YAHUDİLİKTE TEMEL KAVRAMLARALAHA (3)

` ZEKİCE BİR ADALETTunus ülkesinin bir kentinde aynı apartmanın iki katında, iki aile yaşamaktadır. Bu ailelerin biri Yahudi, diğeri ise Tunuslu`dur. Yahudiler ikinci katta, Tunuslular birinci katta yaşamaktadır. Yamim Noraim günleri geçer, Sukot bayramı gelir. Yahudi aile kendi evinin verandasında sukalarını kurup üzerine palmiye ve zeytin dallarıyla kapatırlar. Tunuslu, güz

Kavram
9 Ocak 2008 Çarşamba

Yusuf BESALEL

l) Çağdaş Alaha Konuları: Geçmiş nesiller tarafından hayal dahi edilemeyecek olan yüzyılımızın teknolojisi ve gereçleri, daha önceleri mevcut Alaha’nın cevaplandırmakta zorlanacağı sorunlar yaratmaktadır. Örneğin elektrik ateş midir? Şofar’ın müzik yayını yoluyla dinlenmesi mümkün müdür? Organ naklini caiz kılan ölüm hali nedir? Kadınların daha fazlaca dinsel ritüele dahil olması açısından, feminist baskılara karşı nasıl tepki göstermelidir? Alaha’nın "zindeliği" ve katı kuralcı bir yasa sistemi olmaması sayesinde Rabiler bu tür soruları cevaplayabilmetedirler. Öte yandan "Conservative" Yahudilik akımı Alaha’nın  mâzi ve modern zaman arasında gereken değişkenliği yaşaması gerektiğini savunur. Reformistler ise, tüm liberalliklerine rağmen 1976’daki toplantılarında Yahudi dini geleneğine duyulan saygıyı dile getirmişler ve uygulama tarzının kişisel inisyatife bırakılması gerektiğini belirtmişlerdir.
Alaha hakkında daha fazla bilgi sahibi olabilmek için aşağıdaki tabirlere de değinmek gerekir.
Alahot Gedulot ve Alahot Pesukot: Geonim döneminde Bâbil’de yazılan ve Alaha’nın sistematik özetini içeren ilk belli başlı Rabinik yasalar tasnifleri. Alahot Pesukot, takriben, 760 yıllarında Yehuda Gaon tarafından yazılmıştır. Alahot Gedulot’un Bâbil’deki Sura Din Akademisi’nin din bilgisi Simeon Kayyara tarafından yazıldığı sanılmaktadır.
Askama: Bir kitabın neşredilmesi için gerekli Rabinik müsade. Basımcının eserdeki telif hakkını korumak amacıyla saygın bir Rabi’den Askama talebinde bulunması geleneği vardı. Askama, kitabın ilk sayfasında basılır ve genellikle 10 yıl boyunca başka bir basımcının eseri tekrar basmasını yasaklayan bir çeşit "copyright" hakkı oluşturdu. Askama, halen uygulanmaktadır.
Maaseh: Asala ile ilgili bir kaide veya ilkenin üretildiği Yahudilik ile ilgili gerçek bir olay şeklinde kaynakça.

devam edecek...
Kaynakça: "Yahudilik
Ansiklopedisi",
Cilt I, II, III
Yusuf Besalel