10-11 Ekim: SİMHAT TORA - TORA’NIN SEVİNCİ

Sukot’tan başlayarak dokuzuncu güne denk gelen, ayrı bir bayram olan Simhat Tora, bu yıl 10 Ekim Cumartesi akşamı ve 11 Ekim Pazar günü kutlanıyor.

Nazlı DOENYAS Köşe Yazısı
9 Ekim 2020 Cuma

İbranice Simha kelimesi mutluluk olarak çevrilir. R.Samson Rafael Hirsch, bunun nasıl bir mutluluk olduğunu sorgular ve cevabının Sameah-mutluluk kelimesinin kendisinde bulabileceğimizi açıklar. Sameah kelimesinin, gelişme, büyüme anlamına gelen Tsameah kelimesiyle benzerliğine dikkat çeken Hirsch, mutluluk halinin ancak gelişme, büyüme, ilerleme sonucu elde edildiğini açıklar.

Sina'da Tanrı tarafından Moşe Rabenu’ya aktarılan Tora, çağlar boyunca dünyanın en büyük düşünürleri tarafından tartışılmaya devam eden, hayat, anlamı, amaçları, yaşam yolları, ilişkilerde davranış şekilleri, kısaca hayata dair her şey hakkında başvurulabilecek sonsuz bir bilgi kaynağıdır. Geniş içeriği nedeniyle bir insan ömrü Tora’nın tüm öğretilerini tam anlamıyla öğrenmeye yeterli değildir. Bununla beraber Tora, yapısı itibariyle, farklı seviyelerde derinlemesine araştırma yapabilmemize ve çalışmamızı bu seviyede tamamlayabilmemize olanak sağlar. İlgi çekici, düşündürücü, bazen de zorlayıcı yapısıyla Tora öğretileri merakımızı sürekli canlı tutarak, hep daha fazlasını öğrenmeye teşvik ederek, ömür boyu ilerlememizi, büyümemizi ve gelişmemizi sağlar, bu da mutluluk-Simha kaynağı olur.

Simhat Tora’da, Tora okunuşunun yıllık döngüsü tamamlandığı zaman, Tora’nın bir seviyesini daha anlamış oluruz ve artık bir üst, sonra bir üst, daha sonra bir üst seviyesini anlamaya hazır hale geliriz. Tora’yı, artık daha ileri düzey bir anlayışla okuyup öğrenebilme imkânının heyecanı ve mutluluğu yaşanır.

SEFER TORA-Biliyor muyuz?

• Bugün sinagoglarımızda okuduğumuz Sefer Tora’lar, 3333 yıl önce Moşe Rabenu tarafından yazılmış ilk Tora ile tamamen aynı şekilde yazılmıştır.

• Tora rulosu, Sofer adı verilen, bu iş için özel eğitilmiş bir kişi tarafından yazılmalıdır. Bir Tora rulosunun tamamını yazmak yaklaşık bir yıl sürer ve hepsi elle, özel olarak hazırlanan mürekkeple yazılır.

• Bir Tora rulosunda harflerin kombinasyonları ile beraber 600.000 harf vardır. Bu 600.000 harf, Mısır’dan çıkan 600.000 neşamayı temsil eder. Tek bir harfin bile eksik olması bütün Tora rulosunu geçersiz kılar. Bu da, 600.000 neşamadan her bir tanesinin Yahudi halkı için ne kadar değerli, önemli ve vazgeçilmez olduğunu, tek birinin bile eksik olması halinde tam olamayacağımızı simgeler.

• Tek bir eksik veya şekli bozuk harf bile tüm Sefer Tora’yı geçersiz kılar.

• Tora rulosundaki harflere yakından bakıldığında, harflerin çok süslü olduğu fark edilir. Bazı harflerin üzerinde taçlar vardır ve İbranice ‘Het’ harfi birbiriyle örtüşen iki ‘Zayin’ harfinden oluşur.

Normal bir haftada bir Sefer Tora kullanıyoruz, ancak Yom Tov'da, Şabat Roş Hodeş’te ve özel Şabat’larda iki hatta üç Sefer Tora kullanıyoruz.

KISA KISA SİMHAT TORA

İsmi: Simhat Tora-Tora’nın Sevinci anlamına gelir.

Ne yapılır? Simhat Tora’da, 54 peraşadan oluşan bir yıllık döngü tamamlanır ve hiç ara vermeden Bereşit Kitabının ilk peraşası okunarak yeni döngüye başlanılır.

Simhat Tora’daki damatlar: Tora’nın son bölümü, Vezot Aberaha’yı okumak üzere çağrılan kişi: Hatan Mesayem-Tamamlayan Damat veya Hatan Tora-Tora’nın Damadı adıyla anılır. Tora’nın ilk bölümü, Bereşit’i okumak üzere çağrılan kişi-Hatan Bereşit-Başlangıç Damadı, ikisinin arasında çağrılan da Hatan Meona olarak adlandırılır.

Sinagogda Simhat Tora kutlamaları: Bu sene 10 Ekim Cumartesi akşamı ve 11 Ekim Pazar sabahı yapılan kutlamalarda, sinagogdaki bütün Sefer Tora’lar çıkarılır, Teva’nın etrafında yedi tur atılır, İsraioğulları’nın yedi lideri Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, David ve Şlomo’nun hatırına bizleri hatırlaması için Tanrı’ya dua edilir. Sefer Tora’lar omuzlarda taşınır, sinagogun içinde dolaştırılır, şarkılar söylenir, bayram coşku ve neşeyle kutlanır.

Bayram mumları: Simhat Tora şerefine mumlar, 10 Ekim Cumartesi akşamı, Yom Tov olduğu için önceden yakılmış bir ateşten faydalanarak yakılır: “Baruh Ata Ad. Elo-enu Meleh Aolam Aşer Kideşanu Bemitsvotav Vetsivanu Leadlik Ner Şel Yom Tov/ Bizleri mitsvaları ile kutsayan ve bizlere Yom Tov mumlarını yakma mitsvasını veren Evren’in Efendisi Sen Tanrı’mız Mübareksin.”

Her erkeğin Tora’ya çağrılması: 11 Ekim Pazar sabah duasında sinagogdaki her erkek, Tora okunuşuna çağrılır.

 

Sukot - Şemini Atseret - Simhat Tora Felsefesi, Videolar http://www.sevivon.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=25&Itemid=106

Önemli Not: Yazıda kısa bir özet olarak verilmiş olan bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla Every Person’s Guide to Sukkot,Shemini Atzeret and Simchat Torah, Succos-It’s Significance,Laws and Prayers; Twerski on Machzor,A Spiritual Guide to the High Holidays, The Hoshana Prayers, Gateway o Judaism, The Jewish Book of Why, El Gid para El Pratikante (Gözlem), Şaloş Regalim (Gözlem) kitaplarından ve www.chabad.orgwww.jewfaq.orgwww.askmoses.comwww.meaningfullife.com, www.theus.org.uk, www.torahtots.com sitelerinden derlenerek hazırlanmıştır. Cemaatlerin farklı gelenekleri ve uygulamaları olabildiği için özel günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.

 

*Katkıları için Rav İzak Peres’e teşekkür ederiz.

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün