30 Kasım’da Birleşmiş Milletler Genel Konseyi (UNGA) son toplantısında yapılan ve altı İsrail karşıtı önergenin sunulduğu oylamada, ezici çoğunluk İsrail’in Kudüs ile bağını reddeden önergeleri onayladı. Oylama sonucu 151 evet, altı hayır ve dokuz çekimser oy şeklinde gerçekleşti.
Oylama tam da Trump yönetiminin aktif olarak ABD’nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma planları yaptığı dedikodularının üstüne yapıldı. ABD Sözcüsü Heather Nauert konuyla ilgili, “Başkan bu konuyu ciddi şekilde değerlendirmekte olduğunu bildirmiştir. Bizler de bu konuya özen göstermekteyiz” dedi.
New York’taki toplantıya katılan Birleşmiş Milletler üyesi 193 ülkeden sadece altısı, Kanada, Marshall Adaları, Mikronezya, Nauru, İsrail ve ABD, İsrail ile Kudüs bağını destekler oy kullandılar.
Önergede, ‘İşgalci güç olan İsrail tarafından, kanunlarını, yetki alanlarını ve yönetimini Kudüs’te baskıyla uygulama amacıyla yapılan tüm hareketler yasadışı, dolayısı ile hükümsüz ve tamamen geçersizdir’ sözleri kullanıldı.
Bu sözlerin 2015 ve 2016 yıllarında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültürel Kurumları (UNESCO) tarafından gerçekleştirilen toplantılarda onaylanan önergelerle tutarlı oldukları, aynı oralardaki gibi ‘Tapınak Tepesi’ adının kullanılmasından kaçınıldığı ve bunun yerine bölgenin Arapça adı olan ‘Harem el-Şerif’ adının kullanıldığı bildirildi.
UNGA’nın Kudüs önergesinde, ‘Kudüs’te bulunan, Harem el-Şerif’in de dahil olduğu kutsal alanlardaki tarihi statükoya hem lafta hem de uygulamada saygı gösterilmesi’ çağrısı yapıldı.
UNESCO oylamaları daha küçük komiteler içinde gerçekleştirilip tüm temsilcilerin fikirlerini beyan edebilecekleri bir ortam sunmadığından, bu imkanı veren UNGA toplantıları gibi tam anlamıyla tüm BM üyelerinden toplanmış fikirlerden oluşan global bir ölçü olarak kabul görmüyor.
Ayrıca, özellikle Avrupa Birliği(AB) ülkeleri arasından İsrail’i destekleyenlerin oylama tercihleri de, New York’ta farklılık gösterebiliyor. UNESCO veya Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinde İsrail karşıtı oy kullanmamaya özen gösteren bazı ülkeler UNGA’da bu tip önergelere destek verebiliyorlar.
Perşembe günü oylamaya katılan ve daha önce UNESCO toplantısında aynı önergeye itiraz etmiş ya da çekimser kalmış tüm Avrupa Birliği ülkeleri, İsrail karşıtı oy kullanarak Kudüs önergesine destek verdiler. Diğer yandan oylama sonrası UNGA’ya bir bildiri yollayan AB, bu tip önergelerde kullanılan dil yumuşatılmadığı takdirde bir sonraki oylamada duruşunu değiştirebileceği uyarısında bulundu.
Kısa zaman önce BM’de İsrail’e verdiği destekten dolayı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun övgüyle söz ettiği Meksika da, Kudüs önergesinde bu kez İsrail karşıtı oy kullandı.
Toplantıdaki İsrail temsilcisi, önergede Kudüs’ün en kutsal yeri olan ‘Tapınak Tepesi’nin adının geçmemesini kasti bulduğunu ve bunun, Filistinlilerin ‘Tapınak Tepesi’ ile Yahudi ve Hristiyan ilişkisini tanımamalarının bir başka örneği olduğunu söyledi.
ABD önerge için olumsuz oy kullandı. ABD temsilcisi, değişim için destek olunacağı yönünde sözler verilmesine rağmen BM üyelerinin halen İsrail’i yalnız bırakmalarının hayal kırıklığı yarattığını dile getirdi. Temsilci sadece geçtiğimiz sene içerisinde BM üyelerinin İsrail karşıtı tam 18 önergeyi onayladıklarını ekledi.
