JANUSZ KORCZAK ile yetim çocuklar Yad Vaşem’de anıldı

Janusz Korczak ile himayesindeki yetim çocuklar, Varşova Gettosu’ndan Treblinka Kampı’na gönderilişlerinin 68. yılında Yad Vaşem Holokost Müzesi’nde anıldılar

Nelly BAROKAS Kültür
11 Ağustos 2010 Çarşamba

Janusz Korczak’ın Varşova’daki yetimhanesinde bulunmuş Holokost Kurtulanı Yitzhak Balfour, Korczak derneği üyeleri ve 70 kişilik bir gençlik grubu, Yad Vaşem’de Janusz Korczak meydanında düzenlenen törene katıldılar.

Janusz Korczak, Polonyalı doktor, yazar ve eğitmen Henryk Goldszmit’in takma adıydı. Varşova’da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğan Korczak, tüm yaşamını çocuklara, özellikle yetim çocuklara vakfetmişti. O çocuklara her zaman önem verilmesi ve saygı gösterilmesi gerektiği inancını taşır, yaşamını da bu inancı doğrultusunda sürdürür, kitaplarında bu tezi savunurdu. O çocuklar hakkında kitaplar yazan, radyo programları yapan girişimci bir kişiydi.

1912 yılında Korczak, Varşova’daki Yahudi yetimhanesinin müdürü oldu. 1939’da İkinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde Korczak Alman işgaline karşı çıkanlar arasında yer aldı. Kent Yahudileri gettoya kapatılmaya devam ederken o çocuklarını yetimhanede tutmak için direndi. Polonyalı dostlarının onu güvenli bir yerde gizleme tekliflerine rağmen Janusz Korczak çocukları terk etmeyi reddetti.

1909 yılında yetimhanede Korczak ile çalışmaya başlayan Stefania Wilczynska, Polonya’da doğmuş eğitimini Belçika Liege Üniversitesi’nde görmüştü. Stefania 1935’te göç ettiği İsrail topraklarında, Ein Harod Kibbutzu’nda 1935’e dek kaldı. Nazi işgali ile birlikte Polonya’ya geri döndü. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Korczak ile Stefania Wilczynska yetimhanede 150 çocuğu barındırmaktaydılar. Ancak bir süre sonra Dr. Korczak ve yetimlerle birlikte Stefania Wilczynska da Varşova Gettosu’na gönderildi.

1942’nin Ağustos ayında, insanların gettodan dalgalar halinde kamplara gönderildiği iki aylık süreçte Naziler Korczak, Wilczynska ve yetimhaneden 200 çocuğu kamplara göndermek üzere kıskaca aldılar. Önde Janusz Korczak çocuklar düzgün bir sıra halinde Umschlagplatz’da ilerlediler. O ve Stefania, o kötü sona dek çocukları bırakmadılar. Korczak, Wilczynska ve çocuklar, öldürüldükleri Treblinka’ye gönderildiler.