El Schındler de İran

Dora NİYEGO Köşe Yazısı
3 Mayıs 2012 Perşembe

 Abdol Hossein Sardari, el diplomat irani de Paris en el tiempo del Holokosto, salvo los judios iranis, konvensiendo los almanes ke los judios iranis no eran de la rasa semit.  Sardari empleyo el estudio de un sientifiko irani, i los izo kreer a los almanes ke estos judios eran de la rasa aryan, komo lo son los almanes.

Un fonksionario irani ke salve judios en riskando su vida?  Oy, mos esta viniendo difisil de kreer este senario.

Konosido komo ‘El Schindler de İran’, Sardari salvo miles de judios de la muerte, en empleyando ‘la ideolojiya de los Nazis’.

En los anyos 1940’s, kuando los Nazis empesaron a aplikar aksiones anti-judias en la Fransia okupada, Sardari izo su mision de protejar los iranis en esta rejion.

Empleyando la ideolojia de los almanes, los konvensio ke los judios iranis no tenian dinguna relasion kon los judios evropeanos, i ke las leyes rasial del Reich no deven de ser aplikadas por eyos.

El eskridor del livro ‘İn the Lion’s Shadow’ (una biografia de Sardari), Foriborz Mokhtari, esta diziendo ke Sardari reusho a trompar los almanes kon sus proprio djugo.

Sardari, kon su formasion de avokato, bushko kaminos para konvenser los almanes. Esta ‘teoria rasial’ ke Sardari topo, lo inyervo a Eichmann, ma Sardari defendio esta ley tanto bueno ke, le kedo las manos atadas de Eichmann.

Es ke Sardari se estava kreendo en esta ‘teori rasial’? En realidad, esta teoria no lo enteresava del todo. Su mision era de savlar todos los iranis, kualsiker seygan sus relijiones.

Sardari reusho a realizar su plano. Kuando los judios iranis fueron forsados a meter la estreya amariya enriva de sus brasos, Sardari dio una direktiva diziendo ke los judios iranis deven de ser konsiderados afuera de esta ley.

Sardari les prokuro a los judios 500 a 1000 pasaportos iranis. Estos pasaportos salvaron 2000 a 3000 vidas, porke kada pasaporto estava pasando por una famiya.

Por eskrivir su livro ‘İn the Lion’s Shadow’, Mokhtari avlo kon judios ke, grasias a Sardari, salvaron de la muerte. Segun estos sorviventes, la primera preokupasion de Sardari fue de prokurar pasaportos emprimero por los judios iranis, mezmo por los judios ke estavan kazados kon non-iranis.

Kuando la politika troko, el governo irani ordono Sardari de salir imediatamente de Paris, i de tornar a İran. Sardari ensistio de estarse en Fransia. El governo irani le korto la mezada. Sardari kedo sin paras,  ma kontinuo a savlar a los judios.

En el anyo1978, tres anyos antes ke se muera, kuando estava en egzilo en Londra, Yad Vashem le demando sovre sus aktividades en el tiempo de la gerra. Sardari respondio ke su dover era de savlar a todos los iranis.

El Sentro Wiesental en Los Angeles, i otras enstitusiones judias lo onoraron por sus aktividades korajozas. Yad Vashem no lo metio en su lista de ‘los 23.000 Djustos entre las Nasiones Unidas’, porke las otoridades se estan kreendo ke Sardari no risko su vida para savlar a los judios.

Mokhtari esta esperando ke Yad Vashem va ajutar el nombre de Sardani a esta lista, duspues ke vana meldar el livro ‘İn the Lion’s Shadow’, i vana ver komo Sardari kontinuo a estarse en el teritorio enemigo, para savlar a los judios iranis, mezmo duspues ke el governo irani le ordono de tornar atras.