Küçük yatırımcılar büyük hatalar

1- Kazançlarınızı ve kayıplarınızı miktar üzerinden değil oran üzerinden değerlendirin. Örneğin kazancınıza 1000 TL olarak değil, toplam yatırımınız üzerinden yüzdesel olarak bakın çünkü nominal rakamlar çoğunlukla yanıltıcı olabilir. Ya da 100 TL gibi küçük bir kazanç oran olarak yüksek bir orana tekabül edebilir. Başarınız da başarısızlığınız da miktarla değil oranlarla ölçülür. Büyük bir yatırımcı 100.000 TL kazanarak başarısız olabilir ama siz 1000 TL kazanarak ondan iyi performans sergilemiş olabilirsiniz. Performansınızı doğru ölçmek için her zaman güncel faiz oranları üzerinden de bir karşılaştırma yapın. Unutmayın, gerçek iyi performans her zaman güncel faiz getirisinin üzerinde olmalıdır.

2- Spekülatif ve çok düşük işlem hacmi olan hisse senetlerinden uzak durun. Bu tür kağıtlardan yüksek oranlarda kâr ediyor görünseniz dahi elinizdeki hisse senedini piyasa fiyatı üzerinden satmaya çalıştığınızda derinliği olmadığı için elinizdekilerin yalnızca bir bölümünü satabilme tehlikesiyle karşı karşıya gelebilirsiniz. Üstelik dedikodu ile hareket edip düzenli bir borsa kazancı yakalayabilen yatırımcı olma şansınız sıfıra yakın. Ayrıca size bir hisse senedi ile ilgili gizli bir bilgi geldiğinde ileten kişiye şunu sorun: Neden ben? Temel ya da teknik altyapısı olmadan, tamamen dedikodularla hareket etmeyin.

3- Kapsamlı teknik analiz bilmiyorsanız günlük alım-satımdan uzak durun. Piyasa diliyle ‘daily trade’ olarak bilinen günlük alım-satım yapmak orta vadede yalnızca profesyonellerin ve tecrübeli yatırımcıların kârlı çıkabileceği bir stratejisidir. Birkaç kez şansınızın da yardım etmesiyle para kazanabilir, kendinizi borsanın yeni prensi/prensesi zannedebilirsiniz. Ancak bir süre sonra ciddi kayıplar yaşanabilir. Diğer bir önemli nokta şu ki aracı kurumlar her işlemden komisyon aldıkları için sürekli alım-satım yapan müşterileri severler. Bu konuda dikkat edin ve zaman zaman aracı kurumlarla çıkarlarınızın örtüşmeyebileceğini unutmayın.

4- Dünyadan haberdar olun. Bugüne kadar en çok karşılaştığım küçük yatırımcı sendromlarından biri de bu oldu. Bazen yatırımcılar Türkiye ve hatta ilgilendiği hisse senedine o kadar odaklanmış oluyor ki diğer gelişmeleri hiç önemsemiyor. Hisse senedi almayı düşündüğünüz şirket birkaç milyon dolarlık bir ihale almak üzere olabilir ama unutmayın ki 3. dünya savaşı çıkarsa ya da ABD’de büyük bir ekonomik kriz olursa sizin hisse senetlerinin iyi gitme ihtimali de bir hayli düşecektir.

5- Profesyonel yardım alın ve eğitimlere katılın. Eğitimlere katılmak ve internet üzerinden güvenilir kaynakların sunduğu hizmetlerden yararlanmak oldukça faydalı olacaktır. Borsa İstanbul’un da yatırımcıları bilinçlendirmek adına sunduğu bazı faydalı eğitim hizmetleri var. Bu eğitimleri tamamlamak ileride tavsiye veren insanlara karşı da daha temkinli ve bilgili olmanızı sağlayacaktır. Her sektörde olduğu gibi finans sektöründe de çürük elmalar mutlaka vardır ve sizin bilgisizliğinizi anladıkları anda iştahları kabaran insanların olma ihtimali inanın hiç az değil. Dolayısıyla, en azından size verilen profesyonel hizmetin kalitesini anlayabilecek kadar bilgi sahibi olmanız oldukça önemli bir husus.

6- Psikolojinizi iyi yönetin. Menkul kıymet yatırımı yapmak çelik gibi bilek, mangal gibi de yürek ister. Ani hareketler, kârlar-zararlar sizi heyecanlandırmasın. Hiç bir zaman analitik düşünmekten vazgeçmeyin. Bir son dakika haberini bile sakince yorumlayıp sonuçlarının neler olabileceğine dair mantıklı çıkarımlar yapın. Bu şekilde soğuk kanlı kalmak kazanmak için olmazsa olmazdır. Son olarak, işler iyi giderken asla kibre kapılmayın. Birkaç kez para kazandıktan sonra, kibre kapılarak yanlış hamleler yapan onlarca insan tanıdım. Soğukkanlı ve analitik olmak, kibre kapılmamak için de önemli.

Yukarıda saydığım maddeler kendimce önemli gördüğüm hususlar. Bu maddeler elbette kişiye göre arttırılabilir. Önemli olan anlık heyecanlara ve olağanüstü hayallere kapılmadan, gerçekçi ve analitik bir yaklaşım sergilemektir. Bol kazançlar dileğimle...

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.