Geçtiğimiz günlerde İsrail’de hayata 94 yaşında veda eden gazeteci ve barış aktivisti Uri Avnery, İsrail tarihinde iki devletli çözümü savunan ilk politikacı idi.
Avnery’nin hayatı çok farklı siyasal görüş ve savaşlar arasında geçmişti. İsrail’in ünlü solcu hareketi Gush Şalom’u kuran Avnery, bir süre sonra İsrail solunun sembolü olmuştu.
Ancak Avnery İsrail’in bağımsızlık savaşı zamanlarında her yönden aşırı milliyetçi ve sağcı bir görüşe sahipti.
İsrail’in kuruluş öncesi militarist grubu İrgun üyeliğinden, barışı savunan liberal görüşlü bir gazeteciye dönüşen, nihayet İsrail solunun yüzü olan Avnery’nin hayatı, adeta insanoğlunun savaş ve barıştan oluşan hikayesinin bir özeti idi.
1933 yılında Nazi Almanya’sından kaçan ve bağımsızlık öncesi İsrail topraklarına yerleşen bir ailenin oğlu olan Avnery, kutsal topraklara göç ettiğinde sadece 10 yaşında idi.
İsrail milliyetçisi bir ailede militarist bir çevrede yetişen Avnery, 1947’de Filistin’de iki devlet olmasını belirten 1947 BM kararına da karşı çıkmış, İsrail’in bir kısım topraklarının bölünmesinin söz konusu olamayacağını belirtmişti.
İsrail’in 1948 Bağımsızlık Savaşında özel kuvvetler olarak çarpışan Avnery, ordudan ayrıldıktan sonra hayatının tüm yönünü değiştirerek solcu bir gazeteciye dönüştü. Avnery, Osla Barış Anlaşmasından daha yarım yüzyıl önce ‘İki Devletli Çözüm’ önerisini gündeme getirerek tarihe geçmişti.
1960 yılında gazeteciliğe başlayan 1969 yılında İsrail meclisi Knesset’e seçilen Avnery, 1950 ile 90 yılları arasında haftalık Haolam Ha Ze dergisinin genel yayın yönetmenliğini yaptı.
İsrail solunun ünlü gazetecisi Haaretz’e verdiği bir söyleşide, sol fikirlerin desteğinde neden barışın sağlanamadığı konusunda gelen bir soruya ise şöyle cevap vermişti: “Fikirlerim entelektüel manada onaylanmış olsa da maalesef iç politik hesaplaşmalara kurban gitmiştir.”
