Gündem Formula 1, Piyasa Formülü None*

Apex, bir virajın merkez noktası demek Formula 1 terimlerinde. Bu hafta yeni FED Başkanı ile piyasalar yeni viraja, ABD Merkez Bankasını merkez noktası alarak girecek. Trump Çin’e gidecek, Uzakdoğu’ya sonbahar kim bilir neler getirecek? Bu Formula 1 terimi hairpin (saç tokası) haberler piyasalardaki en sert ve zor viraja verilen ad mıdır yoksa sarı bayrak mıdır bilinmez ama sarı-kırmızı bayrak sallayarak biz buradan pist kaygan mesajı verelim.

Cüneyt DİRİCAN Ekonomi
1 Kasım 2017 Çarşamba

Yeni FED Başkanı Powell mı Taylor mu bu hafta belli olacak. 1978-79 yılları arasında başkanken Hazine Müsteşarlığına atanan William Miller sayılmazsa, Yellen 1951’den bu yana tek dönem başkanlık yapan FED Başkanı olacak mı? Trump’ın başkan seçilmesinden önceki eleştirilerine bakılırsa zor hatta bir güvercinin FED Başkanı olması da zor. Powell’ı şanslı kılan ise hâlihazırda Board’da Yellen ile birlikte olması ve Cumhuriyetçi Bush döneminde eski hazine müsteşar yardımcısı olması. Powell, Princeton siyasal ve Georgetown hukuk mezunu status quo’dan gelen bir güvercin, 2028’e kadar zaten FED’de görevli. Cumhuriyetçiler ise şahin Taylor’ı koltukta görmek istiyor. İster misiniz Trump piyasaların beklentisi ve haberlerde öne çıkan Powell yerine Stanford Üniversitesi Ekonomi Profesörü Taylor’ı seçsin. Taylor FED’in genişlemeci politikalarının ekonomiye bir ivme kazandırmadığı yönünde eleştiriler yapmış biri olarak Trump’ın seçim öncesi fikirleri ile birebir örtüşüyor. Not: Finans doktorunun da fikirleri Taylor’ın görüşleri ile örtüşüyor. Aksi durumda güvercin politika izlenecek ve konuşulduğu gibi (kolay olmayan) FED bilançosu daraltma operasyonunu güvercinler yapabilecekse niye Yellen ikinci tur başkan olmasın? Fischer’in erken istifası bir fikir veriyor olmalı. Ya da Powell veya Trump ikilisinden birisinin görüşlerinin zaman içinde değiştiğinin bir kanıtı olacak bu Perşembe. O zaman piyasalar için dans diyelim ve bir sonraki konuya geçelim.

Bir sonraki konu yine merkez bankacılığından. Avrupa Merkez Bankası ECB varlık alım programını 60 milyardan 30 milyar Euro’ya düşürdü, faiz oranlarını sabit tuttu. Bankaların kendisinde tuttuğu depo hesaplarına eksi faiz uygulamaya devam ediyor. Katalonya’yı AB’de tek olumlu karşılan Fransa’daki ayrılıkçı Korsika Adası oldu. Katalonya’nın Özerk Bölgesi Başkanı Carles Puigdemont, pazartesi akşamı Brüksel’e gitti. Brüksel demişken Avrupa Parlamentosu’nun yan sokağında bizim Chez Bal var, memleketlimiz adı Bal, iyi ve o bölgedeki diğer butik restoranlara göre ucuz kebap döner büfe yapıyor. Diğer köşedeki Greek restoranda ise bizim kahve makinemizde yapılan Türk Kahvesini ‘Greek Coffee’ olarak veriyorlar. Otel tavsiyesi isteyenlere ise (Brussels) Radisson Red’i öneririz. Cozzy business olarak gerçekten başarılı. Ayrıca yenilikçi otelcilik anlayışı olarak front desk’i kaldırması, self check-in ve out imkânı sunması, duvardaki dijital ekranda selfie’nizi çekip anında sosyal medyada Twitter’a göndermesi, toplantı ve konaklama odaları konsepti, yeşil enerji için güneş enerjisi ile Tesla pil kullanması gerçekten takdir edilecek uygulamalar. Otel Brüksel merkezde gezilecek alanlara da yürüme mesafesinde, AP’ye 100 metre. Merak edenler için https://twitter.com/redselfiebxl adresinde Millennials kuşak için geliştirilen otelin misafirlerini takip etmek mümkün.

Gelelim bir başka dünya mutfağına. Uzakdoğu Trump’ın seçim beyannamesindeki en çok yer verdiği konulardan biri. Çin’i döviz manipülatörü ilan etmekten tutun da Trans-pasifik anlaşmasını iptal edeceğine kadar her şey yazıyordu o kampanya metinlerinde. Yaptı mı yaptı. İklim anlaşması Çin’in işine yarıyor ABD ekonomisi büyümüyor diye oradan da çıktı. Çin’e Kuzey Kore için baskı yapmaya devam ediyor. Şimdi Japonya, Güney Kore, Vietnam, Filipinler, Çin gezisine çıkıyor. Çin gezisine başvuran 100 firmadan seçilen yaklaşık 40 firma temsilcisi Trump’a eşlik edecek. Bloomberg News’e göre General Electric, Honeywell International, Westinghouse Electric, Alaska Gasline Development, Boeing and Qualcomm bunlardan bazıları. Uzakdoğu gezisi bölgedeki tansiyonunun gidişatını belirleyen bir dönüm noktası olacak. Ziyaret edilecek ülkelere bakılınca da Tom Cruise’un dünyalar savaşı filmi akla geliyor.

Başkan yola çıkarken seçim kampanyası döneminden önemli bir sorun da kendisini takip ediyor. Rusya ABD başkanlık seçimlerine müdahale etti mi sorusu ülkede birinci gündem. Paul Manafort ve Rick Gates, önceki kampanya danışmanı ve yetkilisi olarak Ruslardan bağış aldı mı, bunu yanıltıcı beyan ile manipüle etti mi konusu çok sıcak. Mesajlarda ‘donation’ mı yoksa ‘donor’ mu yazıyor kelimesi üzerinden ‘ABD seçimlerinde adayların kampanyalarına yabancılar bağış yapamaz’ kuralı çiğnendi mi tartışılıyor. Bu Gates skandalları ABD’nin yakasını bir türlü bırakmıyor.

Teknolojinin artık demokrasiye yön verip vermediğinin tartışıldığı günlerde yapay zekâlı insansı robot Sophia Suudi Arabistan’ın vatandaşlığına kabul edilerek bir ilk olarak dünya tarihine geçti. Yine bu hafta Virgin Galactic’e Suudi Arabistan’ın 1 milyar dolar yatırarak “Uzayda ben de varım” haberi çıktı. Kadınlara otomobil sürme izni, Kızıldeniz’de serbest turizm bölgelerini yeni reformların takip etmesi bekleniyor. Bu PR haberleri de petrol gelirlerinde sıkıntı yaşayan benzer ülkelerin yeni gelir fırsatları için yatırımcılara gel-gel dediği fırsatlar. Birleşik Arap Emirlikleri uzun zamandır otonom arabalar, robotlar ile Sanayi 4.0’a geçmişti. Darısı diğer dünya ekonomilerinin başına. Dünya demişken son gündem haberi olarak, NASA ilk defa güneş sistemi dışından gelen bir uzay cismini, muhtemelen bir kuyruklu yıldızı keşfetti. Bizim düşüncemiz ise ya kedidir ya da dünyaya çarpacak Planet X Niburu sistemi var diyen komplo teorisyenlerinin günüdür.

Arabalardan yollardan bahsettik. Çatalca’daki yeni kurulan gümrükten sonra 3. köprüye gitmek için paralı yoldan mazot ve ücret nedeni ile kaçınan tır ve kamyonların yarattığı, ekonomiye daha fazla fırsat maliyetine neden olan trafikte ülkenin en büyük havaalanından TEM’e dönmek, Bahçeşehir’den Halkalı gişelere gelmek 1 saat sürüyor. Bunun çözüm formülü none mı, var mı?

 

*hiçbiri