Optik Sanatın Efendisi Victor Vasarely Tophane-i Amire’de

Elda SASUN Sanat
22 Mart 2017 Çarşamba

Victor Vasarely’nin farklı sanat dönemlerine ait doksana yakın resim, heykel, tasarım ve duvar halısı çalışmalarından oluşan sergi, Güney Fransa’daki Aix en Provence kentinde bulunan Victor Vasarely Vakfı, Peç, Victor Vasarely Müzesi, Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi, Renault Kurumsal Koleksiyonu ve Arkas Holding Koleksiyonunun katkılarıyla gerçekleştirildi. Sergide, Vasarely’nin çalışmalarının yanı sıra Güney Arkas koleksiyonunda bulunan 13 büyük boyutlu çalışması da, sanatseverlerin beğenisine sunuluyor. Türkiye-Fransa-Macaristan ortak çalışması serginin küratörü ise Victor Vasarely’nin torunu Pierre Vasarely.

Bu seçkin sergide, hem Victor Vasarely’nin, hem de sanat akademisinde tanıştığı eşi Klara Spinner-Vasarely’nin farklı sanat dönemlerine ait elliden fazla resim, heykel, tasarım ve duvar halısı çalışmaları da görülebilir. Vasarely, Macar asıllı bir Fransız; sanatçı, 1906’da Macaristan’ın Peç şehrinde doğmuş, Budapeşte’de sanat eğitimi görmüş bir ressam.

Serginin yapıldığı salona girince gördüğüm eserler, bana yapıtlarını yıllardır bildiğim İsrailli ressam Yaakov Agam’ın eserlerini çağrıştırdı. Kinetik ve optik sanatıyla ün yapmış Agam’ı Tel Aviv’deki Dan Otelinin dış cephesinde bulunan motiflerinden anımsayabiliriz. Sahilden baktığınızda her katı Agam’ın sanatsal dokunuşuyla buluşmuş olan otel, sanatçının optik ve kinetik tarafını yansıtır. Otele çeşitli açılardan bakılınca bambaşka tablolar çizer gözlerinizin önüne. İşte modern sanatın ustalarından Vasarely de eserleriyle herkeste değişik hisler uyandırabiliyor.

SERGİDEN İZLENİMLER

İç içe girmiş kareler, elips ve yuvarlaklarla optik sanatın en önemli temsilcilerinden Vasarely, 1930’da Paris’e yerleşir; kinetik ve optik deneyleriyle 1960 ve 70’lerin popüler kültürüne katkısı olur. Ayrıca mimarlık, bilgisayar bilimleri, moda ve dünyanın, objelerine bakışında da etkileri olur. Sanatçı, 1964 yılında Guggenheim Ödülüne layık görülür 1976’da Güney Fransa’da eserlerini sergilediği bir müze açar. 1955-58 senelerine ait eseri ‘Altai III’, 734 bin dolar gibi rekor bir fiyata satılır.

Sergi mekânında, konserin düzenlendiği diğer salonda Vasarely’nin bazı eserlerinin yanında Renault firmasını yıllardır temsil eden büyük bir logosu yer alıyor. İlginç olan şu ki, Renault’ya ait bu amblemin tasarımı Vasarely’nin oğlu Pierre Vasarely’ye ait. Aslında benim gibi, modern resim hayranı olmasanız bile sergi sizi etkiliyor. Pera Müzesi Müdürü Özalp Birol’un dediği gibi, “Dünya ölçeğinde çok başarılı bir sergi”.

Serginin duvarlarında yer alan “Okyanusun cilaladığı çakıllar ve kırık cam parçalarında hiç şüphesiz, doğanın iç geometrisini seçebilirim; dalgaların belli bir ritimle gidip gelişi matematiğin en saf hâlidir.” cümlesi ise, Victor Vasarely’nin sözleri…

Ülkemizin ender yetişen ve kendi kuşaklarının başarılı sanatçıları olarak tanınan, kemancı Tuncay Yılmaz ve piyanist Emre Elivar ile Alman viyolonselist Gustav Rivinius’tan oluşan Arkas Trio, konserde konuklara Schubert ve Mendelssohn’un eserlerinden oluşan seçkin bir program sundu. Bu eşsiz konser, açılışa katılan sanatseverlerin bonusu oldu.

Sergi, İstanbul’un ardından İzmir’de de sanatseverlerin beğenisine sunulacak. 

DEV RENAULT  LOGOSU

Tophane-i Amire’deki karşılıklı sergi salonlarının ikincisine girildiğinde dikkati ilk çeken şey, 2,5 metre yüksekliğindeki dev bir Renault logosu. Çalışma sayesinde Renault’nun bugün dünya çapında tanınan ortası boş eşkenar dörtgen şeklindeki logosunun Vasarely ve kendisi gibi sanatçı, Yvaral mahlasını kullanan oğlu Jean-Pierre’e ait.