Zaytung’u duydunuz mu? Mizahi ve ironik haberler veren, Türkiye’nin gündemine oturmuş her konuda asılsız ama ince nükteli uzun uzun haberler yayınlayan bir internet sitesi. Amerika’da The Onion adıyla yine kurgu haberler yapan bir siteden etkilenilerek başladığını okumuştum. İlk kurulduğu zaman sadece aslı olmayan haberlere yer veren Zaytung, sonradan Son Dakika, Astroloji, Spor, gibi bölümleri sitesine ekleyerek iyice inandırıcı bir haber sitesi görünümüne büründü. Siteden haberi olmayanların sitenin yaptığı yalan haberleri ciddiye aldıkları ve cevap ürettikleri sayısız durum vardır.
Zaytung’u beğeniyorum. Gazetenin basın ilkeleri: ‘Dürüst tarafsız ahlâksız haber.’ Yani doğru habercilik yapmakla ilgili en ufak bir sorumlulukları yok. Uzun uzun detaylandırılmış ciddiyet dozu gerçek haber kadar verilmiş güzel bir zekânın ürünü olan pek çok haber yayınlıyorlar. Bu siteyi beğenmemin nedeni, sadece Zaytung okuyarak Türkiye’nin gündemini keşfetmenin mümkün olması. Tamamı asılsız hatta ironi dolu bu haberler genelde gülünç denecek kadar absürd olsa da şaka kaldırmaz bir milletin evlatları olarak bize dokunanlara cevap üretmeyi borç biliyoruz. Örneğin sitenin, ‘Ateist imam görevinin başında’ adlı haber yüzünden ahlâksızlıkla suçlandığı oldu. Çelişkinin gerçek dışılığı dikkate bile alınmadı.
Ama bize dokunmayan esprilere gülebiliyoruz. Örneğin: ‘Türkiye’nin İlk ‘Yarışmacı Üretim Çiftliği’, Televizyon Sektörünün Artan Geri Zekâlı Yarışmacı İhtiyacına Yanıt Vermeyi Hedefliyor.’ manşetini görünce televizyonda karşılaştığımız yarışmacı seviyesini hepimiz yetersiz bulduğumuz için haberin içeriği bize nükteli geliyor.
Müslüm Gürses haberini Zaytung gazetesinden okuduğumda, sanatçının vefatının sosyal medyada vefattan birkaç gün öncesinden duyurulmasına kafayı takmış tek kişinin ben olmadığımı anlayıp içim aydınlandı. Zira yoğun bakımdaki bir hastanın sosyal medya tarafından ‘öldürülmesi’ sevenlerini erken bir yasa boğmuş, çelişkili açıklamalar çoğaltılarak hüzne tuhaf bir şaşkınlık eklemiştir. Zaytung’un bundan yola çıkarak kurgu bir haber yapmasını bazıları edepsizce bulmuş. Haberin en tepki çeken cümlesi şuydu: “Gürses’in Teşvikiye’deki törenlere yetiştirilmesi için doktorları tarafından gerekli tüm müdahaleler yapılmakta.” Ancak haberin içindeki ince mizah sosyal medyanın ne kadar yersiz ve gereksiz haber yaydığı ve haberin daha oluşmadan tüketildiği ile ilgili bir alaycılık içeriyordu.
Sosyal medyanın bilgi toplamak açısından faydasına itiraz edemem. Ancak kullanıcıların kendini çok bilgili göstermek ve ilgi toplamak için prematüre açıklamalar yapmalarına kızıyorum. Bu konunun Zaytung gibi bir mizah sitesinde ti’ye alınmasını çok yerinde buluyorum. Habere vesile olan sanatçının sevenlerinin buna tepki göstermesi yersiz. Her zamanki gibi, söylenmeye çalışılanın ‘özünü’ kaçırıp yüzeyine takılıveriyoruz. Özündeki mesajı tam anlatamadığı için sözleri yanlış algılanmış, kitleler tarafından infaz edilmiş onlarca örnek var ülkemizde. Yarışmacı üretme çiftliği haberine gülenler aynı zamanda ağlayabilirler de…
