Una memoria de una sorvivente del Holokosto,
Francine Christophe


Francine Christophe fue deportada kon su madre al kampo de Bergen-Belsen en el anyo1944.

Dora NİYEGO Judeo-Espanyol
7 Ekim 2015 Çarşamba

Duspues ke fueron liberados al anyo suivante, eya kontuneyo a kontar sus eksperiensas, sus rekuerdos, sovre todo, a las muevas jenerasiones.


‘’Nasí el 28 de ogosto del anyo 1933. 1933 fue el anyo ke Hitler se izo primer ministro. Deviya de meterme la estreya enriva de mis vistimientas, komo todos los judíos.  


Teniya onze anyos kuando mos deportaron al kampo Bergen-Belsen. A los ijos de los prisonieros de gerra, mos permitieron de trayer dos u tres objektos allado. Una mujer trusho shokola por su ijo, una otra un poko de asukar, una tresera un punyado de aroz.


Mi madre me aviya aparejado dos pedasikos de shokola. Me disho: ''Vamos a guadrar esto por un díya ke no te vas a sintir buena i vas a tener menester de ayuda. Akel diya te va dar esta shokola, i te vas a sintir mijor ".


Una de las mujeres ke estavan kon mozotros, estava prenyada. No se estava entendiyendo porke era muy flaka. El diya ke iva parir, mi madre la yevo al ospital del kampo porke eya era el shef de las barakas. Antes de irsen, mi madre me disho: 'Te estas akodrando de la shokola ke guadri por ti?' 'Sí, mama'. ‘Komo te estas sintiendo?' 'Esto buena'. 'Si estas buena, kero yevar esta shokola por la prenyada ke va parir oy. Parir aki va ser difísil por eya. Si le do la shokola, puede ser ke le ayuda un poko’. 'Sí mamá, yevate la shokola'.

 

El bebe nasio. Una koza chikitika i muy flaka! La trusheron a las barakas. El bebe nunka yoro. Nunka. No se kesho de nada.. Sesh meses duspues, todos fuimos liberados. Kuando le kitaron las fashas, el bebe empeso a gritar. Akel diya fue el diya ke nasio. Lo yevimos a Fransia. Una koza chika sesh mezes!

Unos kuantos anyos antes, mi ija me demando: 'Mama, si entre los deportados aviya psikologos o psikiiatros, kuando vinitesh atras iva ser mas fasil por vozotros'. "Seguro ke iva ser mas fasil, ma no teniyamos. Ma esto me dio una idea. Vamos a dar una konferensia enriva de esta tema ".


Si los sorvivientes de los kampos de konsantrasion teniyan konsejeron en el anyo 1945, kualo puediya afitar?

 

Muncha djente asistieron a la konferensia. Sorvivientes ayedados, istorianos i munchos psikologos, psikiatros, psikoterapistos. Estuvo muy interesante! Salyo munchas ideas. Duspues, una mujer alevanto el dedo i disho ke kere avlar: "Yo bivo en Marsey. So psikiatra. Antes de tomar la palavra, tengo de dar una koza a Francine Christophe ' disho. Metio la mano en la  aldikera, i kito un pedaso de shokola. ‘Yo so akel bebe’ me disho.