Hükümet kapanması

Riva DUVENYAZ Köşe Yazısı
23 Ocak 2019 Çarşamba

22 Aralık 2018 günü, ABD’de Kongre’nin iki tarafı olan temsilciler ve senatörler, bütçe konuşmalarında anlaşamadıkları için hükümet kapanmaya gitti. Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratlar, bütçede Meksika sınırı için öngörülen 5 milyar Amerikan dolarlık ek bütçeyi kabul etmedi. Pek çok elzem hizmet durdu, ücretler ödenmez oldu ve çalışan insanlar evlerine gönderildi.

Trump’a göre bu duvar sınır güvenliği için gerekli. Gerçi hâlihazırda zaten sınırın üçte biri tel örgü veya duvar ile kaplı, ancak kendisi çelikten bir duvar yaparak hem uyuşturucu trafiğini durdurmayı, hem de ülkeye kaçak giren Meksikalıları azaltarak kendi asgari ücret çalışanlarının hayat kalitesini arttırmayı hedefliyor. Asıl amacı, ilk defa bir başkan adayının seçim manifestosunda belirttiği uçuk oy toplama vaatlerini gerçekten yerine getireceğini kanıtlamak. Radikal Cumhuriyetçilere, bana oy verdiğiniz için size vaatlerimi tek tek yerine getireceğim mesajı vermek.

Bütçeye katılması reddedilen duvar, sınır korunması için zaten harcanan 1,3 milyar dolara 5 milyar ekleme talep ediyor. 2006’da yapılan ilk güvenlik tel örgüsü sayesinde ülkeye giren Meksikalı işçi sayısında bir azalma olunca rekabet azaldı ancak vasıfsız işçilerin emeğine hiç katkısı olmadı. Şimdi duvarı tamamlamak, rekabeti biraz daha düşürecek ama yılda sadece kişi başı 58 sentten bahsediyoruz. Hâlbuki bütçeye eklenen duvar kalemi her Amerikalının cebinden 15 dolar kesintiye mal olacak. Yani popülist yaklaşım tamamen göz boyama; bu bir güç gösterisinden öte değil… Çoğu aklıselim insan da bu bütçe ile çok daha teknolojik sınır güvenliği sağlanabileceğini savunuyor.

Şimdi gelelim bu tür bilek güreşi inatlaşmanın ülkelerin yararına veya zararına olduğu konusuna… Bazı övünen kaynaklar, Türkiye’de bu tür bir inatlaşmanın olamayacağını ve hizmetlerin kesintisiz süreceğini dile getiriyor. Zira bütçe Meclis’te kabul edilmezse bir yıl öncenin bütçesi enflasyona göre değerlendirilip aynen yürürlüğe sokuluyor. Bu şekilde olası bir kriz engelleniyor.

ABD’de ise bu inatlaşma eninde sonunda bitecek. Ya, a)Trump milli seferberlik ilan edip Kongre’nin yetkilerini feshedecek.

Ya da b) Kongre’deki cumhuriyetçi senatörler Trump’a karşı çıksa da Temsilcilerin bütçesini onaylamayı kabul edecek. Yani Başkan Trump veto etse bile, senato ve temsilcilerin toplam üçte ikisi oylama ile vetoyu geçersiz kılabiliyor.

Kısacası ikinci seçenekte başkan ne kadar aklını yitirse de Cumhuriyetçiler Başkan’ı yola getirecek güce sahip. İlk seçenek ise bana göre bütün liberal dünyanın aklını yitirdiğinin belirgin bir göstergesi olacağı için pek de olası görünmüyor.

Trump’ın kendi inadından vaz geçmesi için belirli şartların oluşması gerek. Örneğin havalimanlarında çalışan eğitimli personelin işini bırakması, ülkeye giren çıkan besin güvenliğinin tehlikeye girmesine neden olacak. Ve ayrıca milli güvenliği zedeleyecek internet sitelerine saldırılar olması Trump’ı geri adım atmaya itebilir.

Demokrasi sınavlardan geçiyor, ancak her şekilde güçler ayrılığı, sancılı da olsa tek adam aklından üstündür…

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün