Hukat

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
2 Temmuz 2008 Çarşamba

Birbiri ile yakın ilgisi bulunan Hukat ve Balak peraşaları bünyelerinde birçok olayı barındırırlar. Miryam ve Aharon’un ölümünden Moşe Rabenu’nun Erets Yisrael’e girememesine ilişkin gezeraya kadar birçok önemli olay bu peraşalarda cereyan etmiştir. Bu arada birçok kral ile yakın ilişkiler, savaşlar ve galibiyetler bu peraşanın konuları arasındadır.

Meriva sularında meydana gelen, Moşe ve Aharon’un Erets Yisrael’e girememeleri ile sonuçlanan olay sonrasında atalarımız Edom krallığının sınırlarına dayanırlar. Daha sonra Devarim peraşalarında okuyacağımız üzere Tanrı Edom oğulları ile savaşmaya izin vermez. Aynı peraşalarda Tanrı Edom oğullarını sıkıştırmayın onlar sizlerin kardeşinizdir der. Bunun üzerine Moşe Rabenu Edom topraklarından geçiş izni için “dereh erets” gereği Edom kralına elçiller yollar ve ondan topraklarından geçmek için izin talep eder.

“Vayişlah Moşe malahim mikadeş el meleh Edom ko amar ahiha Yisrael.”

Moşe Kadeş’ten Edom kralına elçiler gönderir. Kardeşin Yisrael şöyle diyor.

Bu ricada Moşe Rabenu izin istemeden önce çölde başlarına gelen olayları kısaca anlatır ve izin istemini yineler. Ancak edom Oğulları Moşe Rabenu’nun bu isteğini reddederler ve topraklarından geçmeleri için izin vermeyeceklerini iletirler. Geçmeleri halinde ise “kılıçla” yani savaş niyetiyle karşılarına çıkacaklarını söylerler.

“Vayomer elav Edom lo taavor bi, pen baherev etse likrateha.”

Edom ona şöyle dedi. Geçmeyeceksin, yoksa seni kılıçla karşılamaya çıkacağım.

Burada dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Birincisi Moşe Rabenu’nun doğal olarak o ülkenin başkanına, kralına hitaben gönderdiği elçilere kraldan ziyade halktan cevap gelmesidir. Rav Reuven Lev Tov bu olayın Edom krallığının içinde bulunduğu durumu açıkladığını söyler. O ülkede kralın pek fazla bir yetkisi yoktur veya krallık ciddi bir bunalım içindedir. Nitekim kurulduğu günden beri Edom krallığı güçlü görünmesine karşın her zaman taht kavgalarına sahip olmuştur. Bunu da Bereşit kitabının Vayişlah peraşasının sonlarında Edom krallığının başına geçen krallar listesinde görmekteyiz. Burada belirli bir hanedan yoktur. Biri öldüğü zaman bir başka biri o tahtı ele geçirmektedir.

“Vayamot Bala, vayimloh tahtav Yovav ben zerah.”

Bala öldü. Ondan sonra Yovav ben Zarah tahta geçti.

“Vayamot Yovav, vayimloh tahtav Huşam meerets atermani.”

Yovav öldü, ondan sonra Yemen ülkesinden Huşam tahta geçti.

Yukarıdaki durumda dikkat edilecek ikinci konu atalarımızın barışçı yaklaşımlarıdır. Tarihte her zaman barışı savunan, barış anlamına gelen Şalom sözünü selamlaşmak için kullanan, bu sözü Tanrı’nın işareti gibi kabul eden ve en büyük liderlerinden Aharon Akohen’e Ohev Şalom, Rodef Şalom yani barışı seven ve onu izleyen şeklinde hitap eden bir toplum asla savaş yanlısı olamaz. Şu anda değildir ve olmayacaktır. Çünkü barış bizim toplumun bir yaşam felsefesidir.