İsrailsever Forbes hayırseverleri

Forbes 400 zengin listesinin ‘real time’ yani an itibariyle sıralamasını izlemek borsa tahtasını izlemekle birebir aynı. Bir numara Bill Gates’in yeri hiç değişmese de 2 numara Warren Buffet yerini ara sıra Zara’nın sahibi Amancio Ortega’ya bırakıyor. Bir çekişme bir çekişme… Bakarken eğleniyorsunuz. Milyarderler listesinde detaylara baktığınızda tabi ki önce servetlerin nasıl yaratıldığı anlatılıyor ama biraz aşağıya kayınca yardımseverlik bölümüne geçiliyor ki; orası vicdanlara bayram. Sağlık, eğitim, bilim ve teknoloji başta gelen alanlar. Bizim burada işleyeceğimiz konu ise yardımlarını özellikle İsrail’e ve Yahudi kurumlarına aktaran filantropistler. Özel bir isim de takılmış onlara: ‘zionaires’. Listenin en zenginleri içinde bu uğurda milyonlarını aktaran 10 milyarderi tanıyalım. İki de bonus var.

Selin SEVİNDİREN Kültür
11 Ocak 2017 Çarşamba

7- Larry Ellison  47,9 milyar $

larry

Veritabanı-yazılım devi Oracle şirketinin kurucusu dünyanın en zengin Yahudi iş adamı Larry Ellison eşiyle birlikte, İsrail’de birçok amaca yönelik bağışlarda bulundu. Kayda değer en önemli bağışı İsrail Ordusunun Dostları Kuruluşu (FIDF- Friends of the IDF) ile İsrail ordusuna aktardığı 9 milyon dolar. 2009 yılında sürekli Gazze’den gelen roketlerin hedefi olan Sderot kentinde bir sosyal merkezi ziyaret ederken, o anda merkezin roketlere karşı güçlendirilmesi için 500 bin dolar bağışta bulunmuştu.


 

10- Michael Bloomberg 41,5 milyar $

bloomNew York’un eski Belediye Başkanı listede ikinci en zengin Yahudi ve İsrail yanlısı olduğu herkesten daha çok biliniyor. 2014 yılındaki  Koruyucu Hat Operasyonu adlı İsrail-Gazze çatışmasında Bloomberg İsrail’e uçmuş ve “İsrail’in halkını korumaya hakkı vardır, tam da yapmaları gerekeni yapıyorlar,” demişti. Bloomberg milyonlarca doları İsrail’de tıp hizmetlerini geliştirmeye ayırdı; Kudüs’teki Hadassah Hastanesinin bir kanadı annesinin adına inşa edildi, şehrin ana acil sağlık merkezi olan Magen David Adom ise babası onuruna iyileştirildi ve genişletildi. Yahudi Nobel’i olarak bilinen bir milyon dolarlık Genesis Ödülü, 2014 yılında kendisine verildi. Bloomberg ödülü girişimcilik ve inovasyona ilham kaynağı olan Yahudi değerlerine adadı.

 

13- Sergey Brin 38,5 milyar $

brinSovyetler zamanında Yahudilerin üniversitede fizik okuması yasaktı; sebebi nükleer roket araştırmaları konusunda güvenilir olmamalarıydı. Böylelikle baba Brin, 6 yaşındaki oğlu ile ABD’ye göç etti.  Google’ın (Larry Page ile) kurucusu olan milyarder Sergey Brin de hayat hikayesinden yola çıkarak 2009’da çok anlamlı bir bağış yaptı: Yahudilerin İsrail’e göç etmesine yardımcı kuruluş olan İbrani Göçüne Yardım Toplumu’na (Hebrew Immigrant Aid Society –HIAS) bir milyon dolar verdi. Brin ailesi de HIAS sayesinde ABD’ye taşınmıştı.

 

 

19- Sheldon Adelson 30,7 milyar $

sheldonMilyarlarını Las Vegas kumarhaneleriyle kazanan Sheldon Adelson, İsrail’e yardım akıtanların en başında geliyor. Dünyanın dört bir tarafından Yahudi gençleri ücretsiz İsrail’e geziye götüren ‘Birthright İsrael’(İsrail’e gitmeye doğuştan hak kazananlar) programına tam 100 milyon dolar bağışta bulundu. Bunun yanı sıra Kudüs’te bulunan Holokost müzesi Yad Vaşem’e 25 milyon dolar, FIDF’e 5,2 milyon dolar aktardı. ABD’deki üniversite kampüslerinde yaygın olan İsrail’i boykot çağrılarına karşı önlem almak üzere ev sahipliği yaptığı zirvede 20 milyon dolar topladı. Adelson, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve partisi Likud’un önde gelen destekçilerinden.



20- Steve Ballmer 29 milyar $

2000-2014 yılları arasında Microsoft’un CEO’luğunu yapan ve Los Anegeles Clipper basketbol takımının sahibi Steve Ballmer, Ulusal Yahudi Fonu’na (JNF- Jewish National Fund) bir milyon doların üstünde bağış yapan listesinde bulunuyor. Microsoft’un operasyonlarının hatırı sayılır bir kısmını İsrail’e taşıyarak İsrail’in teknoloji üssü olmasının yolunu açtı. Hatta 2014 yılında Herzliya’daki AR-GE merkezi açılışında Microsoft için ‘Amerikan olduğu kadar İsrail şirketidir’ de demişti.



35- Michael Dell  20,4 milyar $

dellDell bilgisayarlarının Yahudi kurucusu Michael Dell servetinin büyük bir kısmını ABD ve İsrail’de filantropik amaçları desteklemek üzere kullanmıştır.

2014 yılında FIDF’e 1,8 milyon dolar bağışta bulundu. Doğum yeri olan Austin’daki Yahudi cemaati için de oldukça cömert yardımlarda bulunduğu biliniyor.


41- Len Blavatnik  19,1 milyar $

İngiltere’nin en zengini, Ukrayna Yahudi’si Len Blavatnik petrol, petrokimya, telekomünikasyon, emlak, medya ve eğlence sektörlerinde şirketler grubuna sahip. Blavatnik, Tel Aviv Üniversitesinde 20 milyon dolarlık bağışla bilimsel araştırmalar ve buluşlar yapılabilmesi için Blavatnik Initiative adını verdiği bir program başlattı. İsrail’in Kiryat Malakhi kentinde kurduğu yemek ve ihtiyaç deposundan her ay 25 ayrı şehirde 5 bin fakir aileye yardım gidiyor, aile sayısı Yahudi bayramları zamanı 30 bine kadar çıkıyor. Gözbebeği olarak gördüğü Blavatnik Arşiv Vakfı ise özellikle I. ve II. Dünya Savaşı ve 20. yüzyıl Yahudi tarihine ışık tutan kaynakların korunmasına ve yayılmasına adanmış; arşivde 90 bin fiziksel ve dijital ürün bulunuyor. Arşiv tüm akademisyenlere ve kamuya açık.




47- Joseph Safra 18 milyar $

Brezilya’nın en zengin Yahudi ailelerinden olan Joseph Safra ve iki kardeşi uzun yıllardır Brezilya’nın Yahudi cemaati için eğitim, sağlık ve birçok sosyal kurumun inşaatı için bağışlarda bulunuyor. Safra Vakfı, İsrail Beyin Bilimleri Merkezine 30 milyon dolar verdi. İsrail’de Keren Şemeş adını verdikleri kurum, iş açmak isteyen gençlere uzman danışmanlık ve kredi veriyor ayrıca kurum “Yarına Bir Pencere- A Window to Tomorrow” adlı girişimin ortağı olarak İsrailli Araplar başta olmak üzere 12 bin aileye bilgisayar ve teknoloji eğitimi veriliyor. Bunun yanı sıra aile Auschwitz ve içindeki tüm bina, kalıntı, el işi, belge ve sanat işlerinin korunması için oluşturulan grubun bir üyesi New York Yahudi Müzesi, İsrail Filarmoni Orkestrası ise Safra ailesinin yardımda bulundukları diğer kurumlar.


52- Mikhail Fridman 16,2 milyar $

Başta Alfa Bank olmak üzere Alfa Holding’in sahibi Rusya’nın ikinci zengini Mikhail Fridman’ın İsrail vatandaşlığı da bulunuyor. Filantropist Fridman diğer Rus Yahudi oligarklarıyla birlikte Rus Yahudi Kongresinin kurucularından, ayrıca eski Sovyetler ülkelerinde bulunan tüm Yahudi cemaatlerini destekleyen ve Genesis Ödülü’nü dağıtan Genesis Bağışçılar Grubunun kurucusu. Tam bir milyon dolarlık Genesis Ödülü her yıl insanlığa katkısı bulunan Yahudilere veriliyor. Genesis ayrıca Nativ adı verilen programıyla, İsrail’e göç etmek isteyen fakat Yahudi olmayan Rusları da din değiştirme için hazırlıyor.  Fridman, Avrupa Yahudi Kongresinin de en büyük bağışçılarından.



115- David ve Samuel Reuben 10,7 milyar $

Emlak ve internet taykunu David ve Simon Reuben Kardeşler İngiltere’nin önde gelen zenginlerinden. 2004’te kendi adlarına kurdukları vakıf için 100 milyon dolar ayırdılar. Iraklı Seferad kardeşler Şimon Peres’in de katılımı ile 2008’de Hayfa’da Reuben Vakfı Göğüs Hastalıkları Merkezi açtılar. Araştırma, teşhis, tedavi ve danışmanlık servisi verilen merkez etnik ve dini kimliği ne olursa olsun herkese hizmet veriyor. 2005 yılında Kfar Saba şehrinde ise benzer isimle kanser hastalığı için de bir merkez açmışlardı.

 


Bu 'Forbes'lular da kayda değer 

28- George Soros 25 milyar $

Macaristan Yahudisi, Holokost kurtulanı, ‘para sihirbazı’ George Soros, iş adamlığından öte bir filozof, liberalizm ve demokrasi savaşçısı, açık toplum fikrinin babası. Finansal yükselişi, yardımseverliğinin boyutlarındaki artış yanında silik kalıyor denilebilir. Bugüne dek ‘Open Society’ adını verdiği vakfı aracılığıyla 12 milyar dolar bağışta bulundu. Ve fakat kendisi ne İsrail’e gider ne de herhangi bir Yahudi cemaat kuruluşuna destek olur. Bağışta bulunmayı bırakın, İsrail’in bir demokrasi olmadığını ve cemaat kurumlarına antipati duyduğunu dile getirir.


 

324- Donald Trump 3,7 milyar $

Öncelikle Yahudi olmayıp da İsrail’e yardımda bulunan türünün nadir örneği. Emlak zengini  Trump, gözle görünür bir şekilde İsrail’in destekçisi. Her yıl haziranın ilk pazarı New York’un ünlü 5. Caddesinde  düzenlenen ‘İsrail’e Selam Yürüyüşü’nün 2004 yılındaki organizasyonunda yürüyüşün liderliğini üstlenmişti. 2016 AIPAC konuşmasında da bunu gururla hatırlattı. 2013 yılında ise İsrail seçimlerinde Binyamin Netanyahu’yu desteklemişti. Trump, 2014’te İsrail Acil Kurtarma (United Hatzalah) servisine 100 bin dolar verdi. Ayrıca JNF (Jewish National Fund)’ın eski başkanı Effie Stenzler, Trump’ın kendilerine yüksek meblağlarda bağış yaptığını açıkladı.



 

 

http://www.forbes.com/lists/#66e063c847f6

https://en.wikipedia.org/

http://www.jewishpress.com/news/breaking-news/reports-trumps-donated-bigly-to-jewish-causes/2016/11/21/

https://www.algemeiner.com/2014/02/10/donald-trump-pledges-over-100000-to-israeli-emergency-rescue-service/

http://nymag.com/daily/intelligencer/2016/05/how-trump-got-tapped-to-lead-nycs-israel-parade.html

https://www.breakingisraelnews.com/52318/exclusive-americas-top-20-richest-pro-israel-zionaires-technology-and-business/#M5QyBDiwcI2AWb7Q.97

http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/Michael_Dell.html

http://www.reubenfoundation.com/brothers-reuben-lifestyles-magazine/