Sosyal medya çağında gazetecilik

Haymi BEHAR Köşe Yazısı
13 Şubat 2013 Çarşamba

Dijital devrimin en çok etkilediği mesleklerden biri gazetecilik, iletişim teknolojilerinin baş döndürücü bir hızda gelişmesi, bilginin küresel olarak dağılımını ve erişimini benzersiz bir şekilde yaygınlaştırdı. Sosyal medyanın doğuşu ile haberi verme gücü geleneksel medya kuruluşlarının tekelinden çıkarak `vatandaş gazeteciliği’ne yeni ve güçlü bir anlam kazandırdı. Bloglar ve sosyal ağlar sayesinde geçmişte sadece okuyucu/izleyici olan kitle artık haberin üretilme ve dağıtılma sürecine dâhil oldu.

Sosyal medyanın gelişimi, içerik üretim ve dağtım sürecinin bireyselleşmesine olanak sağladı. Video gibi nitelikli içerik formatları ve bireysel web siteleri herkese kendi mikro medyasını kurma ve dijital yayıncı olma imkanı verdi. Geleneksel medyanın kontrol gücü ve ayrıcalıkları sona erdi.  Teknoloji sayesinde iletişim çok yönlü hale geldi ve demokratikleşti.

Yeni medya, çok daha açık, katılımcı, paylaşımcı ve çoğulcu iletişim imkanı yarattı; 22 yaşında iki üniversite öğrencisi tarafından kurulan herkesin içerik ve link paylaşabildiği Reddit.com gibi sosyal haber platformları kuruldu. Ortaya güçlü ve etkili dijital topluluklar çıktı. Bu nedenle Obama son seçim kampanyasında canlı yayında soruları geleneksel medya kuruluşları yerine Reddit’in  web sitesinde yanıtlamayı tercih etti.

Küresel iletişimin demokratikleşmesi gazetecilik dışında birçok meydan okuma ve fırsatı beraberinde getirdi. Herkesin içerik üretip paylaşabilmesi kalitesiz  ve yanlış bilgi patlamasına da yol açtı. İnternette dolaşan dezenformasyon bolluğu objektivite ve kaliteye olan ihtiyacı arttırdı.

Gazetecilik güven demektir. Verilen haberin, hazırlanan içeriğin gerçekleri yansıtması ve insanları doğru bilgilendirmesi medya markalarının önemini ve iyi gazetecilerin fikir önderliğini pekiştirdi. Bu bağlamda araştırmacı gazeteciliğin değeri arttı. ”Güvenilir kaynak olmak” medya kuruluşlarının en önemli marka değeri haline geldi. Yapılan araştırmalar sosyal medyada hergün paylaşılan milyonlarca haberin büyük çoğunluğunun bir avuç gelenksel haber kaynağına dayandırıldığını gösteriyor. Yoğun bilgi kirliliğinde okuyucu gerçeğe ulaşmak için tanıdığı ve güvendiği medya markalarına başvuruyor.

Dijital devrim kendi medya markalarını da yarattı. Siyasi bir blog olarak kurulan Huffington Post birkaç yıl içerisinde beş dilde yayın yapan küresel bir dijital medya markasına dönüştü.

Sosyal medya, etkin kullanıldığında anlık haber vermenin ötesinde üretilen içerik ile ilgili konuşma başlatma fırsatı sağladı. Haberin etkisi sosyal medyada yarattığı yankı ve etkileşim ile artıyor. Bu aynı zamanda gazetecilere bilgiye kolay ve hızlı erişim olanağı sağlayarak kaynak çeşitliliğini de benzersiz bir şekilde arttırdı. Gelişen haber, canlı bloglar ve yaşayan hikayelerle bilginin anlık paylaşımına yol açtı.

Bu süreç “sosyal gazetecilik” olarak adlandırılan yepyeni bir alan yarattı. Sosyal medyada güvenilir kaynak ihtiyacı gazetecilerin de kişisel markalarına yatırım yapmalarına imkân sağladı. Gazeteciler internet üzerinde varlıklarını güçlendirerek okur kitleleri ile doğrudan iletişime ve etkileşime geçebiliyorlar. Haberi paylaşıp kitlelerle konuşma başlatabiliyorlar. Özetle, gazeteciliğin anlamının çok zenginleştiği yepyeni bir çağın başlangıcındayız.