Ester YANNİERDağhamam, Kuzguncuk, Hasköy, Balat`tan sonra yakın tarihe kadar İstanbul Yahudilerinin önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Galata semti eylül ayı başında bir kez daha Yahudi Kültürü Avrupa Günü`ne ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor
Yahudi Kültürü Avrupa Günü, ilk kez 1996’da Fransa’nın Alsace Bölgesi’nde etkinlikler düzenlemeye başladı. Sonraki yıllarda ise ECJC (European Council of Jewish Communities) Avrupa Yahudi Cemaatleri Konseyi’nin öncülüğünde yaygınlaştı.
Amacı; Avrupa ülkelerinde yöresel Yahudi tarihini, dini mekanları, Yahudi töre ve geleneklerini topluma tanıtmak olan Yahudi Kültürü Avrupa Günü İstanbul’da ilk kez dört yıl önce 2 Eylül 2001 ve 7 Eylül 2003 ‘Tarihi Bir Yahudi Semti: Galata’da gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl ise 5 Eylül Cemal Reşit Rey’de çeşitli etkinliklerle amacına hizmet vermeye devam etti.
4 Eylül’de Avrupa’nın 26 ülkesi ile aynı günde gerçekleştirilecek olan "Yahudi Kültürü Avrupa Günü"nün bu yılki teması ‘Mutfak Kültürü’dür’.
Bu bağlamda Galata Kulesi Meydanı’nda bir sokak mutfağı kurulacak, semtteki bazı lokanta ve cafelerde Sefarad yemeklerinden tatlar sunulacak. "İzmir Sefarad Mutfağı" adlı kitabın 6 İzmirli yazarı Yahudi Kültürü Avrupa Günü’nde hazır bulunarak güne renk katacaklar. Ayrıca yazarların okurla buluşacağı Sefarad mutfağı ile ilgili bir kitap standı yer alacak.
4 Eylül Pazar günü saat 10:30 - 19:00 arasında gezilebilecek başlıca mekanlar: Neve Şalom Kültür Merkezi, Aşkenaz Sinagogu, İtalyan Sinagogu, Schneidertempel Sanat Merkezi ile 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi ve Osmanlı Bankası Müzesi.
Schneidertempel Sanat Merkezi’nde, Jak Belman’ın "Bir Efsanedir İstanbul", Osmanlı Bankası Müzesi’nde İzzet Keribar’ın "Fotoğraflarla Yahudi Yaşamı" adlı fotoğraf sergileri düzenlenecek.
Osmanlı Bankası Müzesi’nde ayrıca, Prof. Edhem Eldem’in yöneteceği Mario Levi, Mehmet Ali Kılıçbay, Ayhan Aktar’ın katılacakları "Şehrin Ötekisi: GALATA" başlıklı bir panel gerçekleşecek.
Ziyaretçiler, Sanatçı Habib Gerez’in Yüksekkaldırım’daki "Sanat Evi"nde bir şiir dinletisine konuk olacaklar.
Gün boyunca çok kültürlülüğü konu alan kısa metrajlı ‘Dantelacı’ filmi 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’nde gösterilecek, ayrıca İzzet Bana&Estreyikas d’Estambol Çocuk Korosu; Maftirim ve Sefarad Sinagog İlahileri Koroları; Erensya Sefaradi Topluluğu’nun konserleri; klasik müzik sanatçıları Renan Koen; Yeşua Aroyo Aytaç Kayhaoğlu -Jerfi Aji; Berna Sidi (piyano) Öykü Koçoğlu (viyola) resitalleri; Yinon Muallem ve Saz Arkadaşları ile Los Paşaros Sefaradis Grubu’nun Galata Kulesi Meydanı’nda verecekleri açık hava konserleri izlenebilecek.
Güne renk verenlerle görüştük:
YKAG Türkiye Koordinatörü İzel Rozental: "Günün hayata geçirilmesi için çok uğraş verdik, canla başla çalıştık. Gösterilen ilgi üzerine Yine Galata’da düzenliyoruz ama en büyük hedefimiz ileriki yıllarda bunu Türkiye geneline yaymak. Türkiye kültür zenginliğinin önemli bir bölümünü oluşturan Yahudi cemaatinin, toplumun geniş kesimi tarafından daha iyi tanınması ve böylelikle Türkiye’deki Yahudi imajının bir şekilde netleşmesi gerektiğine inanıyoruz." Rozental ekibinde görev alan, Tilda Levi, Eti Varon, Gila Erbeş, Vivi Menase, Riva Şalhon, Viktor Benşuşen, Liz Behmoaras, Meri Schild, Karen Gerşon Şarhon’a verdikleri destek için teşekkür etti.
"Fotoğraflarla Yahudi Yaşamı" sergisiyle İzzet Keribar: "Mesleğim fotoğraf sanatı olduğu için İstanbul ve Türkiye’de bulunan Yahudi Cemaati’nin fotoğraflarını çekmem gayet doğal. Yaklaşık 20 yıldır gerek tarihi eserlerimizi, gerek İYD Barınyurt, Or Ahayim gibi kurumlarımızı, gerekse de cemaat bireylerinin günlük yaşantılarından sahneler çekmeye çalışıyorum. YKAG katıldığım sergide tüm bu fotoğraflarımın yanı sıra 2003’te sinagoglara yönelik yapılan saldırı sonrası cenaze töreninde çektiğim bazı sahneleri de dahil ettim. Çalışmalarıma devam ediyorum; hedefim 20 yüzyıl sonu ile 21 yüzyıl başındaki dönemde Türk Yahudi Cemaati yaşantısından geleceğe belgeler bırakabilmek. Gün geçtikçe gelişen koleksiyonumu kitaplaştırmayı düşünüyorum."
‘Dantelacı’ filmi Yönetmeni Eytan İpeker: "Avrupa Yahudi Günü'yle geçen sene tanıştığımda çok etkilenmiştim. Etnik zenginliklerimizin farkına varmak adına topluma, bu zenginliğin bir kez daha hatırlamak açısından da cemaatimize çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Filmimin böyle güzel bir etkinlik çerçevesinde gösterilecek olması benim ve filme emek veren herkes için çok heyecan verici."
‘İzmir Sefarad Mutfağı’ kitabının yazarları Ester Antebi, Sara Enriquez, Lina Eskinazi, Nükhet Franko Ora K Gürkan, V. Jinet Sidi Sarfati: "Öncelikle böyle kapsamlı bir kültürel etkinlikte İzmir Sefarad Mutfağına yer verildiği için çok teşekkür ederiz. Kültürel renkliliğin yansıtılabildiği bu ortamda ilk deneyimimizi yaşayacağız. Burada olmaktan çok mutluyuz…"
"Sessiz Senfoni" konulu Fotoğraf Sergisi’nin yaratıcısı Jak Belman: “Dünyanın farklı yerlerinde, farklı kültürlerin olduğu ülkelerde farklı dinlerdeki insanlarla kaynaşmayı başaran ve yaşadığı ülkenin kültüründen de etkilenerek bulundukları ortamda yetişen sanatçıların farklı bir değer ve anlam taşıdıklarına inanıyorum.
Bu bağlamda; Avrupa çapında kutulanmakta olan Yahudi Kültürü Haftası hangi ülkede yaşanırsa yaşansın; bu sürece özel oluşturulan karakteristik faaliyetleri ile bir topluma resmetmesi yanısıra, tanınan ya da tanınmayan sanatçıları da ortaya çıkartabilmesi açısından, yeni yetişen nesillere ayna tutacak önemli bir misyon taşımaktadır.
Bu güzel etkinliklerle; öğrenmek, tanımak hedeflerini yüreğinde taşıyan, amatörce de olsa sanattan vazgeçmemeyi amaç edinen, pırıl pırıl yetişen genç bir topluma, azıcık da olsa ışık tutabileceksek .... ne mutlu bize...”
