Yom Yeruşalayim

Yom Yeruşalayim, 1967 yılında Yeruşalayim’in yeniden birleştiği gün olan 28 İyar gününde kutlanır. 7 Haziran 1967 yılında gerçekleşen 6 Gün Savaşı’nda kentin eski bölümü ele geçirildiğinde, Yeruşalayim yeniden eski bütünlüğüne kavuşturulmuştu. Bugün, İbrani takvimine göre her yıl 28 İyar, kutlanan yeni bir ulusal bayramdır.

Sara YANAROCAK Kavram
1 Haziran 2011 Çarşamba

   1948 yılında kurulan İsrail Devleti, kurulduktan hemen sonra etrafındaki komşu Arap ülkelerinin saldırısına uğradı, ardından İsrail’in Bağımsızlık Savaşı başladı. Bu savaşın sonunda Yeruşalayim, Birleşmiş Milletler kararı ile ikiye bölündü. İsrail’e modern şehrin tümü, Ürdün’e ise şehrin doğu kesimi ve Eski Şehir verilmişti. Eski Şehir hem stratejik hem de dini nedenlerle son derece büyük önem taşıdığından, bu Yahudi halkı için neredeyse sağ kolunu yitirmek kadar önemliydi. Elbette ki dini önem açısından Yahudiler için Tapınak Dağı ve Batı Duvarı (Kotel haMaaravi) önemliyken, Müslümanlar için Ömer ve El Aksa Camileri, Hristiyanlar içinse Holy Sepulchre Kilisesi önem taşıyordu.

7 Haziran 1967 tarihinde, süregelmekte olan 6 Gün Savaşı’nın üçüncü gününde, İsrail Ordusu Eski Şehir’e girerek orayı fethetti. Bunun sonucunda ise şehir tekrar eski bütünlüğüne kavuştu. Yahudi dini takvimine göre bu olay 28 İyar 5727 yılında oldu. O tarihten bu yana da her yıl 28 İyar günü İsrail’de Yom Yeruşalayim olarak kutlanır. Bu yıl bu tarih 1 Haziran günü olarak tespit edildi.

 

20. YÜZYILIN YENİ ANMA VE KUTLAMA GÜNLERİ

20. yüzyılda dört özel anma ve kutlama tarihi, İbrani takviminde yerini almış ve gerekli önemi sağlamıştır. Bunlar Yom Aşoa (Holokost Anma Günü), Yom Azikaron (Şehitleri Anma Günü), Yom Atsmaut (Bağımsızlık Günü) ve Yom Yeruşalayim’dir. (Yeruşalayim Günü). Bu tarih Şavuot Bayramı’nda tam bir hafta öncesine gelir. 1967 yılında gerçekleşen bu birleşme, binlerce yıl sonra şehrin yeniden eski hale gelmesini ve Yahudilerin dini başkentinin tekrar aslına dönmesini de simgeler. David haMeleh’in kurduğu Yahudi başkenti, binlerce yıl önce Eski Şehir’de bulunan Bet haMikdaş’ın yıkılmasıyla birlikte başlayan sürgünler, geriye dönüş, 2. Bet Amigdaş’ın M.S. 70 yılında yeniden yok edilmesiyle bu kez 2000 yıl sürecek olan sürgün ve ızdırap süreci 1948 yılında kurulan İsrail Devleti ile son bulmuş, ancak bu tarihten tam 19 yıl sonra şehir gerçek esenliğine kavuşmuştu. Yeruşalayim, Yahudi dininin ve geleneğinin tek başkentidir. Yahudi, ibadetini ederken yüzünü Yeruşalayim yönüne çevirir ve tüm dualarının içindeki terennüm edilen kutsal kenti Yeruşalayimdir.

 

KUTLAMA TÖRENLERİ

Yom Yeruşalayim kutlamasının en özel ve en önemli olanı şehir sınırları içinde yapılan kutlama törenidir. Yeruşalayim’de binlerce kişi önce şehrin çevresinden geçit resmi töreni yaparlar, ardından Eski Şehir’in surlarını kapılarından içine girerler. Yürüyüş, Batı Duvarı’nın önünde son bulur. Burası şehrin en kutsal yeridir. Yahudi aleminin yüreği burada atar. Önce duvarın önünde Tanrı’ya şükran duaları okunduktan sonra, çeşitli konuşmalar yapılır, daha sonra konserler verilir. Şehir halkı el ele mutlulukla dans eder.  Yom Yeruşalayim tüm Yahudi halkı için ulusal bir mucize ve kahramanlık günüdür.