Şimon Peres Bundestag’da/ “BİR DAHA ASLA”

Nelly BAROKAS Kültür
3 Şubat 2010 Çarşamba

Uluslararası Holokostu Anma Günü vesilesi ile Almanya Parlamentosu’nda yaptığı tarihi konuşmada İsrail Devlet Başkanı, İran’ın nükleer programına vurgu yaparak geçmiş ve gelecekteki tehlikelerden bahsetti.

Diğer yeteneklerinin yanı sıra iyi bir hatip olarak bilinen Şimon Peres’in dakikalarca ayakta alkışlanan konuşmasından bazı alıntıları aktarıyoruz.

“Binlerce yıldır sürdürdüğümüz Yahudi geleneğinde ölmüş olan babaları, anneleri, kız ve erkek kardeşleri anmak üzere okunan Aramca bir dua vardır. Çocukları ellerinden çekip alınan annelerin, çocuklarının gaz odalarına itilerek götürülmesine ve bir duman olarak krematoryumlardan çıkmasına dehşetle tanık olan babaların bu eski duayı söyleyecek zamanları olmamıştı. Bu vesile ile bu duayı şimdi, burada, Yahudi ulusu adına, küle dönüştürülen altı milyon Yahudi anısına okumak istiyorum.”

İsrail Devlet Başkanı kipasını takarak Kadiş Duası’nın bir bölümünü okudu. Büyükbabası Rabbi Zvi Melzer’den bahsederken Peres şöyle konuştu: “O benim rehberim ve mentorumdu. Bana Tora’yı öğreten kişiydi. Onu beyaz sakalı, koyu kahve gözleri, talitine sarılmış, doğduğum Belarus’un Vishniev kentinin sinagogunda dua ederken anımsıyorum. Kipur’da Yaradan’ın kimin yaşayıp kimin öleceğini belirlediğine inandığımız saat ve dakikalarında, Kol Nidrei’yi söyleyen sesi hala kulaklarımda yankılanıyor. 11 yaşında bir çocukken yaşadığım şehirden Eretz İsrael’e doğru uzun bir yolculuğa çıkmaya hazırlandığım tren istasyonunda onu anımsıyorum. Son sözcüklerini ve ağzından çıkan ‘Oğlum, her zaman Yahudi olarak kal’  emrini anımsıyorum. Tren harekete geçti, yola koyuldu. Tamamen görünmez oluncaya dek büyükbabama bakmaya devam ettim. Onu son görüşüm oldu. Naziler Vishniev’e geldiklerinde Yahudi cemaati mensuplarının sinagogda toplanması emrini verdiler. Büyükbabam ailesi ile birlikte, benim bir çocuk olarak sarındığım yine aynı talitine sarınmış, en başta sinagoga doğru yürüdü. Kapılar dışarıdan kilitlendi. Ve o Yahudi cemaatinden geriye korlar kaldı. Hiç biri hayatta kalamadı.”

“Bugün kendime şu soruyu soruyorum: Avrupa Yahudiliği onları nasıl anımsamamızı isterdi? Sadece fırınlardan yükselen bir duman olarak mı? Yoksa Holokost’tan önceki yaşamlarını mı anımsamamızı isterlerdi? Eğer milyonlarca Avrupa Yahudiliğinin kolektif bir sesi varsa, bu ses bize ileriye bakmamız gerektiğini söyleyecekti. Kurbanların ulaşabilecekleri ancak ulaşamadıkları yerlere gelmeyi… Yok edildiği için yitirilenden yeniyi yaratmayı…”

Şimon Peres, Yahudilerin üniversitelere kabul edildiklerinde insanlığa ve çağdaşlaşmaya katkıda bulunmuş Albert Einstein, Sigmund Freud, Martin Buber, Karl Marx, Herman Cohen, Hannah Arendt, Heinrich Heine, Moshe Mendelson, Rosa Luxemburg, Walther Rathenau, Stefan Zweig  ve Walter Benjamin gibi kişiler yetiştirdiğine değindi.

Konuşmasında İran sorununa doğrudan değinen Peres; “Bir Daha Asla” sözlerine vurgu yaparak “ırkçı doktrinlere, üstünlük akımlarına hayır” çağrısında bulundu.

Peres, “Yeni bir tarihin oluşumuna katkıda bulunabilecek kişiler olduğunuza inanıyorum. İsrail’e yönelik tehditler barışa ulaşma arzumuzu kalbimizden silemez. Barışın ulaşılabilir olduğuna inanıyorum. Burada sizin karşınızda aydınlık ve insanların hemcinslerine insan gibi davrandığı bir dünyaya erişmek için katkıda bulunmaya çalışan bir ulusun bir ferdi olarak bulunmaktayım. Uluslararası Holokostu Anma Günü, bir paylaşım ve düşünme günüdür. Konuşmama ‘Kadiş’ ile başladım, ‘Hatikva’ ile son vereceğim” dedikten sonra sözcük anlamı “Umut” olan İsrail milli marşından bir dize okudu.