Vayigaş - iki kralın barışı

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
12 Aralık 2018 Çarşamba

Yosef ve kardeşlerinin Mısır diyarında karşı karşıya gelmeleri dramatik bir oyunu andırır. Bu gün bu Tanrı’nın büyük planının bir parçası olarak bilinse de o zamanda kardeşler için durum aynı değildir. Mısır’ın efendisi kardeşlerden birini rehin almaktadır. Şimon artık onun elindedir. Binyamin gelmediği taktirde Şimon geri verilmeyecektir. Babaları Yaakov’un yanına giden kardeşler Yeuda sayesinde babalarını ikna ederler ve Binyamin Mısır’a gelir.

Burada bir parantez açalım. Yeuda babasını nasıl ikna eder. Yeuda “anohi eervenu miyadi tevakşenu – bana teslim et ve benden iste” sözleri ile başlayan konuşmasında Binyamin’in geri döneceğine garanti verir. Bunu sağlayamadığı durumda da “vehatati leha kol ayamim – sana karşı ebediyen suçlu olacağım” der ve gelecek dünyadaki payından vaz geçmeye hazır olduğunu bildirir. Bu babasını ikna eder. Her şey yolunda giderken bu sefer Binyamin işlemediği bir suç nedeniyle alıkonulmak istenir. Bu sırada devreye Yeuda girer. Yeuda Mısır’ın efendisi ile saygılı ama kesin konuşur. Babasının ruhunun kardeşinin ruhuna bağlı olduğunu söyler. Diğer kardeşler orada olmasına rağmen sadece Yeuda bu konuşmayı yapmaktadır. Çünkü en fazla endişeli olan Yeuda’dır. Çünkü babasına söz veren odur. Burada Tora’nın kullandığı ‘yaklaşmak’ fiili ilginçtir. Çünkü burada Tora ‘vayigaş’ demektedir. Bu sözcük açıkça bir savaş ilanıdır. Yaakov tarafından ileride ‘gur arye – genç aslan’ olarak bereketlendirilecek olan Yeuda savaşmaktan kaçınmayacağını karşısındakine bildirmektedir. 

İlkokul birinci sınıfta kuantum fiziğini veya geometrinin karmaşık şekillerini tartışamazsınız. Bunun için belli bir bilgi birikimi, eğitim ve elbette ki zaman gereklidir. Tora bütün bunlardan çok daha farklı bir öğretidir. Vayigaş peraşasının okunduğu hafta ilkokuldaki öğrenci de Yeruşalayim’deki tsadik de aynı peraşayı öğrenmeye başlar. Öğrendikleri pencereler elbette ki farklıdır ama her yaşa her seviyeye göre Tora öğrenmek mümkündür. Eğer basit seviyedeki bilgiler artık bizleri doyurmuyorsa o zaman bir ileri seviyeye geçmek mümkündür. Hatta bunu sonsuza kadar yapmak olanak dâhilindedir. Çünkü Tora’da öğrenmenin asla sonu yoktur ve her zaman ulaşılması gereken bir üst seviye vardır. Tanrı ebedidir; O’nun kitabı da ebedidir.

Şimdi olaya geri dönelim. Burada meydana gelen savaş aslında iki kralın savaşıdır. Yosef, Mısır ülkesinde kral gibidir. Firavun dışında hiç kimse ona bir şey söyleme yetkisinde değildir. Yeuda ise ailenin ve Yisrael toplumunun kralıdır. Bütün krallar Yeuda’dan gelecektir. Hatta Maşiah bile Yeuda’nın soyundandır. Şimdi iki kral arasında bir savaş vardır. Basit anlamında ifade edilenler elbette bize bir görüş kazandırmaktadır. Ama buradaki savaş iki kralın savaşıdır.

Peraşanın devamında Yaakov Mısır’a gelmeden önce Yeuda’yı önden gönderir. Burada yaygın olan görüş Yeuda’nın Goşen eyaletinde bir öğrenim evi oluşturmasıdır. Bu görüş doğrudur ama burada bir şey daha vardır. Yaakov, Yosef ile Yeuda’nın barış yapmasını istemiştir. Krallar arasında barış olduğu durumda her şey yoluna girer. Bunun için haklılıklarını savunan iki lider mutlaka barışmalıdırlar. Yaakov’un isteği üzerine önce Yeuda ve Yosef barışır. Öğrenim evi oluşturulur ve Yaakov Mısır ülkesine gelir.

Günde birçok kez söylediğimiz hatta şarkılara bile konu olan bir cümle vardır. “Ose şalom bimromav U yaase şalom alenu – yücelerde barışı sağlayan bize de barışı sağlayacaktır.” Bu cümlede geçen ‘yüceler’ aslında gökyüzünü temsil etmektedir ama gökyüzünde barış nerede sağlanmıştır? Rabiler bunun iki melek arasındaki barış olduğunu söylerler. Suyun meleği Mihael ile ateşin meleği Gavriel. Su ve ateşin bir arada olması barış içinde yaşaması imkânsızdır. Ancak Tanrı onlar arasındaki barışı tesis etmiştir. Bu iki melek arasında barış vardır. Şimdi cümle daha açıktır. Su ve ateş gibi bir araya gelmesi olanaksız olan iki maddenin melekleri arasında barışı temin eden Tanrı elbette bizlerin arasında da barışı temin edecektir. Bu cümle bu ‘remez’ düşünülerek söylendiğinde çok daha anlamlı ve güzel olacaktır. Geçmişte de böyle olmuştur. Yeuda ve Yosef barışmış birlikte bir öğrenim evi oluşturmuştur. Bu da Yisrael için barış demektir.

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün