İsrail’de dokuz aydır gündemin ana konusu olan barış görüşmeleri yerini İsrail’in Yahudilerin ulus-devleti olduğuna dair anayasa hükmünde Temel Kanun yasaması tartışmalarına bıraktı. Netanyahu Arapların da eşit haklara sahip olacağını temin ediyor
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu İsrail’i ‘Yahudilerin ulus-devleti’ statüsüne getirecek yeni kanun teklifini meclise götüreceğini ve bu tanıma karşı çıkmanın İsrail’in var olma hakkını sarsacağını belirtti.
İsrail’in yazılı bir anayasası bulunmuyor. Netanyahu’nun anayasa hükmündeki ‘Temel Kanunlar’a eklemeyi arzu ettiği bu yasa teklifi, İsrail-Filistin barış görüşmelerini tıkayan çekişmeli bir konu olmasının yanında, sürecin dışında da, nüfusunun yüzde 20’si Arap olan İsrail’de tartışma yarattı.
Netanyahu var olan Temel Kanunların devletin demokratik yapısını tamamen tanımlarken, Yahudi boyutuna hiç değinmediğini, bu sebeple yeni Temel Yasa’nın bu boşluğu dolduracağını ifade etti. Netanyahu üstüne basarak Yahudi olsun olmasın ülkedeki herkesin eşit hak ve hürriyetlere sahip olduğunu ancak devletin sadece Yahudilerin anavatanı olduğunu ifade etti.
Netanyahu, yasanın dünyadaki her Yahudi’ye İsrail vatandaşlığı hakkı tanıyan ‘Dönüş Yasası’nın geçerliliğini pekiştireceğini ilave etti. Netanyahu, ayrıca İsrail’in iki milletli bir devlet olmaması için yanında bir Filistin Devleti kurulmasını isteyen insanların, İsrail Devleti’nin Yahudi-Arap devleti kalmasını istemelerinin mantığa aykırı olduğunu belirtti.
KOALİSYON ÇATLAYABİLİR
Netanyahu kanunun içeriğinin tüm koalisyon ortaklarına danışılarak oluşturulacağını söylese de orta vadede kanun teklifi tartışmaları koalisyonun dağılmasına yol açabilir. Koalisyon ortaklarından Maliye Bakanı Yair Lapid ve Adalet Bakanı Tzipi Livni demokrasi değerlerinin Yahudi değerleri altında ezilmesine izin vermeyeceklerini dile getirerek teklifi eleştirdi. Muhalefetteki Meretz Partisi Başkanı Zahava Gal ise Yahudi olmayan vatandaşların haklarını korumak adına İsrail’in ‘Yahudi ve tüm vatandaşlarının’ devleti olarak tanımlanması gerektiğini aksi takdirde demokrasinin çoğulculuk ve eşitlik ilkelerinin çiğneneceğini söyledi.
İSRAİLLİ ARAPLAR ÖFKELİ
İsrail’in Arap azınlığının liderleri teklifi Arap ayrımcılığını yasallaştıracağı iddiasıyla öfkeyle karşıladı. Arap azınlıklar için eşit hakları savunan Mosawa adlı sivil toplum kuruluşu başkanı Jafar Farah kanunun Arapları ikinci sınıf vatandaşlık bir yana, devleti içten yıkmaya çalışan beşinci kol seviyesine indirgediğini; ırkçılık, ayrımcılık ve ötekileştirmeyi yaygınlaştıracağını söyledi.
