Değerli okurlarımız bu köşede müzemizde yer alan bazı belge, obje ve evrakları tanıtmaya çalışıyoruz. Amacımız dikkatinizi çekebilmek, ailelerinizle ve en önemlisi çocuklarınız hatta torunlarınızla müzeye gelerek ziyaret etmenizi sağlamak. Bizler de ziyaretçi kitlemiz arttıkça çok daha büyük bir hevesle işimizi sürdüreceğiz.
Evraklar, ticari belgeler, kontratlar, ruhsatla, izin hakları, kişisel resmi ve resmi olmayan evraklar toplum fertlerimizin yanı sıra o dönemdeki yaşamışlığın da kanıtlarıdır. Şu anda hâlihazırda hepsi müzede teşhir edilmiyor olsa da müzede sergilenmesi gereken bazı evrakları tanıtmaya çalışacağım.
Tanıtmak istediğim birinci evrak, Bursa menşeli ipek ürünü, tüccar Vladi Saban’ın, Fransa’nın Lyon kentine 1926 yılında yapmış olduğu ihracat ile ilgili belge. Lyon’da 1 Rue du Theatre adresinde faaliyet gösteren Merieux et Canallas şirketine gerçekleştirilen bu ihracat sevkiyatı 106.500 kilodan oluşmaktadır. Belge dikkatle incelendiğinde Bay Saban ve Bay Levy’nin şirketlerinin ihracatı gerçekleştirdiklerini ve kendilerinin İstanbul (Constantinople) da mukim oldukları belirtilmiştir.
1800’lü yılların son çeyreği ile 1900’lü yıllar Osmanlı ve Türk Yahudilerinin ticarete ve daha sonra ülkenin sanayi alanına katıldıkları dönemdir. Bulabildiğimiz evraklar da bu yapılan faaliyetleri yansıtmaktadır. Ödünç para vermek de bu işlerden biriydi ve bu konuda da evraklara rastlamak mümkündür.
Sunmakta olduğum ikinci belgede alıcı Rafael Eluashvili üç seferde verdiği mallardan dolayı Mahmutpaşa Caddesi 167 numarada faaliyet gösteren Kirkor Acemyan (Quirqor Adjemian)‘dan alacaklarını belgelemektedir. Belge 100 Türk Lirası; 120 Türk Lirası ve 116 Türk Liralık alacakları belgelemektedir.
