Quasimodo şimdi öldü

Tam çarşamba günü baskısı için haberi yazmaya oturmuştum, Notre-Dame için TV’ler canlı yayına geçmeye başladı ve Esmeralda bütün ekonomi, iş, piyasa haberlerinin önüne geçti. Malum öncelikle aşk geliyor, sevgi para ile ölçülemez.

Cüneyt DİRİCAN Ekonomi
17 Nisan 2019 Çarşamba

Peki ya sanat, tarih, kültür, insanlığa ait değerler ve tabii hangi semavi dinden olursa olsun, inanç? Sanat eserleri bugün yatırım amaçlı olarak alınıp satılsa da maddi değerinden çok manevi değerine sahip olmak için para bir araç olarak kullanılıyor. Peki, Victor Hugo’nun meşhur eseri ‘Notre Dame de Paris’? Hangi sigorta poliçesi, hangi banka kredisi yanan bir kültürel mirası ve daha ötesi semavi dinin önemli mekanlarından birini yerine koyabilir. Yeni Zelanda’daki terörle sarsılan insanlık, bugün Notre-Dame ile yine ortak değerlerin yaşadığı acı hasarı deneyimliyor. Aynı gün Kudüs’teki Mervan Camii yangını kötü bir tesadüf olarak her şeyden önce insan olduğumuzu hatırlatıyor. Notre-Dame Katedralinin değerini bir inanç merkezi olarak da insani değerler açısından da ölçmek zor. Örneğin, orada düğünü gerçekleşen bir çift, orada hatıra fotoğrafı çektiren bir turist, Quasimodo’nun aşkını içselleştiren bir romantik, Garou’nun ‘Belle’ performansı, Notre Dame’ın Kamburu’nun yazarı Victor Hugo’nun Sefiller romanındaki sokak çocuğu Gavroche’un Fransız İhtilalinde barikatlardan düşerken ‘demokrasiye’ yaptığı o meşhur dizelerle atıf: “Yere düştüm, buna sebep Voltaire; burnum çayda(suda), bu(na) sebep ise Rousseau’nun yanlışı.”

Ve tabii 13 Mayıs 1958’den Nazım’ın dizeleri: “Henüz vakit varken, gülüm; Paris yanıp yıkılmadan; henüz vakit varken, gülüm; yüreğim dalındayken henüz; ben bir gece, şu Mayıs gecelerinden biri; Volter Rıhtımında dayayıp seni duvara; öpmeliyim ağzından; sonra dönüp yüzümüzü Notrdam’a; çiçeğini seyretmeliyiz onun; birden bana sarılmalısın, gülüm; korkudan, hayretten, sevinçten ve de sessiz sessiz ağlamalısın; yıldızlar da çisemeli; incecikten bir yağmurla karışarak…”

Şirket değerleme yöntemleri arasında indirgenmiş nakit akımları, piyasa değeri/defter değeri, menkul kıymet fiyatlama modeli, fiyat kazanç oranı yöntemi, çarpan değeri (FAVÖK/EBITDA) gibi birçok yöntem bulunuyor. Start-up firmaların ise henüz bir gerçekleşen mali değeri olmadığı içinse karşılaştırma veya venture capital yöntemi gibi yöntemler bulunuyor. Ancak burada bahsettiğimiz bir kültürel miras, bir tarih, fakat bir şirket değil. Sanat eserleri ve müzeler için farklı sigorta türleri bulunuyor. Koleksiyonların sigortası, müze binası ve içeriğinin sigortası, sanat suçlarına karşı sigorta gibi özel sigortalar veya devlet tazminat sistemi uygulamaları. Mesela Türkiye’de vakıflara ait eserler sigortalı. Ancak sigorta değerinin tespiti için gereken uzmanlığın yanında sigortalanan değer olarak bakılsa dahi poliçe üzerinde yazan tutar gerçek anlamdaki maddi değerini yansıtmıyor, çünkü değerin iki katını da verseniz yerine koymanız imkânsız. Mesela Monet’in 8 milyon sterlinlik tablosuna yapılan 2012 yılındaki saldırı bunun bir örneği. 7 Kasım 2018’de ABD ekonomisi ve FED’i konu eden haberimizde ‘Notre Dame de FED’ diye atıf yaptığımız Esmeralda ve benzerleri için durum bu.

Sonuç olarak, 1163 yılında Gotik mimari ile inşaatı başlayan ve 170 yıl sonra tamamlanabilen, 13 tonluk Emmanuel isimli en büyük çanı ile bir UNESCO mirası katedralin değeri sadece Fransa’ya veya Hristiyanlığa değil, insanlığa ait bir değer olarak karşımızda duruyor. Umarız haberlerdeki gibi sadece çatısı yanmış ve ana bina kurtarılmıştır. Yoksa Quasimodo ve gerçek aşk şimdi gerçekten ölmüş sayılır.

 

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün