Ladino 1492 yılında İspanya’dan göç etmiş Yahudilerinin kullandığı dil olarak bilinse de, kelimenin kökeni ‘Latinus’ kökünden gelir ve aslında kendi anadilinin yanı sıra başka diller de konuşabilen kişiye denir.
Derleyen: Aylin Levi
Bugün Yahudi-İspanyolcası olarak bilinen dil, hâlâ Sefarad Yahudileri tarafından bazı ülkelerde ve azınlık dili olarak da Bosna-Hersek, İsrail, Fransa ve Türkiye’de konuşulmakta.
Etrafınızda Yahudi arkadaşlarınızla sohbet ederken kullanabileceğiniz ve şaşkınlıktan ağızlarını açık bıraktıracağınız, güncel 10 Ladino söz ile başlayalım:
Salud i Beraha! (Sağlığınıza duacıyız)
Birileriyle karşılaşınca kullanılır. “Naber, haberler nasıl? Nasılsın?” anlamına gelir.
Sohbet etmek, laflamak.
Kötü bir haber aldığında söylediği söz; “Bizden uzak dursun!, Bizim başımıza gelmesin!”
Kutlama anında, tebrik ederken kullanılır; en iyi zamanda olmasını dilemek anlamına gelir.
Yemeğe başlamadan önce, yemeği hazırlayanlar için söylenir. Kutsanmış eller anlamında kullanılır.
“Masaların Neşesi” anlamındadır: Yemeğin bitiminde söylenir, masanızın ve onun etrafında oturanların her zaman keyifli olması dilenir.
Homurdanan, sürekli şikâyet eden, aksi, huysuz insanlar için kullanılan tabir.
“Vah Vah Zavallı” diyerek birine acınıldığı zaman kullanılan söz.
Anlamsız, aptalca sözler söyleyene tepkiyle verilen söz.
“İyi geceler, yarın yeni bir gün ve senin dinlenmiş olmana ihtiyacımız var.”
