Her beş yılda bir dünya liderlerini New York’ta bir araya getiren özel BM zirvesinin üçüncüsü geçtiğimiz hafta gerçekleştirildi. Geçmiş zirvelerin aksine bu seneki toplantıya İsrail Başbakanı Ariel Şaron çok rahat bir şekilde geldi çünkü İsrail Savunma Kuvvetleri’nin Gazze’den çekilmesi tamamlanmıştı. Yıllardır çeşitli eleştirilere maruz kalan İsrail, bu kez BM’deki en favori koltuklardan birini almaya hak kazandı.
BM Başkanı Kofi Annan’ın düzenlediği resepsiyonda da gözler İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un üstündeydi. Gerek resepsiyonda gerekse kulislerde bir çok ülke delegasyonu gelip başbakanın kendisinden geri çekilme ve İsrail’deki son durum hakkında bilgi aldı. İsrail delegasyonunu geri çeilmeden dolayı kutlandı. ABD Başkanı George Bush zirve sırasında sadece iki liderle başbaşa görüşürken bunlardan birinin Ariel Şaron olması, İsrail’in kazandığı saygının bir başka göstergesiydi.
Şaron BM zirvesinde İbranice yaptığı konuşmaya başlarken dünya liderlerine hayat yolunun zamanında kendisini bir savaşçı ve kumandan haline getirdiğini ancak bugün yolun barış ve karşılıklı anlayış noktasına yöneldiğini söyledi.
Yahudilerin İsrail topraklarında yaşama hakkının diğer ulusların yaşama hakkını etkilemeyeceğini belirten Şaron, Filistinlilerin her zaman komşuları olacağını ve onları kontrol altında tutma gibi bir arzularının olmadığını açıkladı. İsrail Lideri "Ülkem Gazze’den çekilerek, barış için acı dolu adımlar atmaya hazır olduğunu kanıtlamıştır" dedi. Şimdi sıranın Filistinlilerde olduğunu söyleyen Şaron, bir ülke olabileceklerini kanıtlamak için Gazze’de güçlü bir ekonomi ve huzurlu bir toplum yaratmaları gerektiğini belirtti.
Şaron ayrıca güvenlik duvarının İsrail’e getirdiği güvenliği anlattı ve bu duvarın inşasına devam edeceklerini açıkladı.
Bir kaç gün sonra dini takvime göre yeni yılın geldiğini hatırlatan Şaron, tanrıdan yeni yılda İsrail ve komşularına barış ve huzur getirmesi dileğiyle konuşmasını tamamladı.
BM 60. yılı şerefine düzenlenen bu yılki zirvede ev sahibi Bush pek hayranlık uyandıran bir lider imajı çizmezken, dünya liderlerinin Ortadoğu konusunda ikiye bölündüğü gözlendi. Arap ülke liderlerinin bir çoğu zirveye katılmazken, Almanya ve Japonya’nın liderleri seçim kampanyalarını yürütlmek için kendi ülkelerinde kalmayı tercih ettiler.
Zirve nedeniyle Amerika’da bulunduğu süre içinde Bush ile bir araya gelen Şaron’un görüşmesinin önemli bir bölümü Likud Partisi’nin durumuna ayrıldı. Normalde iki lider bu gibi konuları özel görüşmelerinde ve medyaya kapalı olarak konuşmayı tercih ederdi fakat bu kez geniş bir katılımcı önünde yapılan bir forumda Likud Partisi’nin durumu ele alındı. Dışişleri Bakanı Silvan Şalom, Likud Partisi’nin merkez komitesinin nasıl çalıştığını Başkan Bush’a anlattı.
"Çekilme zordu, kolay gözüktü"
Görüşmede gündeme gelen konulardan bir diğeri ise geri çekilme oldu. Amerikalı yetkililer Şaron’u geri çekilmeden dolayı kutlarken, geri çekilmenin kolay ve başarılı bir şekilde uygulanmasından dolayı Şaron’u tebrik ettiler.
Şaron ise bu aşamada yetkililerin sözünü keserek aslında uygulamanın çok zor geçtiğini sadece dışarıdan kolaymış gibi algılandığını belirtti.
Şaron’un görüşme boyunca ABD yönetiminin bölgeye ve İsrail-Filistin konusuna daha fazla ilgi göstermesi için taleplerde bulundu. Görüşmenin ardından Bush yaptığı açıklamada İsrail Başbakan’ı Şaron’u cesaretinden dolayı överken Şaron’un barışa yeni bir umut verdiğini söyledi.
Filistin tarafı ise İsrail’in ABD de sıcak karşılanmasından memnun olmadı. Dışişleri Bakanı Nasser al Kidwa, İsraili sert bir dille eleştirerek "İsrail Gazze’de arkasında taş ve yıkımdan başka birşey bırakmadı" dedi. Medya mensuplarının İsrail’in Gazze’den çekilmesinin bu ülke hakkında düşüncelerini değiştirip değiştirmediği sorması üzerine Filistinli bakan, Şaron’un içeride ve dışarıda gelinen durumu iyi değerlendirerek artık Gazze’deki İsrail varlığını devam ettiremeyeceğini anladığını ve çekilmenin bu nedenle gerçekleştiğini belirtti.
