“Adam ki yakriv mikem korban L’Ad… - Sizden bir Adam Tanrı için bir kurban getirdiğinde” (Vayikra 1 / 2 )
Vayikra kitabının hemen başında Moşe Rabenu halka kurbanlarla ilgili talimatlar vermektedir. Kurbanların nasıl, nerede, ne zaman, kim için getirileceğini nasıl icra edileceğini içeren karmaşık ritüelleri anlatmaktadır. Her cümle, her kelime hatta bazen her hece hakkında Rabiler görüş bildirmişlerdir. Torat Kohanim olarak bilinen bu bölümler son derece karmaşık kuralları beraberinde getirmektedir.
Bu cümlede soru sormayı gerektiren ifadelerden biri Tora’nın kişi ile ilgili kullandığı ‘Adam’ ifadesidir. Genellikle ‘iş’ sözcüğünü tercih eden Tora burada Adam kelimesini kullanarak farklılık yaratmıştır. İkinci soru ise ‘mikem’ yani sizden sözcüğü için sorulmaktadır. Eğer topluma konuşuluyorsa oradaki her ‘Adam’ sizden biri olacaktır. Bu iki ifadeyi bir arada kullanmanın anlamı ne olabilir.
Rabi halka ciddi ve ateşli bir konuşma yapmaktadır. Günahın ciddiyeti konulu konuşma havayı çok gergin bir hale getirmiştir. Toplananlar teşuva yapmak konusunda Rabi tarafından ciddi ve sert ifadelerle telkin edilmektedir. Kararsız olsa da Rabi sözlerini daha da sertleştirmeye karar verir ve şöyle bir ifade kullanır: “Bu cemaatteki herkes kendilerini neyin beklediğinin farkında mı acaba? Bu cemaatteki herkes …. Ölecek.” Bu ifade zaten gergin olan ortamı daha da gerer. İnsanların yüzünden bir gölge geçer. İç çekme sesleri duyulur. Ancak ön sıralarda oturan yaşlıca bir bey hafif sesle bile olsa kıkırdamaya başlar. Bu hareket Rabi’yi rahatsız eder. Sözlerinin bu eski toprak tabir edilen bey tarafından algılanmadığını düşünür. Çok daha yüksek ve heyecanlı bir tonda “teşuva yapma zamanıdır. Anlaşılmadı sanırım. Bu cemaatteki herkes ölecek.”der. Adamda en ufak bir düzelme yoktur. Kıkırdamaya devam etmektedir. Sonunda Rabi’nin sabrı taşar ve doğrudan adama hitap ederek “Sizin neyiniz var? Bu cemaatteki herkesin bir gün öleceğini anlayamıyor musunuz?” der. Adam kıkırdamayı tam bir kahkahaya çevirerek “Problem değil Rabi ben bu cemaatten değilim ki” der.
Tora, kurbanların sırrını doğrudan detaylarını vermeden çok önce sunmaktadır. Aranızdan bir adam kurban getireceği zaman: Kişiler burada önemli değildir. Bütün kurbanlar “sizden” gelmektedir. Birbirleriyle tezat içinde görünen kelimeler “Adam” insanlığın babası olarak tek başına yaratılan kişi ve “sizden” bir araya geldiklerinde, Bene Yisrael’i oluşturan bireylerin sonsuza kadar ayrılamaz olduklarını ifade etmektedir. Her hareket tüm toplumu simgelediği kadar, tüm toplumu etkilemektedir de…
İster iyilik olsun ister kurban, yapılan her hareket aslında toplumu temsil etmektedir. Tora, bireyin mizbeahta sunduğu kurban kural ve detaylarına olan girişi “sizden bir adam” sözleriyle yapmaktadır. Hiçbir adam boşlukta değildir. Hiçbir hareket sadece bireysel anlam taşımamaktadır. Günümüzün ‘adam’ı Gan Eden’de tek başına değil toplum içinde yaşamaktadır. Rabi Mordehay Kemetensky olaya güzel bir şekilde nokta koyar: “Bir toplumun parçasıdırlar ve yaptıkları her şey, aralarında bulundukları kişilerden kaynaklandığı gibi onları etkilemektedir.”
Rabi Yaakov İllel bir deraşasında insanın yaratılmasının alt ve üst dünyaları etkileyecek bir olay olduğunu ve bu yüzden de “naase Adam” ifadesinin kullanıldığını öğretir. Hele Bene Yisrael gibi her zaman birbirinin içinde birbirine karşı sorumlu olan bir toplumun her yaptığı birbirini mutlaka etkileyecektir. Talmud Şevuot 39/A’da bu görüşü destekleyen ve herkesin bildiği bir deyimi getirmektedir. “Kol Yisrael arevim ze baze”
