Peraşamızda sıklıkla ‘haham lev – bilge kalp’ ifadesi kullanılmakta ve buna sahip olan kişilerden söz edilmektedir. Bu kadar tekrar edilen bir sözün mutlaka bir anlamı olacaktır.
Şemot 35/21’de yer alan ‘kalbine ilham gelen her kişi’ ifadesi Ramban’a göre hiçbir şeyden ve özellikle Mişkan gibi komplike bir yapının inşasından haberi olmayan bir toplumun Tanrı’nın isteğini yerine getirmekteki arzusu uyarınca Tanrı tarafından verilen ilhamla birçok şeyi keşfettiğini anlatır. Aslında Bene Yisrael orada birçok insanın yapabileceğini yapmakta ve içlerinde var olan, gizli kalmış yeteneği keşfetmektedirler.
Ramban’ın söylediği bu teze kanıt ararken Divre Ayamim II 17/6’da yer alan bir cümleyi bulmaktayız. “ Kalpleri Tanrı yolunda yükselmişti” Sahip oldukları neşama içlerindeki yetenekleri keşfe çıkmış ve Tanrı’nın verdiği ilhamla bunu başarabilmişlerdir.
Bilge kişi kalbi ile düşünceleri arasında bir birliktelik sağlamayı bilen kişidir. Genellikle yaşamımızda kalbimizle düşünür ve bazen de mantıksız şeyler yaparız. Ancak kalp ile beynin birlikteliği kişiyi daha doğru yönlendirir. İşte burada peraşamızda yer alam “haham Lev” ifadesini daha iyi anlayabiliriz. Kişinin bilge bir kalbe sahip olması kalbi ile düşünceleri arasında doğru bir birlikteliği sağlamasıyla mümkündür.
Hayatın stresli ortamında yaşamaya çalışırken çoğunlukla maddi değerlerin arkasından gider ve içimizde yer alan keşfetmemiz gereken yetenekleri göz ardı ederiz. Yaşamın stresi bizleri alıp götürürken zamanın nasıl geçtiğinin farkında bile olamayız. İş işten geçmeye başladığı zaman ise maneviyatımızı aramaya çalışırız ancak bu konuda başarı sağlayamayız.
Gemara rişonim (erken zamanda yaşayanlar) ile aharonim (daha geç zamanlarda yaşayanlar) arasında bir karşılaştırma yapar. Rişonim Tora’ya öncelik verirken maddi işleri ikinci sırada düşünmüşler her ikisinde de başarılı olmuşlardır. Aharonim ise maddiyatı ilk sırada Tora’yı ikinci sırada görmüşler ve ne yazık ki ikisinde de başarılı olamamışlardır.
İçimizdeki yetenek nasıl açığa çıkacak sorusu cevaplanması zor olan bir sorudur. Burada öğretmenlerimize çok önemli bir görev düşmektedir. İyi bir öğretmen çocuğun içindeki yeteneği keşfeden ve onu açığa çıkarandır. Bunun örnekleri çok yakınımızda mevcuttur.
