak.
Katsav’ın meclisi feshetmesi durumunda erken seçimlerin en geç 90 gün içinde yapılması gerekiyor. Bu da martın ilk günleri sandık başına gidilmesi anlamına geliyor ki, politik hayatının bu yeni evresinde Şaron’un verdiği ilk büyük mücadele de bu.
Eğer Katsav değil de, yeteri çoğunluğu sağlayarak Knesset kendini feshederse, bu durumda seçim tarihi mart ayının sonuna kalıyor. Bu durumda bir diğer önemli fark da üç aylık geçiş döneminde ülkenin yönetimi.
Knesset’in feshedildiği her durumda, erken seçimlere kadar başbakanlık görevini Ariel Şaron yürütüyor. Şaron’un istediği şekilde Knesset Katsav tarafından feshedilirse Şaron’un bakanlık görevlerinde istediği değişiklikleri yapması imkanı doğuyor. Aksi olur ve Knesset kendini feshederse, bu durumda Şaron’un yeni bakan atamaları ve görev değişiklikleri yapma hakkı elinden alınıyor. Bu günkü tabloya göre İşçi ve Likud Partili bakanlar hükümetten istifa edeceklerinden seçimlere kadar Şaron’un sadece altı bakanı kalıyor ve bu bakanlıklarda da yeni atamalar gerçekleştirmesi mümkün değil.
Şaron’un Katsav’a baskı yapmasının ikinci nedeni seçimin zamanlaması. Knesset’in kendini feshetmesi durumunda seçimlerin yapılabileceği ilk tarih 28 Mart olarak gözüküyor. Oysa Katsav tarafından dağıtıldığı durumlarda seçim 6 Mart tarihinde yapılacak.
Şaron geçmiş deneyimlerinden, siyasi tarih boyunca İsrail merkez partilerinin seçim maratonuna önde başladığını ancak kampanya dönemi uzadıkça geriye düştüklerini biliyor. Bu nedenle seçim tarihlerinde yaşanacak 20 günlük gecikme Şaron için hayati önem taşıyor.
Erken seçimin netlik kazanmasının hemen ardından yapılan anketler de Şaron’u doğrular nitelikte. Geçtiğimiz Salı günü İsrail’in Haaretz Gazetesi ve araştırma şirketi Dialog tarafından her kesimden 600 kadar İsrailli ile gerçekleştirilen ankette, bugün seçim olması durumunda Şaron’un 30 milletvekili ile bir dönem daha İsrail başbakanlığını sürdüreceğini gösteriyor. Ankete göre yeni lideri Peretz’le çıkışa geçen İşçi Partisi 26, ve henüz bir lideri olmayan Likud Partisi 15 sandalye ile yeni mecliste temsil edilecek.
İşçi, Şinuy ve Meretz ile merkez-sol bir koalisyon oluşturması beklenen Şaron’un, ankete göre 66 sandalyeye sahip olacağı görülüyor. Eğer İşçi ve Ultra-Ortodoks Parti ile koalisyon yapma yoluna gidilirse, yeni hükümetin sandalye sayısı 71’e kadar çıkıyor.
Yine salı günü yapılan farklı anketler de bu sonucu doğruluyor. Aynı zamanda Şaron’un en büyük oy potansiyelinin daha önce Likud ve Şinuy partilerine oy verenler olduğu gözüküyor. Çıkıştaki bir diğer parti olan İşçi de oyları büyük ölçüde Meretz partisinden alıyor.
Ancak İsrailli uzmanlar, Şaron’un tarihi ayrılık kararının hemen ardından yapılan bu anketlerin tam olarak Mart seçimlerinin sonuçlarını yansıtmayacağını belirtiyor. Geçmişte de yeni kurulan partilerin anketlerde güçlü çıktığını söyleyen uzmanlara göre kampanya döneminde yeni partiyi destekleyeceğini belirtenlerin büyük bölümü sandık başına gidildiğinde eski partilerine oy veriyor.
Likud Partisi’nin liderlik mücadelesinin ardından, bu partiyi temsil edecek ismin belirlenmesi ile İsrail erken seçim rekabeti daha fazla netleşecek.
