Leh Leha - Şablon

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
6 Kasım 2019 Çarşamba

Leh Leha peraşası ismi olsun içeriği olsun Rabilerin açıklamaları olmadan anlaşılması zor bir bölümdür. Daha hemen başında peraşamızın ismi olan ‘Leh Leha’ Avraam’ın evinden ayrılıp başka topraklara gitmesine ilişkin emrin neden sadece ‘git’ değil de ‘leh leha’ şeklinde verildiği sorgulanır.

Baal Aturim bu konuda iki açıklama ortaya koyar. İlk açıklamaya göre ‘leh leha’ sözcüklerinin sayısal değeri yüz sayısına denk gelir. İlk açıklaması Avraam’ın Tanrısal bereketlendirmelerinin sonucunu yüz yaşına gelinceye kadar tam olarak göremeyeceği yönündedir. Gerçekten de yüz yaşında sahip olduğu Yitshak sayesinde bereketlendirmeler zirve yapmıştır.

Rabiler bu emrin Avraam için testlerin başlangıcı olduğunu öğretirler. Tanrı Avraam’ı on teste tabi tutmuş ve atamız hepsinden başarıyla geçmiştir. Ancak Tanrı’nın Avraam’a bu emirle bir söz verdiği de açıktır. Tanrı Avraam’ın büyük bir üne kavuşacağını, çocuk ve maddiyat sahibi olacağını vadetmektedir ve bunun neresinin ‘test’ olduğunu anlamak kolay değildir.

Diğer testlere baktığımız zaman Avraam’ın kendisini yanan bir ateşin içine atarak feda etmesi oldukça büyük bir testtir. Burada Avraam Tanrı adına hayatını feda etmektedir. Hâlbuki evinden ayrılma testi yani bu haftanın peraşası diğer testlere oranla daha zor bir test olarak kabul edilmektedir.

Aslında Yahudiler tarih boyunca Avraam gibi ‘anlık’ testlere tabi olmuşlar, inançları ile ilgili bu sınavlardan başarıyla çıkmışlardır. Ancak ‘açık uçlu’ olan sınavlar gün be gün daha zorlaşarak devam eder.

Tanrı Avraam’a Kenaan topraklarına gitmesini emreder ancak bu topraklarda kıtlık vardır. Bunun üzerine Avraam Mısır’a gider ve orada eşinin Paro tarafından alıkonulduğu bir sınava daha tabi olur. Avraam bu süre boyunca her gün başka bir sorunla baş etmek zorunda kalır. Bu sınav yaşamın tümüne dağıtılmış bir halde Avraam’ın önündedir. Hayatını fedakârlıkla devam ettirmek, fedakârlık gösterip hayatını feda etmekten daha zordur. Mesilat Yeşarim bizlerin de her gün sınavlara tabi olduğumuzu öğretir. Bu yüzleştiğimiz sınavlar kolay değildir ve büyük insanlar sadece anlık sınavları değil her gün devam eden sürekli sınavlarda dahi başarı gösterirler.

RaMBaN ataların toplum açısından çok özel olduklarını söyler. Çünkü onların yaptıkları ve yaşadıkları bizim yaşamımızın bir prototipi gibidir. “Maase avot siman labanim” ilkesi ataların yaptıklarının ve yaşadıklarının bizler için bir işaret olduğunu söyler. Sözgelimi Avraam, Erets Yisrael’e geldiğinde ‘Ay’ şehrinde bulunur. Avraam aslında burada gelecekte Yeoşua zamanında Ay şehrindeki yenilgi ve sonra gelen başarı için dua etmektedir. Avraam’ın Mısır seyahati gelecekteki Mısır esareti ile benzerlik gösterir. Paro’nun Sara’yı istemesi ve alıkoyması Bene Yisrael’in kölelik dönemine, Avraam’ın orayı büyük bir varlıkla terk etmesi büyük bir varlıkla Mısır çıkışına işaret etmektedir.

Avraam ve diğer atalar Bene Yisrael için bir ‘şablon’ tertip etmişlerdir. Onların hayatlarını dikkatlice öğrenmek gelecekteki sınavlarımızda başarılı olmamızı kolaylaştıracaktır.

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün